Neste caloroso verán de 2018, testemuñas do caos aeroportuario: unha muller que sae de casa (en Londres) e, 26 horas máis tarde, perde un par de horas de traballo na cola da lost and found de Barcelona. Os pais e os fillos que pasaron dúas noites no hotel, sen maleta de man, para chegar a Stuttgart desde Amsterdam. En lugar de en Bilbao, os que aterraron en Vitoria-Gasteiz ao tres da mañá e metéronos no autobús. Hai dous mostradores abertos para catro voos, e un neno de cinco anos aproveitou (quen sabe cando empezou a súa viaxe) para botar a sesta: 45 minutos nos brazos da nai. O que non sabe a que porta ten que ir para chegar ao aeroporto e tentar coller o avión que fai a conexión cun atraso de cinco horas (á parte del, non ten responsabilidade a ninguén máis).

Os traballadores teñen responsabilidades pero non responsabilidades. A maioría dos pasaxeiros non falarán con ninguén que poida arranxar nada. Os teléfonos non se responden e á hora de enviar emails introduce un erro na pantalla. Si chegan os doantes, estarán dotados de palabras amables, e a indignación do viaxeiro choca contra este material de protección impermeable. Os traballadores pódense imaxinar como unha flota con gabardinas high-tech baixo un ballón de choiva. Canto tempo pode durar unha persoa baixo este constante ataque? Si, sinto piedade. Especialmente cos que teñen que dar a cara nos portelos. Un ou outro viaxeiro perden os seus modais ante eles. Tamén entendo iso.

“Nunca volverei viaxar con Vueling!”. (Ou no seu caso, con Eurowings). Ouzo o eco da frase do meu fillo, que dicía ao meu amigo: “Nunca máis xogarei contigo!”. Cal é a alternativa?

No ceo de Europa, os voos bateron marcas no que vai de ano. Segundo os prognósticos, o tráfico aéreo aumentará. Tamén atrasos. A subida dos últimos anos foi consecuencia da caída dos prezos. Afixémonos a poder voar. Familias derivadas das biografías de Erasmus ou da crise financeira, traballadores que viaxan por negocios e que se van de vacacións. Somos moitos. Sabemos que a democratización do transporte aéreo ten consecuencias negras. Todos sabemos e (case) facemos como que non todos.

“Que cambiaría si eu non collese o avión?”. Pomos en marcha toda a tecnoloxía dispoñible para reducir as disonancias cognitivas. É como con mil contos que facemos con mala conciencia. Fan falta conviccións moi convincentes para non caer no xogo.

Pois, ao fío do caos deste verán, lin a un investigador de mobilidade que é obrigar á xente a moverse a iso. A esixencia mínima é que os prezos deben aumentar obrigatoriamente. Que o custo ecolóxico hai que pagalo e non premialo como se fai. Este experto propuña como medida de emerxencia a prohibición de voar entre cidades alemás. Non é moito, pero hai que empezar por algún sitio. Convertendo o tren nunha opción real, nun paso máis, até conectar as principais cidades de Europa. “Iso é o que eu necesito: prohibicións e alternativas”, pensei. Radical? Por que nos parece que as solucións radicais non son unha opción? Tendo en conta os atrasos, Berlín-Bilbao faríao no tempo de Vueling, chegaría coa maleta na man, sen producir emisións, e coa conciencia tranquila. Só non podo conseguir todo iso. “E perder a liberdade de decisión?”. Creo que si. Quero máis regras (ou outras) para non ter toda a presión (moral) sobre min. Probablemente, tamén o farán os traballadores de Vueling.