"Sementes Elosegui honena
non temos unha marca débil
hoxe merece a pena recoñecela
aquí xuntar a guerra
e adiante aquí
porque así o desexamos
sementando alegría neste barrio
Deus meu!
Foi o bertso que Unai Gaztelumendi lanzou en maio de 2014 durante a celebración dos centenarios da histórica tenda de sementes da Parte Vella donostiarra. Desde entón, Sementes Elosegui cumpriu cinco anos máis, pero está sumida nun cordial saúdo. O próximo mes de decembro o local da rúa Fermín Calbetón pechará definitivamente as súas portas con motivo da xubilación do dono.
Por unha banda, pode ser unha mostra do modelo de cidade que se impulsou en San Sebastián. Non foi a primeira tenda de sempre que se pechou na Parte Vella, e seguramente virán máis, se as cousas seguen igual. Cando as rúas están ocupadas máis polos turistas que polos veciños, tamén as tendas e os espazos para os veciños da zona teñen cada vez menos espazo. Marc Badal, do proxecto Haziera, ten claro que aínda que o peche da tenda débese á xubilación, detrás hai máis: “Antes había outra tenda de sementes, Sementes Mocoroa, e tamén a pecharon. Neste caso o dono vaise a xubilar, pero o que hai detrás é algo máis estrutural”.
Que lugar teñen as tendas como Sementes Elosegui, nun momento no que se está producindo a perda do caserío e a agricultura e estase monopolizando aínda máis a produción e a venda de sementes? “Antes os baserritarras ían vender a San Sebastián e alí aproveitaban para comprar sementes, para sementar nos animais ou nos campos. O sector primario ha cambiado radicalmente, e a pesar de que nestes anos o negocio foise adaptando, perdeu o seu sentido orixinal”, di Badal.
Ao redor de 25 persoas achegáronse o 3 de decembro desde o proxecto Haziera da Fundación Cristina Enea á visita e despedida que organizaron á tenda Semente Elosegui. Tras encher o recinto, conversaron durante un bo intre co comerciante. “Os que se achegaron tamén din que a cidade está a perder identidade nos últimos anos”. Ademais do modelo de cidade, o comerciante tamén lles falou sobre a monpolicía das sementes. “Cóntanos como fai 30-40 anos as empresas de sementes tiñan un mercado bastante local e rexional, a maioría das sementes que traían de Pamplona ou Álava”. Na actualidade, o mercado das sementes está a quedarse en mans dunhas poucas grandes multinacionais. “Están a comerse todo con este canibalismo corporativo”, concluíu o membro de Haziera.