O proceso de aprendizaxe é complexo. Complexo pola implicación de múltiples axentes, sentidos e sentimentos. Non é lineal, xa que os resultados non son unha mera suma de obxectos. Tamén é plural, porque aínda que todos temos a capacidade de aprender, as nosas características fan que a creación e o resultado sexan moi variados. E a acróbata. Tamén o acróbata, porque os pensamentos saltan dun campo a outro.

Recoñecemos que o proceso de aprendizaxe non se pode encaixar nunha caixa, que a pesar dos moitos estímulos que lles afectan non teñen por que ser o mesmo, que cada un ten diferentes formas de entender as cousas, que non é posible manter a atención durante moito tempo, que os pensamentos teñen cortes e saltos… Entón, na maioría dos ámbitos de aprendizaxe que consideramos formais, por que non temos en conta esas características? Por que establecer límites ficticios? Creo que estas actitudes se opoñen ao proceso de aprendizaxe e son un sistema de control para a creación e para a vida.

Na maioría dos casos, os estudos en educación formal son principalmente dirixidos. Ao redor dunha teoría crear unha narración estrita, e os profesores centrámonos niso, sen sacar nada ou nada do guion, reducindo ao receptor as posibilidades de desenvolvemento. Así, créanse espazos controlados tanto para as institucións como para os profesores e profesoras, e constrúense relacións de poder que potencian a primacía de ambas as entidades. Os profesores o faro da sabedoría? Non, non! E ten dono o ensino? Eu creo que non. O sistema educativo estático e unidireccional condénanos a repetir o que coñecemos doutra maneira e, si non queremos iso, creo que deberiamos cambiar as bases do sistema educativo.

Si as fronteiras entre o profesorado e o alumnado fosen difusas, por exemplo, os roles cambiaríanse continuamente e dirixiriámonos/dirixiriámosnos aos estudos comunitarios. Se non rexeitamos o desaprender, atopariámonos/atopariámosnos respirando en procesos de aprendizaxe máis holísticos, sen temor á formación de saberes readaptados que se cosen e liberan. Se creásemos recursos de empatía e abertos, seriamos compañeiros e compañeiras…

Os tipos de educación transmiten modelos de vida e viceversa. Se queremos cambios deberemos sentirnos/pensar/emprender en dimensións complexas multicapa. Non sei como se fai, pero sei que quero compañeiros de clase.