Naquel frío mes de febreiro de 2014, 35.000 persoas solicitaron a dimisión de Yolanda Barcina; o Parlamento de Navarra investigou o ‘caso Goikoetxea’ de UPN; o líder do PSN, Roberto Jiménez, despediuse da política navarra e, a pesar do corralito de UPN-PSN, ambos os partidos mostráronse dispostos a pactar a próxima lexislatura.

Con todo, en maio de 2015 os números non o permitiron e produciuse o cambio. Ese foi un dos obxectivos fundacionais de Ahotsa.info: facer posible e alimentar o cambio. Cinco anos despois mostráronse satisfeitos porque “con todos os acertos e erros” está en marcha ese cambio. Dar forza e ser a voz dos movementos populares é un dos xenes do medio de comunicación.

A iniciativa consistiu na recollida de 23.000 euros por crowdfunding e a continuación da actividade na rede. Outra vez? Si, poderíase dicir, segundo a súa procedencia. Ahotsa.info non partía de cero, xa que é herdeira dos sitios web Apurtu.org –2007-2011– e Atea ireki –2011-2013. A Audiencia Nacional ordenou o peche de ambos os acusados de servir de apoio aos presos políticos vascos e no marco da estratexia “todo é ETA” do Estado español. A propia Voz sentiu en máis dunha ocasión o acoso do Estado, o último en 2018: A Audiencia Nacional abriu unha investigación ao considerar que o medio utilizou "aos presos políticos vascos" en dúas noticias publicadas en xullo do mesmo ano. A denuncia realizouse a iniciativa da Policía Nacional e os xuíces non lle deron o paso.

Tras o peche de Apurtu, o xornalista daquel medio, Miguel Ángel chamas Pitu, pasou un ano e medio en prisión. Tamén traballou en Atea Ireki e hoxe en día é unha das almas de Ahotsa. El e Iñigo Orduña Majaris son os únicos traballadores asalariados do proxecto. Ao redor deles traballan media ducia de colaboradores máis, entre eles, Nagore, Nekane, Unai e Jon.

Máis de 1.000 vídeos

Pitu ou Majaris están alí cos seus cámaras e micrófonos, ou tamén Nagore ou algún outro, recollendo o móbil e sacudindo a información nas redes sociais. Pouco pero frutíferas, están en todas partes. Este xornalista lembra que o 29 de setembro de 2017 –o 1 de outubro era o referendo en Catalunya– o grupo de traballo de ARGIA chegou á zona de Can Batlló no barrio de Sants de Barcelona, onde se esperaba información sobre o referendo e… “aquí tamén?”. Tres ou catro xornalistas da Voz, acompañados polos fotógrafos de Ekin Klike, estaban alí.

O vídeo é a súa arma secreta: ás poucas horas de recibir o acontecemento, o traballo está publicado na súa páxina web e nas redes sociais. Xa son máis de 1.000 os vídeos que se produciron ao longo do día. Algúns deles pon en chamas as redes sociais, como os primeiros desaloxos do Gaztetxe Marabillas ou os incidentes que se produciron ao redor del. O vídeo daquela expulsión, por exemplo, tivo 232.000 visitas en You Tube e un tuit cunha foto da gran manifestación do pasado 24 de marzo en Altsasu, conseguiu 1.000 retuits en Twitter. Aos medios de comunicación moito máis grandes tamén lles custa chegar a esas cifras. Teñen en Twitter 21.700 seguidores, en Facebook 20.000 e en You Tube 7.300.

A súa actuación demostra que o xornalismo tamén ten un carácter de control, sobre todo no que se refire ao traballo das forzas de seguridade. Moitos dos vídeos de Ahotsa foron moi importantes para apoiar ao procesado en varios xuízos, xa que con eles desmentiuse a versión policial. Na era dixital, con todo, a outra cara da moeda é que quixeron utilizar as súas obras para denunciar a varias persoas; recentemente, a delegación do Goberno español en Navarra utilizou un tuit de Ahotsa para prohibir o acto do primeiro aniversario da morte do preso Xabier Rei.

A rúa, marca do medio

En Katakrak charlamos con Pitu e Majaris. A pregunta queda sobre a mesa: E por que o vídeo? Pitu di que é un formato moderno e que se move ben nas redes, “ademais, en Navarra houbo unha cultura do vídeo, entre outras cousas, cos Vídeos Solares. Ademais, non é unha ferramenta difícil, ten moitos recursos e cun pouco de formación e creatividade pódense facer moitas cousas”. En calquera caso, ambos teñen claro o que é máis importante: “Estar na rúa é a nosa marca e contar o que está a pasar”.

Con todo, non todo é ouro, a precariedade tan dura na sociedade actual e no xornalismo coñece ben as reviravoltas de Ahotsa. Teñen que facer soldos baixos e moitas horas de traballo, “pero polo menos facemos o que queremos”, precisou Pitu. O medio conta con varias fontes de financiamento nas que a columna vertebral son as súas 200 socios. Tamén utilizan a publicidade e a produción de vídeos comerciais como medio de financiamento. Na última lexislatura, tamén recibiron 3.000 euros en dous anos de subvencións do Goberno de Navarra por utilizar o eúscaro entre os seus contidos. Hoxe en día, un terzo da produción está en eúscaro, “e a tendencia é ascendente”, di Pitu orgullosamente. O que siga na rede ARGIA verá con frecuencia as noticias e vídeos de Ahotsa, a través da política de copyleft.

En maio volven as eleccións e o cambio podería quedar nunha situación delicada. O futuro dun precario pode ser así. Así que, esquecendo o pasado, lanzámoslles a ver o futuro: “Non hai tempo para pensar no futuro, estamos a xogar partido a partido e xa está”.

Saíron cara ao seguinte partido no barrio de San Juan, onde ás 20:00 horas homenaxéase o 15 aniversario do asasinato de Anxo Berrueta. Nós imos con eles. A disputa tivo lugar sen que o frío nin a choiva tapen a calor do acto, que foi caloroso. Unha hora e media despois volvemos á Parte Vella de Pamplona. O traballo de hoxe porao en marcha Majaris. Non lle preguntei si farao antes ou despois de cear, pero antes de medianoite as palabras de Aitziber, filla de Anxo Berrueta, estaban na rede: “Matáronvos porque un goberno español caldeou á sociedade dicindo que os atentados do 11 de marzo foron cometidos por ETA”. Por encima de todo, a súa voz é o máis importante.