Cambio climático e paisaxe
Hai moito tempo que o tempo está na nosa liña, pero o clima é relativamente recente. Non hai que aclarar demasiado o que é o cambio climático. Explicar que é a paisaxe si é unha necesidade máis vermella. Está en plena actualidade organizar conferencias, mesas redondas ou conferencias internacionais sobre o cambio climático. Eu referinme a “cambio climático e paisaxe” nun par de mesas redondas, e o máis difícil é explicar que somos nós as paisaxes.
Oxalá fose verdade o que dicía Fernando Pessoa: “Non vemos o que vemos, vemos o que somos”. Si realmente vémonos na paisaxe, entón dariámonos/dariámosnos conta de que todo o que facemos todos os días e durante todo o día é a nosa paisaxe. Que todo inflúe na nosa contorna, no noso medio ambiente, na nosa calidade de vida.
A nosa paisaxe foi creado por nós mesmos. Toda a paisaxe é cultural, adaptámolo para conseguir todo o que necesitamos para vivir na nosa historia. E cada cultura moldéao á súa maneira: prados, bosques mugarrosos, charcas, garomas, manzanos, campos... Por iso, en lugar de parque natural, deberiamos denominar Parque Cultural a esas paisaxes que foron creados, conservados e acondicionados polos nosos antepasados. Por iso, a paisaxe é o principal expoñente do cambio climático. Fóisenos a cabeza e, como di Daniel Innerarity: “Estamos a consumir o futuro e converténdonos nun vertedoiro do que temos hoxe”. E o noso comportamento vaise integrando na paisaxe, esculpiendo constantemente. O que somos.
O cambio climático non significa que a Terra se quenta catro graos a finais de século, nin que se produzan tormentas meteorolóxicas extremas, nin que o viño e o chocolate e o café e os peixes estean case ao alcance de ninguén, non. O cambio climático é o que vostede e eu estamos a facer. As nosas fillas e fillos, que vivirán arroibados dentro de moi poucos anos, e con razón, porque están a crear unha paisaxe para maldicirnos. Fabrizio Caramaña dixo: “Algúns lugares son un enigma, outros unha explicación”.
Pero o que está nas nosas mans é iso. Que esta maldición do futuro non ocorra. Feixe que digan o que queiran os teus cordeiros e as túas cabichas, e que eu ocúpeme do noso. Henri-Frédéric Amiel dicía: “Calquera paisaxe é un estado do espírito”. Para nós o clima é o cambio. Para eles, en eúscaro, o cambio climático. Na nosa paisaxe, en Euskal Herria! Paisaxe colonizado do eúscaro. Patrick Modiano dixo: “A persoa sen paisaxe queda sen protección”.
O día excede a noite co equinoccio de primavera. Este ano ocorreu o 20 de marzo, ás 22:59 horas, abrindo a porta da primavera. O prefixo Eki significa o mesmo. Até entón a noite fora máis longa. O día e a noite tiveron doce horas. Desde entón o día alárgase e a noite... [+]
É o momento de recoller os froitos e polos en camiño ao lagar. Pera (Pyrus communis), mazá (Malus x domestica), uva (Vitis vinifera)... Parece un camiño curto e rápido, pero hai que traballar unha chea de rodeos e as súas variantes ata que o froito se converta en mosto e... [+]
No País Vasco a agricultura é a historia da colonización permanente. Como en todas partes. Antes non se cultivaba a terra; antes non se sementaba a colleita; gozábase do que antes non se comía. Trouxérano todo doutra parte. Moitas destas historias foron escritas polos... [+]
Volvendo aos viños que se elaboran cos cultivos, a madreselva esquerda (Humulus lupulus) é conservadora e agregadora de cata amarga. A unión de cultivos e madreselvas produce moitos sucios chorros, especialmente nos países da cervexa. Un amigo acábame de explicar as... [+]
Na nosa casa coñecémolo co nome de madreselva (Humulus lupulus). De feito, traballouse a torto e a dereito nas ribeiras do río do noso país, coincidindo coa expansión da cervexa. Aprendemos que se lle chama tamén lagosta, cervexa, cervexa, verruga e herba á esquerda... [+]
A primavera tróuxome o tema ao nariz. C. traballaba en diversos centros de investigación de Nova York. Bushdid, M. Oh! Magnasco, L.B. Vosshall e A. Un artigo publicado polos científicos Keller en marzo de 2014 no prestixioso “Science Magazine” produciu un gran balbordo. O... [+]
Terminan os curiosos días interanuais, os que se comen e beben das emanaciones da terra. Comerei do mellor ao mellor. Supostamente. Botellas de cava e champaña pesadas son fáciles de bailar. Aínda que hoxe en día son de todo tipo, antes era a sidra do outro barril. Cando a... [+]
Egin du izotzak berea: azioa, txarkeria. Aspaldian ikusi gabeko izotz zuri galantak izan ditugu apirilaren bukaeran. Sator-lana baina agerian, inongo lotsarik gabe: azerikeria. Ikaragarria bota du Euskal Herriaren hegoaldean.
Mila gau eta bat gehiago ipuin sortaren antzera, azken 22 urteetako mila artikulu eta bat gehiago hauen kontakizuna aitaren batean igaro zait. Txoko honetan Gerezi sasoi aparta izenburua zuen lehen artikulu xinple hura idatzi zuen umemoko hari, Persiako ipuin sorta horretako Nur... [+]
Maiatz ederrari ekin diogu. Konturatzerako bero sapa azaleratzen diguten urteko egun luzeenetan gara. Urteko gau motzenak izango dira orduan, baina ikuskizun paregabea eskaintzen dutenak. Ez naiz ari jai txolinenei adarrak ipintzen dizkieten su-festa zalapartatsuez. Isilagoak... [+]
Uhaga edo ponpa izugarriak dira landareak. Zuhaitz handiak, zer esanik ez. Metro eta erdiko gerribuelta duen pago (Fagus sylvatica) batek egunero 400 litro ur behar ditu metabolismoari eusteko. 400 litro ur aurkitu behar ditu non edo han; sustraije ikaragarria garatzen du ur... [+]
Estimatzeko intentzio osoarekin sagardo botila bat ireki, edalontzia sudurrera hurreratu eta botila itxita izan duen tortotxaren usaina hartzea, horixe infernua!
Sekulakoa iruditzen zait aurtengo negua jo eta eskaintzen ari zaigun kolore sinfonia. Eguraldi xelebreagatik ote? Epel gozotik izotzera; lehorte punttutik uholdeetara. Ala neroni nabil halatsu, eta aurten begi berriak ditut...
Kosmopolita da getozka, Portulaca oleracea. Munduan barrena hara eta hona hedatu dugu, jakinaren gainean edo azpian, eta toki askotan ondo bizi da. Noranahitarra da, eta edonon nonahikoa. Dakigun guztia bezala, ez dakigu oso ondo nongoa den. Landareez ari garenean, ikaragarrizko... [+]
Orbel kontuak ekarri ditudala paperera eta, irakurle batek hosto ihar horiek landarezaleontzat zein onuragarriak diren aipatu zidan; krixtaua zen, eta “bedeinkazio” bat zirela zioen.