Traballas sobre a pedagoxía da menstruación e creaches o termo. Que quere dicir?

A pedagoxía da menstruación non existe como termo académico e a min parecíame interesante iniciar un proceso educativo para observar como aparecía a menstruación no resto das ciencias. Debe entenderse que a menstruación é multidimensional. Debemos ser conscientes de que, ademais de ser fisiolóxico, o que ocorre é que a menstruación é unha experiencia social, política e cultural.

Adoita dicir a seguinte frase: “A menstruación é fermosa, pero dá dor nesta sociedade”. Que queres dicir?

Escribín un artigo chamado A menstruación é fermosa e chegou á xente. A algúns lles gustou moito, pero outros se enfadaron. Dixéronme que eles tiñan moita dor e como podía dicilo. Entón publiquei a segunda parte do artigo: A menstruación é fermosa, pero dá dor nesta sociedade. Gloria Steinem escribiu en 1978 que pasaría si os homes tivesen unha menstruación. Porque a menstruación non é un problema, senón un corpo que ten ese mes. É imprescindible ter en conta o contexto cando falamos da experiencia sexual. Así te dás conta de que o problema ou o que está mal non son as túas hormonas ou o teu corpo, senón esa mirada misógina herdada. Por iso é difícil ter un mes nesta sociedade.

Mencionou o texto de Gloria Steinem. Nel afírmase que si os homes tivesen unha menstruación sería unha realidade desexable.

A miña cabeza estalou cando atopei este texto. Cando investigaba sobre a regra da regra non sabía moi ben que buscaba e este texto abriume os ollos. A clave está en quen ten a menstruación, é dicir, cal é o suxeito político. Por iso recollín o texto no libro. Ademais, neste caso tamén me ofrecía a oportunidade de recoller unha genealogía feminista.

Hai moitos mitos ao redor da menstruación.

O primeiro mito é que as mulleres se fan ao baixar a menstruación. Iso é terrible. De feito, ás nosas hormonas aplícaselles un xénero. Outro mito é o do xene da feminidade: para el, a feminidade está no noso útero. Agora queda claro que non é así, xa que moitas das mulleres ás que se lles quitou o útero seguen sendo mulleres, pero aínda hai ese receo. Con todo, un dos grandes mitos é que a menstruación ten unha dor. A menstruación non desbaste, e si doe, chámase dismenorrea. Si os homes tivesen unha mensualidade investigaríase máis e non se aceptaría que tivesen dor. Non lles dirían, como a nós, que é normal e que lles vai a pasar. Por último, temos o sangue azul ou o sangue de non adiviñar que estamos coa regra. Déixannos correr o sangue, pero sempre sen salpicar.

Tamén hai unha gran controversia ante as pílulas anticonceptivas.

Estas pílulas interrompen a nosa ovulación e é necesario ovular. Eu creo que temos que levar o debate máis aló e ver de onde vén a pílula. Chega ligado á Igrexa católica e ao xenocidio nazi, pero hai que ver como o sistema se converte en ferramenta dun misógino e como o habemos interiorizado.

Outra das controversias que existe é a relacionada cos produtos de hixiene.

Ao falar deste tema hai que ter claro desde que posición de privilexio falamos. Sempre poño como exemplo o sucedido en Silicon Valley: lanzaron unha campaña para fomentar o uso da copa entre as mulleres que viven na rúa, para comprar copas ás mulleres que viven na rúa. Despois déronse conta de que non funcionaba ben con estas mulleres, xa que para usar a copa é necesario un mínimo de hixiene e uns medios para limpala ben. Por tanto, hai que ter en conta que a mellor opción para nós non sempre é a mellor opción para todos. Por exemplo, un amigo meu está nun campamento de refuxiados e díxome que hai mulleres de alí que non queren meter nada polo pescozo, así que a copa e o tampón non lles serven. É importante ter oportunidades e para iso é necesario que deseñemos esas opcións nós, as persoas que temos a regra.

Dis que somos corpos cíclicos, e que os cambios hormonais e químicos inflúen inevitablemente nos nosos cambios físicos, mentais e cambiantes. Como conciliar o noso ciclismo e o noso día a día sen saír do sistema?

Iso é o que tento adiviñar. Facelo só é moi difícil ou imposible. Por iso creei unha comunidade educativa na rede soy1soy4. Ás veces, cando un toma conciencia da súa propia ciclicidad, pode sentir frustración. Porque antes non che dás conta do que está a pasar, pero despois si, e aínda así tes problemas para seguir adiante. As redes de coidados, a contorna de confianza, e como non, os aliados son imprescindibles para vivir a nosa ciclicidad dunha maneira saudable.