Bideo-jokoen diseinu eta garapen ikasketak Iruñean burutu ondoren, telebista eta zinemako efektu bisualen masterra egin zuen Donostian. Madrilen bi urte eta erdi aritu zen lanean Ranchito enpresa handian. Publizitaterako eta zinemarako hainbat lan egin zituen han, besteak beste Game of Thrones telesail ezagunerako. Berriki Nafarroara itzuli da, hemen eta hemendik lan egiteko asmoarekin. 3D Navarra enpresa sortu du, Donostiako Oreka Interactive enpresako partaide da eta Creanavarran, berak ikasi zuen Goi Mailako Diseinu Zentroan, irakasle da.
O deseño de videoxogos non é unha carreira habitual. Por que elixiches estes estudos?
Porque desde pequeno me gustaron os videoxogos, sobre todo os históricos Age of Empires ou Rome: Total War. Ademais, a miña curmá, un ano maior que eu, estaba a estudar ese grao e pareceume unha boa oportunidade de estudar xuntos.
É un título oficial?
Si. O grao en deseño e desenvolvemento de videoxogos é moi novo e agora o título que se adquire é oficial. Eu fun das primeiras promocións. No noso grupo eramos quince e agora temos ao redor de 60 alumnos divididos en dous grupos.
Que insignias ti?
Técnicas de modelado, iluminación e render 3D. A miña especialidade é modelado en 3D, é dicir, facer calquera obxecto en tres dimensións a través do computador. As aplicacións desta técnica son numerosas. Ademais dos videoxogos, utilízase para a recuperación do patrimonio ou para a realización de efectos visuais para cine e publicidade. Moitas das cousas que vemos hoxe en día están feitas en 3D.
Que experiencia supuxo traballar na empresa madrileña Ranchito?
Estiven moi a gusto. É unha gran empresa. Ao redor dun centenar de persoas traballan en películas, publicidade, series… facendo de todo. Foi unha experiencia moi boa. Ao meu lado había xente con moitos anos de experiencia e ensináronme moitísimo. Alí fanse traballos para todo o mundo, pero, sen dúbida, o noso traballo máis prestixioso foi o que fixemos para Game of Thrones. Fixemos o sétimo capítulo da tempada anterior e dúas máis.
É impresionante o traballo que hai detrás de cada secuencia. Pasas todo o mes traballando unha cousa con todos os detalles e detalles e queda xenial, pero logo na pantalla só dura tres segundos. A min gústame moito, e meter as horas non é un problema. Con este traballo gañamos o Premio Emmy e con Superlópez entregáronnos o Goya de Efectos Visuais.
É un traballo artesanal?
Si, sen dúbida. É unha obra de gran creatividade.
Unha das claves do éxito da serie foi precisamente os efectos visuais.
Si, sen dúbida. Os efectos traballáronse como nunca aquí. É un traballo moi concreto, moi caro e iso é o que agradece o público. Cada capítulo era como unha película e investiron unha chea de diñeiro enorme.
E como se fai o voso traballo? Por onde empezades?
O primeiro paso é facer un bo debuxo e tomando isto como referencia, hai que engadir os efectos e eu doulles volume. Para este proceso necesitas bos debuxantes e programadores e técnicos que sexan expertos no computador. Facendo arte e técnica. Os resultados son sorprendentes. Todo o que poidas imaxinar xa se pode facer en 3D.
Hoxe en día pensamos que non se pode facer mellor, pero pode ocorrer que dentro duns anos non teñamos a mesma opinión. Os traballos realizados hai unha década non nos parecen tan bos. No seu día, a película The Lord of the Rings (O Señor dos Aneis), por exemplo, foi terrible e agora parécenos demasiado simple. A nós pasaranos o mesmo.
Nun campo tan cambiante, a formación continua será imprescindible, non?
Si. Este verán, por exemplo, vexo que teño que aprender cousas novas, porque todo cambia dun día para outro. É moi importante ver que innovacións salguen no mundo e aprender por ti mesmo. De feito, ao chegar a este nivel, é difícil atopar cursos ou similares.
"Vin vivir á mantenta a Navarra, a facer o que quería e acertei de pleno.
Non é necesario saír ao exterior para realizar traballos moi bos e interesantes"
Por onde virán os cambios no futuro?
A última novidade do cine integra as emocións do espectador na historia. Así, a historia desenvólvese dun lado a outro dependendo das emocións do espectador. Non sei como medirán as emocións: medindo as pulsaciones, mirando os xestos da cara, non sei…
Por que volviches a Navarra? Non é máis difícil traballar desde aquí?
Vin vivir á mantenta a Navarra, a facer o que quería e acertei de pleno. Non é necesario saír ao exterior para realizar traballos moi bos e interesantes. Para facer o que facemos, dá igual en que lugar do mundo estás e tiña claro que quería facer as cousas que me gustan en Euskal Herria. Ademais, a pesar de vivir aquí, non hai ningún problema en acudir a calquera outro sitio cando sexa necesario. Gústame moito moverme. Este verán, por exemplo, irei a Madrid a traballar para unha película e ao mesmo tempo seguirei preparando as clases do próximo curso e os proxectos de aquí.
De pequeno estaba pegado á videoconsola?
Non xogaba demasiado e hoxe en día case nada, porque non teño tempo.
A violencia é imprescindible nos videoxogos?
Non sei por que o fan así, pero me imaxino que si hai violencia na maioría dos videoxogos será porque a xente o pide. Con todo, hai xogos e xogos, algúns son moi proveitosos e educativos e outros, pola contra, teñen a intención de pasalo ben.
Estaría ben facer máis videoxogos educativos. Iso é o que estamos a perseguir na nosa empresa. Un dos nosos primeiros traballos foi un libro de historia de Pamplona en 3D e bilingüe. De momento está en forma de libro, pero tamén se pode usar para facer un videoxogo e iso é o que temos agora na cabeza.
Que é o que fixestes no xacemento de Santa Cruz de Eslaba?
Rexeneración virtual da cidade romana. Sempre me gustou a historia e a arqueoloxía. Visitei moitos xacementos e castelos cos meus pais desde pequeno e á miña maneira imaxinaba eses lugares con vida, como no pasado. “Que ben estaría ser a máquina do tempo e volver atrás”, pensaba. Agora podemos dicir que temos unha máquina de tempo: a recreación virtual. Agora tiven a oportunidade de facer un bo traballo coa nosa empresa 3D Navarra en Santa Cruz. A sección de arqueoloxía da Universidade de Navarra está a levar a cabo as escavacións e o encargo que nos fixeron foi realizado polo Concello de Eslava e o Goberno de Navarra. A recreación virtual é de gran axuda para ver que tipo de cousas atopábanse nos lugares onde só hai algunhas pedras na actualidade. A xente agradece a axuda, xa que tras colgar o vídeo en Youtube, o número de visitantes de Santa Cruz aumentou considerablemente. Creo que é unha ferramenta moi potente e que hai que utilizala para difundir a cultura, non só como entretemento.
Utilízanse estas técnicas nos museos?
Nos museos e centros culturais en xeral, aínda non se utilizan demasiado e é moi útil porque se pode mostrar cada peza no seu contexto a través da recreación virtual. A través de imaxes realistas poder explicar como era aquel obxecto e como se utilizaba ou para que se fixo. Os espectadores poden ter todo isto á altura dos ollos a través dunha aplicación que se baixou ao móbil ou mostrando imaxes nunha pantalla instalada na sala de exposicións.
Temos grandes necesidades en Euskal Herria neste ámbito?
Temos que innovar o que temos e dar un toque tecnolóxico para adaptarnos ao noso tempo. Esta tecnoloxía non é cara, calquera outra cousa é máis cara, o que pasa é que é moi nova, e como todas as innovacións, ao principio costa expandila. Pódese ofrecer ao espectador, ao visitante, un traballo conciso e atractivo ao mesmo tempo.
Na nosa empresa traballamos o realismo total. Esa é a nosa principal característica. A nosa marca. No equipo contamos con historiador, arquitecto, debuxante, técnico de drones e técnicos de montaxe, e as recreacións que realizamos son totalmente científicas e fiables. Por iso, os traballos son apropiados para o seu uso en museos, ensino e iniciativas turísticas. Imaxino a recreación dixital como unha ponte entre o historiador e o público. É unha boa ferramenta para comunicar coñecemento. Agora temos seis proxectos en Gipuzkoa e Navarra, ao redor de varios castelos e ermidas.
No Planetario de Pamplona tes que dar dous cursos para mozos en xuño e agosto. De que?
Son dous talleres. Na primeira faremos a lúa en 3D. A través dunha aplicación lerei un marcador e así poderemos colocar a lúa que creamos onde queiramos. O segundo taller impartirémolo en agosto, a primeira semana en castelán e a última en eúscaro. Utilizando as tecnoloxías 3D e Realidade Aumentada, cada mozo deseñará a súa propia nave e co programa Unity crearán unha aplicación que será útil para dispositivos móbiles e tabletas.
Que diferenza hai entre a realidade virtual e a realidade aumentada?
Na realidade virtual podes ver un conxunto de lentes especiais e imaxes de ficción, mentres que a imaxe aumentada é unha mestura, á imaxe real engádenselle imaxes dixitais superpuestas unhas sobre outras. Estas imaxes pódense ver en calquera soporte dixital sen necesidade de utilizar lentes especiais. A min cústame xa distinguir que é a realidade e que é a rexeneración dixital.
Pero non dá un pouco de medo?
Pode ser perigoso, pero en realidade é unha ferramenta moi boa. Pronto nos mergullaremos en mil ambientes e mundos coas lentes de realidade virtual, esquecéndonos de onde estamos. As películas poderanse ver doutra maneira: por dentro e participando.
Que debo saber? Con quen debo relacionarme? Onde debo vivir? Con estas responsabilidades, os seres humanos estamos no camiño de vivir a idea dunha boa vida no seo das nosas sociedades. Si non sabemos responder correctamente, por medo a quedarnos nas marxes.
A semana pasada,... [+]
A vida rodéao todo, é finita e fráxil. Para vivir boas vidas, creo que o corpo sabe que facer, pero a mente, aínda que o saiba (cando está ben informado), a miúdo ve que cala o corpo intencionadamente. Neste silencio ábrese a cabeza ás relacións con outros xefes: o... [+]
A cultura consumista que vivimos, manda a todo usuario a un goce desmesurado. Como di Slavoj Zize, Goza do teu fetiche, converteuse no rudo mandato da hiper-modernidade. O goce actual leva a cabo a través dos dispositivos tecnolóxicos existentes para ocupar o lugar do... [+]
En 2018 apaguei as redes sociais e a maioría das comunicacións dos dispositivos para tentar controlar onde centrarme na vida. Cada día sigo nesa tarefa, á luz da polilla, porque a miña curiosidade busca constantemente información fresca que me axude a entender a realidade... [+]