Imaxina que estás no soto da biblioteca de Donostia xunto a uns bertsolaris que sentes cómplices presentando unha infografía que explica visualmente a evolución do bertsolarismo desde unha perspectiva de xénero nas últimas catro décadas. Supoñamos que pasaron cinco días desde o inicio de Euskaraldia e que a presentación se realizou integramente en eúscaro, tanto vostede como todos os membros da súa mesa, empezando e terminando, tal e como o farían a véspera da iniciativa ou ao día seguinte.

Supoñamos que ao final do discurso subliñastes de maneira intencionada que o proceso que queredes contar a través da imaxe non se pode explicar só e de forma illada no bertsolarismo, e en consecuencia queredes facer unha chiscadela tanto á euskalgintza como ao movemento feminista que foi o acicate e a dirección do proceso. Que quixeron facer un subliñado verbal fosforito ás sinerxías entre este tres ámbitos, xa que foron compañeiros de viaxe desde o mesmo inicio do proceso e a cambio, aos que dedicaron a última palabra na presentación.

Supoñamos que un xornalista home, sentado en primeira liña, que abriu o espazo das preguntas e que estaba sentado en primeira liña, lanzoulle a petición en forma de dardo, sen ningún desexo de ser unha pregunta: para facer o resumo do devandito en castelán, por favor. Que dixeron cousas moi interesantes pero que el ten un nivel de eúscaro bastante baixo e que traducir todo iso vaille a custar demasiado tempo para traballar. Supoñamos que por un instante non sabe estalar de risa, chorar ou facer as dúas á vez, que quere gritarlle “perdoa pero non entendeu nada (e non é polo idioma)” desde o micrófono que ten na boca.

Supoñamos que o que para algúns é a culminación do surrealismo non che sorprendeu especialmente nesta ocasión. Todos eses enxeñosos hombrecillos que non preguntan en varias xornadas ou foros feministas e que dan a súa opinión con voz contenta antes de que alguén máis tome a palabra. “Perdoa, pero ti tampouco entendiches nada”.

Supoñamos que vostede reflexione sobre o proceso de empoderamiento que levou a cabo ultimamente (e que aínda terá que facer) para comezar a tomar a palabra en público, até que punto segue pondo en dúbida en todo momento a idoneidade das súas palabras, en cantos permaneceu calado ou mencionou a interesante idea que está a pensar en vostede só e en voz baixa ao seu veciño.

Supoñamos que é aleatorio o que senta lexitimado para dicir que. Que as relacións de poder non producen (tamén neste) asimetría. Que os uns aprenderon a calar a medida que aprenderon a tomar a palabra. Supoñamos.