Di que os orzamentos do Goberno de Navarra embárganse cada ano. Por que?
Porque o diñeiro que se destina ao pago da débeda pública rolda o 25% do orzamento anual. Si o orzamento é de 4.000 euros, case 1.000 euros van directamente da débeda do Goberno Foral e do Estado español –mediante o Convenio Económico– a pagar a parte de débeda correspondente a Navarra. Si engádese a iso, as peaxes que se apagan son de 900 euros en total, que desaparecen o 1 de xaneiro.

Desde o Parlamento Social están a solicitar unha auditoría da débeda pública. Que é iso?
Entre 2008 e 2015, a débeda pública incrementouse de 260 millóns de euros a 3.300 millóns. Esta débeda foi creada por UPN para pagar as súas obras faraónicas populares e compensar o diñeiro que non se ingresaba a través do lendario IVE de Volkswagen. Estas operacións contaron coa incorporación dunha serie de bancos cos que hai que negociar para que lles absorba unha parte da débeda: eses bancos prestaron a un interese do 5,8% cando o interese habitual era do 2,5%. Neste sentido, en sete anos pagamos 67 millóns de euros máis.

Quen debe auditar?
Goberno de Navarra. Con todo, din que aínda que politicamente sexa inadecuado o que fixo UPN, a débeda que se tramitou cos bancos é legal, e que non hai nada que facer.

Si é legal, os bancos tampouco quererán negociar.
A débeda inxusta non é un concepto legal, senón social. É unha negociación política. Pagáronse excesivos intereses e por iso varias institucións están a gañar sentenzas. Con estas previsións, un goberno audaz encargaríase de negociar cos bancos. Un exemplo: A Caixa correspóndelle abonar 50 millóns de euros o próximo 31 de outubro, e entendemos que 42 millóns de euros son débedas inxustas. Iso pódese negociar, pero non queren. Despois, a Fundación Caixa vai dar 12 millóns ao Goberno e vai sacar o peito, pero máis lle valería non facer obras de caridade e asumir unha débeda inxusta. Fano como Amancio Ortega, con 5 millóns de caridade e 270 millóns de fraude fiscal.

Vostede ve claramente a actitude do Goberno. E dos partidos que a sosteñen? A principios de lexislatura constituíuse
no Parlamento de Navarra un grupo de traballo sobre a débeda inxusta, no que participaron todos os partidos. Fomos explicalo, pero enseguida vimos que ningún dos partidos tiña interese en auditar a débeda pública. O único que querían era sacar á luz o mal que fixera UPN antes.

Pero obtiveron moita información.
Eles non queren facer ese traballo, pero puxeron a información en mans do Parlamento Social. É unha cantidade enorme de información, pero saben que non temos capacidade para analizalo todo. Observamos algunhas cousas e habemos visto que 191 millóns da débeda que se vai a amortizar nesta lexislatura son inxustos, pero o Goberno non quere loitar.

Por que non?
Neoliberais. Isto é ir en contra do sistema, e o Goberno non quere que esa imaxe lla dea, que se está facendo contra a banca coma se fose un friki. Este Goberno iniciou a lexislatura cunha débeda de 3.300 millóns de euros e continúa cunha débeda de máis de 3.300 millóns de euros. Non fixo nada. Ou si, porque contraeu outra débeda que pagar aos 15 anos, iso si, no canto de pagar o interese ao 5,8%, págao ao 2%. Di que aforra 3,8 puntos, pero que cando dentro dun ano o Banco Central Europeo eleve o interese, terá que pagar máis.

Vostede traballa na Facenda Foral na loita contra a fraude fiscal. Que feixes? Por unha banda
, estou detrás de grandes debedores, persoas e empresas con máis de 150.000 euros de débeda; por outro, antes de prescribir unha débeda, analizo si todo está ben para que así sexa.

Ten o Goberno foral vontade de facer fronte á fraude fiscal?
Nos últimos 20 anos non hai ningún avance neste campo. Este Goberno non fixo nada diferente do que facía UPN. O persoal da Facenda Foral non cambiou nada, estamos 29 inspectores para seguir a fraude fiscal. Nos últimos quince anos levan a cabo unhas 330 inspeccións ao ano e punto. Nesta lexislatura incorporáronse sete técnicos máis e recuperáronse 550.000 euros das actuacións fraudulentas realizadas pola Policía.

É dicir, hai unha trintena de inspectores que controlan a fraude fiscal e un milleiro de axentes da Policía Foral controlan a seguridade.
Só pódese facer fronte á fraude fiscal con máis inspectores. En Europa hai un inspector por cada 800 habitantes, en Navarra un por cada 2.000 habitantes. Para estar ao seu nivel necesitariamos polo menos 60 inspectores en Navarra. Por un euro que se inviste nun supervisor entran 50 euros. Hai moito ruído cando unha parte da fraude fiscal aparece na prensa –as famosas listas de debedores–, pero coidado, unha cousa é aflorar 140 millóns de euros e a outra cobrar despois.