Desde xuño sabemos que nos chegou o festival, estamos a desexar participar na montaxe e en tres días. Para uns acabáronse os estudos e comezaron o verán; para outros, deixar o traballo e vivir o verán. O festival marca o inicio ou o final do ciclo anual. O resultado que preparou o grupo durante dez meses, a festa dos festivais, o lugar de encontro crave, o lugar de reflexión da mocidade e o momento da audacia; sen esquecer a pregunta principal: “Que nos prepararon este ano?”.

Detrás desta cuestión acazápanse moitas cousas. Ademais da inquietude da dinámica, estamos a piques de descubrir a sociedade que máis lles gusta aos mozos. Que instrumentos e que pensamentos prevalecen para facer fronte ao capitalismo, onde ven as alternativas, cales son as súas referencias, que temas queren tratar, que música e tipo de espectaculares ofrecen, que política de prezos aplican, como organizan o modelo de colaboradores, como se traballa o feminismo, que relacións xurdiron co pobo e a cidadanía, que espazo teñen para o cultivo, que acollida fan a outros axentes, etc. É dicir, o festival é unha película de proxección dun grupo de mozos de Euskal Herria.

En moitas ocasións, viuse cerca do modelo de festa que organizan os Piratas de Donostia. En comparación con outras asociacións, gaztetxes, colectivos ou grupos que actuaron seguindo a etiqueta da festa alternativa. En canto á lectura da dinámica, facíanse as mesmas preguntas.Por exemplo, a capacidade de organización xuvenil. Moitas veces, as iniciativas ligadas a outro modelo de festa axudábannos e fortalecían para saber en que consistían os puntos rápidos da mocidade, establecendo o medidor “en positivo”.

Por outra banda, desde o momento en que se creou Euskal Herria Zuzenean (EHZ), era evidente que o “festival” serviría como ferramenta tanto para ofrecer un lugar de encontro á mocidade como para que os de fóra puidesen coñecer o pobo. En Ipar Euskal Herria, o proxecto foi creado pola asociación Piztu (1996), impulsada desde o movemento Patxa. Crearon un momento que non existía (norte) no interior do País Vasco para alimentar e deixar claras as loitas. Un lugar único que se representaba coa intención de crear unha nova cultura de loita, alimentando, fortalecendo, ampliando e recreando a nosa cultura.
Si o creado “artificialmente” ten fame de enerxía para sobrevivir, necesita ciclos vitais. Un ano máis, engadirase un elo á cadea de colaboradores para seguir con ganas o longo ciclo de vinte e tres anos. Sempre auga nova da vella fonte!