Non epicas
Aínda podo recitalo de memoria nas rúas de Urruzuno de Josu Goikoetxea en 1991./ A cidade está durmida/ e o heroe dille á fermosa nena: ‘Deboirmetequieroadiós’/ Pero ti non,/ ti estiveches en England/ e podes ler máis nos seus beizos grosos./ ‘ImustgoIloveyoubye’.
En Eibar acudía aos días dos novos poetas que organizaba Asier Serrano, e cun profundo silencio escoitabamos os poemas tan belos, tan violentos como os de Leonard Cohen. Tiña referencias, deuse conta da importancia do ritmo. Aqueles poemas eran universais, fáciles de entender, normais.
O que máis admirabamos era esa normalidade que nos axitaba as entrañas. E desde entón pasaron varios invernos e Goikoetxea (Gernika, 1974) vén cun libro de poemas, feito de poemas normais, quizais sen a épica da mocidade, pero cheo de feitos heroicos da vida cotiá: “E no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/en o/no/a a/no/a home/nunha cortina insignificante/no/en o/en metro cadrado/na roupa/a)”.
As estacións humanas sucédense e sucédense nas estrofas. Aparece a nenez; tamén o amor; a última primavera da morte. É un pracer estar vivo e saborear a serenidade de Josu Goikoetxea, ver desde os seus propios ollos varias deliciosas traxedias.
É este deslumbramiento o froito da complicación destes poemas aparentemente sinxelos?
Aquí non se cumpre o que dicía Koldo Izagirre no Reyno dos Muíños, é dicir, que non somos capaces de dicir a verdade tan bela como falsa. Que é verdade, que é mentira? Na existencia humana, non se embelecen os dous? Este vulgar engano constitúe a esencia do libro, do fin como é a viaxe: “Itakara/ etorri/ hazia/ huntz-orria// Non laudo/ Non loria/ Perdido/ memoria”.
No mundo de Josu Goikoetxea, o mundo da ilintia, un papel de caderno, o abrigo do seu pai… todo é lixeiro e cargado de significado. Todo é profundo e sen artificios. Todo é elevado e humilde. Non é fácil de explicar porque ten que ver coa elección das palabras. E con ritmos internos. Nos días dos novos poetas escoitabamos con envexa eses poemas, despois de tantos invernos, volvían a nós.
Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024
Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024
Os segundos decisivos
Manu López Gaseni
Elkar, 2024
--------------------------------------------------
Empezas a ler esta breve novela e séntesche atrapado, e niso ten que ver o ritmo vivo e rápido que puxo o escritor. Nas primeiras dez páxinas cóntase ao mozo de 16... [+]
Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024
-------------------------------------------------------
Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
O mar chea ouro de
Dani Martirena
Imaxes: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
O lector que se penetre neste libro terá moitas sensacións. Chama a atención a cor ouro e a blancura das letras da superficie, cun pouco de azul na... [+]
Migrantes
Issa watanabe
Editorial 1545, 2024
-------------------------------------------
A editorial 1545, á que non coñecía, traduciu e publicado en 2024 o libro Migracións de Issa Watanabe. Narra o proceso migratorio que leva a cabo un grupo de animais e móstranos... [+]
UN SINXELO DETALLE
Adania Shibli
Tradución: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Durante estes días, un soldado israelí bombardea con drones a hospitais, escolas, campos de refuxiados palestinos coma se tratásese dun... [+]
Fun Home. Unha tráxica historia
familiar Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Alison Bechdel é coñecido pola primeira publicación da novela gráfica Unha tráxica historia familiar (2006), aínda que el mesmo... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Praza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Susa publicou a segunda novela de Miren Amuriza no atrio da Feira de Durango: Pléyulas. É facer plebiscitos porque estás a cantar sobre unha gravación anterior. En Berria... [+]
Libro Non sense
Edward Lear
Tradutor: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
O escritor e ilustrador Edward Lear publicou esta obra en 1846. Como di Igerabide no prólogo do libro, “o humor nonsense, o humor absurdo,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Na era do negacionismo, da manosfera e dos trolls é imprescindible a achega da literatura, porque é un instrumento excepcional para mirar os pliegues da realidade: as situacións de... [+]
Guardasola quere choiva
Patxi Zubizarreta
Ilustracións: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Fai 30 anos Patxi Zubizarreta publicou o libro Marigoringoak hegan; J. M. Ilustrada por Lavarello e da man da editorial catalá Edebé... [+]
Ollos no horizonte
Escritor: Ilustradora Miren Agur
Meabe: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Miren Agur Meabe publicou diversos textos e libros. Traballou con todos os xéneros literarios: literatura infantil e xuvenil,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni (Tradución:
engano Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Fernando Rey elixiu o título de Barrizto para traducir A malnata de Beatrice Salvioni. Rei di que tentou ser a voz do escritor, como ponte... [+]