Levan ao redor dun ano traballando no novo Decreto Foral que regula a gandaría en Navarra. Con todo, algúns gandeiros críticos mostráronse co modelo gandeiro que impulsa o novo decreto: “O proxecto de Decreto Foral realizouse en base á produción gandeira intensiva e industrial, valorando exclusivamente a súa importancia económica”, denunciaron o 23 de outubro nunha rolda de prensa na libraría Katakrak de Pamplona. No Defensor do Pobo de Navarra presentaron un escrito asinado por 27 gandeiros e 9 alcaldes e alcaldesas.
Na comparecencia de Katakrak interviñeron os alcaldes do val de Atez Ezekiel Martin, do val do Baztan, Joseba Otondo e de Leitza Mikel Zabaleta. Os alcaldes denunciaron que co decreto que está a elaborar o Goberno marxínanse profundamente os valores do modelo gandeiro extensivo que imperan nas súas comarcas. Modelo gandeiro que permite “a calidade dos produtos, o benestar animal, o equilibrio dos ecosistemas, a repartición de sementes, a prevención fronte ao lume ou o mantemento do territorio a niveis económicos, sociais e ambientais”.
No novo Decreto Foral, entre as condicións de benestar animal está a de que cada explotación teña unha mangueira propia. “Cando os animais están en terra común, cando hai mangueiras e abrevaderos colectivos para os animais, por que cada un terá que comprar o seu?”, preguntan os gandeiros. No mesmo sentido, a medida que prohibe a actuación conxunta entre as distintas explotacións gandeiras é a seguinte: “Na gandaría tradicional os animais atópanse a miúdo na terra común e os animais de diferentes propietarios e de distintas especies comparten bordas, abrevaderos, etc.”, afirman.
Os asinantes do escrito tamén consideran inadecuadas as medidas que se utilizan para clasificar as explotacións en función do seu volume. A clasificación actual das ovellas leiteiras faise en tres grupos: pequeno (até 1.000 ovellas), medio (entre 1.000 e 2.000 ovellas) e grande (máis de 2.000 ovellas). Os asinantes cren que a realidade actual obriga a facer unha clasificación máis ampla, diferenciando as producións domésticas, as pequenas, as medianas, as grandes, as súper grandes e as macros.
Cal é a petición que fan os seguintes gandeiros e alcaldes rurais á Administración? Redacción dun decreto de clara diferenciación entre o modelo intensivo industrial e o tradicional extensivo, que se adapte ás particularidades e á organización de cada comarca e situación. Porque se non, as consecuencias non serán moi positivas: problemas para que os mozos se instalen no sector, dificultades na transmisión das explotacións, problemas para a xestión das terras comunais…