Ensuciar e limpar con terra
Vivo tenso. O cardiólogo acaba de dicirme que estou botado no quirófano, mentres me fago pasar polas veas e rexístrame o corazón. Non é a primeira vez que me deito e estou como en casa. A amabilidade do equipo de traballo de Kirofano tamén facilita a toma da palabra que menos se cree. Coñécea vostede dese modo? Si, dándolle as bonecas. E a conversación levounos ás plantas.
Facía xa varios anos que me puxeron o primeiro pedazo de metal nunha arteria cardíaca. O cirurxián, mostrándome a rede que ía introducirme, díxome o seu nome no quirófano: Taxus IV. Sorprendido, cando lle dixen que Taxus é o xénero da muela (Taxus baccata), a mítica árbore de aquí, respondeume: si, significa o tezo, porque ese anaco de metal está empapado co veleno da muela, para poder manter a arteria aberta.
Neste último catre o curioso mandoume dicir si mareábame. Cando se deu conta de que se me estaba desmayando dixo “atropina” ao seu veciño. O asistente dérame unha malleira no sangue. Con gran alivio, o coñecemento volveu pronto. Cando terminou, acordeime de que estabamos a falar da tensión. E pregunteille: De que planta extraeuse a atropina que vostedes utilizan? Antes díxome que se crearía das plantas, pero agora, na súa opinión, será producida nos laboratorios. A belaikia ou a belladona (Atropa belladona), o estramonio (Datura estramonium), o urrillo ou o mandragora (Mandragora officinarum) e o tórrido negro (Hyoscyamus niger) foron as plantas utilizadas desde hai tempo para a atropina, todas elas pertencentes á familia dos solanáceos. Anestésico, psicoactivo, veleno... para que non utilizouse este alcaloide!
Ao volver a casa afógame a tensión. Púxenme a ler e atopeime cun texto que deixara antes. Nela ofrece un claro consello para curar a tensión: empezar a traballar a terra. Unha bacteria que está no solo completarache: Mycobacterium vaccae. Aparentemente, a bacteria ten un efecto antiinflamatorio que corrixe os efectos incorrectos da depresión e a tensión.
Xogar no barro, cultivar a horta, coidar as flores, tocar a terra no último negro trae saúde. David Strachan explicou en 1989 na “Hipótese da hixiene” que as persoas que vivían en zonas rurais que eran animais tiñan menos problemas de asma e alerxia. Vivir en cascos supostamente limpos enférmanos, mentres que ensuciarnos de terra é limparnos. Lavar a enfermidade, matala.
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]
Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Ibon galdezka etorri zait Bizibaratzea.eus webguneko kontsultategira. Uda aurre horretan artoa (Zea mays) eta baba gorria (Phaseolus vulgaris) erein nahi ditu. “Arto” hitza grekotik dator eta oinarrizko jakia esan nahi du, artoa = ogia; arto edo panizo edo mileka... [+]
Nekazal eremu lehor baten erdian ageri da putzua. Txikia da tamainaz, eta ez oso sakona. Egunak dira euririk egiten ez duela, baina oasi txiki honek oraindik ere aurretik bildutako urari eusten dio. Gauak eremua irentsi du eta isiltasunaren erdian kantu bakarti bat entzun da... [+]
Zuhaitza esnatzear dago, kimuak ageri dira adarretan. Gutxi falta da loraldirako, laster aro berria hasiko du, indarberrituta.
