Con todo, ao empezar a falar con mozos militantes ecoloxistas, deime conta de que ía polo camiño equivocado, xogando como outros burgueses –en concreto, eses escritores de dereitas
e de esquerdas–, caricaturizando aos rebeldes como unhas cuadrillas de borrachos… Espertóuseme o desexo de seguir e investigar este marabilloso movemento social, pero tamén de axudar e implicarme nel. Porque confirmaba a onda degagista das eleccións de 2017 [dégage: vaiche ao diaño] pero tamén o movemento anti-lei O Khomri en 2016, sobre todo coa experiencia Nuit Debout e as ocupacións de prazas.

E entre esas chaquetas vía en calquera rotonda, parking ou peaxe… o enfado da xente que está sen nada, o máis invisible, nunha palabra, unha revolta de forma cruel pero eficaz. Dicían “bastante”, porque durante moitos anos levou ao abismo a base de beneficios económicos e un sistema insaciable construído ás súas costas, que durante moito tempo non foi visto ou foi tratado como lixo polos patróns, banqueiros, políticos e burócratas do goberno, de todos os partidos que estiveron no poder.

Estas xentes sublevábanse reivindicando a soberanía popular que lles foi arrebatada. Este movemento facía visible e audible a Francia dos perdedores da globalización, a dos traballadores pobres, a dos funcionarios das categorías B e C, a dos enfermeiros, a dos coidados traballadores, a dos xubilados, a das familias monoparentais, a dos maiores afogados, a dos autónomos, a dos choferes uberizados, a dos precarios, a do parados…

Pero os novos rebeldes, rexeitando toda mediación e tomando a palabra, como nas glorietas no traseiro dos cans nos estudios das televisións, e organizándose e politizándose a si mesmos á marxe das organizacións de sempre, negáronse a desempeñar o papel de vítimas que se lles impuxo, renunciando ninguén a mandar e, en consecuencia, aos actores políticos inevitables de si mesmos e do noso futuro.
Había que contar a orixe deste feito case imposible, máis aló das interpretacións, sen saber en que terminará a partir de decembro de 2018. Por iso escribín un libro recollendo documentos e textos dos primeiros meses de rebelión. Era urxente escribir, demostrar que as chaquetas amarelas son o primeiro movemento social ecoloxista. Esta enfadada Francia expón os temas fundamentais da ecoloxía política: a dependencia do transporte, a gradación do urbanismo, expulsando dos núcleos urbanos os seus peores recursos de gentrificación, a precariedade enerxética, a desigualdade na distribución das riquezas. Cuestiona a propia produción, atacando a circulación de bens e o consumo. Sen darse conta, puxo en crise a ideoloxía do consumismo, bloqueando parcialmente o Black Friday e o centro comercial a véspera de Nadal a finais de novembro.

Estas chaquetas arraigadas nos territorios empobrecidos rexeitan ese estilo de vida difícil e cando reivindican o reacercamiento da economía e as actividades [relocalisation], os circuítos curtos, a proximidade… pon en cuestión a lóxica da metropolización e a gentrificación. “Traballo no pobo, vivir no pobo” [Vivre et travailler au pays], como os rexionalistas e ecoloxistas dos anos 70. As chaquetas amarelas son un movemento de superviviencia ecolóxica, contra a tendencia capitalista de expulsar: expulsións de campesiños por roubos de terra, expulsión de obreiros por deslocalizacións, expulsión das súas vivendas por incapaces de pagar as súas débedas a inquilinos ou pequenos propietarios, expulsión de poboacións de pequenos e medianos sen servizos e pequenos comercios, expulsión dos recursos naturais e primeiros artigos das multinacionais desde os territorios…

Pero este movemento tamén é unha sociedade ecoloxista na súa forma de funcionar. Crear un suxeito autónomo, desconfiar de todos os mediadores (partidos, sindicatos, asociacións) e establecer unha axenda propia á medida das súas necesidades, é esencialmente comunalista actuando sobre o terreo e pensando no global. A autonomía do movemento, o uso masivo de ferramentas dixitais para a autoorganización, a falta dun portavoz elixido e definido, a dinámica das accións imprevisible… lémbrannos o municipalismo libertario e a ecoloxía social teorizados por Murray Bookchin. Lembran a organización dos ZADs. Ese ambiente de fraternidad e de fraternidad que vive nas rotondas, ese apoio mutuo, esa alegría polo recoñecemento mutuo de ser ‘nós’, no que o papel das mulleres é fundamental… esa lección non se perderá no futuro, pase o que pase.

As chaquetas amarelas para a ecoloxía política son unha opción. Obrígannos a facer unha pausa con respecto a unha lóxica mainstream preguizosa, aos pequenos pasos e ao eco branqueo do crecemento verde. É posible outra ecoloxía, a popular. Cítanos en Commercy, nas proximidades de Bure [pobo do famoso ZAD contra un vertedoiro nuclear], onde estas chaquetas convocaron a Asemblea de Asembleas para os días 26 e 27 de xaneiro.

(A análise orixinal do militante ecoloxista e altermundialista Patrick Farbiaz publicouse en francés no medio Reporterre: "Lles Gilets jaunes sont le premier mouvement social écologiste de masse"