Moitos de nós crecemos nas festas dos barrios pequenos; todo o verán outeiros a outeiros. Cintas cheas de ikurriñas desde o tellado até o tellado, unha barra cuberta por un toldo azul ou vermello, ermida, un rateador dando voltas, no programa “meza-idiaun-mus e briska-bertsolarias-xogos infantís”. E como pasan un dez anos desde xogar aos xogos infantís até participar no campionato de mus, moitos mozos fómonos das festas do barrio ás festas dalgún pobo máis grande da zona.

Algúns destes mozos volverán, influídos polo histórico grao de compromiso dos seus familiares ou quizais polas súas opcións persoais, e serán eles os que se encarguen da montaxe ou dos pintxos. Outros volvemos en forma de programa, xa sexa como bertsolari, trikitilari, cantante. É unha sorte e supón unha gran implicación emocional a posibilidade de volver, pero, en xeral, o perfil dos visitantes das festas dos barrios vai envellecendo; poucas somos menores de 30 e sabemos que imos cantar, a servir ou a escoitar a xente de entre 50 e 70 anos. E iso pode ser enriquecedor, pero tamén analizable –e tamén suxire que o modelo festivo está a chegar ao seu fin–.

Con que corpo desprazámonos a este tipo de lugares? Que é o que nos vén á cabeza co nome de “persoa maior do barrio”? Que lles dicimos, con que facemos humor, que reaccións esperamos deles? Non nos ocorre que sempre consideramos os espazos tradicionais, que nós non facemos tanto esforzo para que algo cambie? No caso do bertsolarismo é case necesario facer unha adaptación á contorna, buscar unha terra común entre os nosos mundos e conectar co público a través del, pero que carreiros tomamos? Que dicimos das mulleres, dos homes, de que sexo, de que política?

Si consideramos os barrios dos pobos pequenos como inmutables e conservadores, estamos a condenar á morte a zonas de gran potencial. A construción popular, a cultura, o feminismo, o ecoloxismo… Os barrios poden ofrecer tantas opcións como outros espazos para traballar o que queiramos, para reinventarnos e actualizarnos. Están moi preocupados: non poden pagar os orzamentos dos novos equipos, non hai xente que poida cubrir as quendas de barra, para empezar a reinventarse coas forzas xustas para mantelo. Deberiamos pensar niso, tanto desde os concellos como desde a cidadanía. Que vos gustaría escoitar sobre vós nas festas do voso barrio no ano 2055?