"Todos os políticos son iguais". Cada vez que escoito esta frase, invádeme a impaciencia. A mesma impaciencia que experimento ao ouvir que alguén se proclama apolítico ou cidadán do mundo.

Tamén me ocorre con outras roldas doutra clase: poden ser máis lixeiras –nunha proporción, explicacións que aseguran que as aplicacións informáticas son intuitivas–, ou de maior hinchazón –como as que debullan as admiracións pola maternidade–.

Sexa mentira ou verdade, á fin e ao cabo, dá igual: os miles de expresións repetidas péganse firmemente nos nosos cerebros e son difíciles de engordar.

Ao tratarse de simplificaciones, nelas pódense observar trampas que ocultan cousas que se din sen dicir, suxeridas, e que se deixan sen dicir.

Todo iso faias moi útiles como ferramenta de manipulación.

Cando se proclama que todos os políticos son iguais, hai moita xente que está de acordo con iso, seguramente porque non sabe como facer fronte ao sentimento de decepción que lle provoca a política. Dicindo que todos os políticos son iguais, podemos abordar un diagnóstico tranquilizador: a política é decepcionante, pero nós non somos culpables diso, porque a culpa é dos políticos.

A frase, con todo, sitúa aos políticos separados dos cidadáns, creando brechas entre uns e outros. Unha falsa brecha, porque os políticos son os cidadáns, os representantes dos cidadáns, e, por tanto, reflexo de todos os nosos bens e males.

Si dicimos que todos os políticos son iguais, estamos a dicir sen dicir que somos mellores que eles, máis honestos, máis eficaces?. E en segredo escondemos, sen dicilo, un escuro desdén pola política, un afastamento. O aburrimento da política. E iso, á fin e ao cabo, non é máis que un beneficio para quen queren gobernar en asuntos de todos (porque iso é a política) sen contar con todos. Eses, os que queren gobernar nas cousas da cidadanía sen contalas, están a empuxar o desprezo e a náusea aos políticos e aos políticos.

Non sei como, pero deberiamos devolver a dignidade á acción política. A política é demasiado importante para a cidadanía, demasiado fundamental, e non deberiamos deixala en mans de quen nos suxiren que todos os políticos son iguais para desprezar a política. En mans de quen din que se fan demasiadas eleccións ou que os referendos non son necesarios.