Na franxa de Gaza, máis de 50 palestinos foron asasinados polo Exército israelí en vésperas do día da Nakba. Con elas, a persecución nacional que vive o pobo palestino volveuse exponencialmente máis cruel aínda. Ademais da violencia regular dos colonos e do goberno, a opresión de clase é dura.

A profesora da Universidade de Cisxordania Nithya Nagarajan puxo de manifesto a dobre opresión que sofre Palestina: sen esperar á resolución do conflito nacional, falou sobre o sindicalismo e os movementos populares que queren facer fronte á cuestión social. Na súa opinión, non se presta atención á opresión laboral nos espazos internacionais, cando as mobilizacións populares máis intensas desde os acordos de Oslo foron as dos traballadores.

Os movementos sindicais que enumera representan novas formas de loita laboral, e aínda que son movementos minoritarios, mantéñense preto da praxe de traballar con masas. O Sindicato de Traballadores da Saúde Pública Comunitaria é unha das mulleres que, desde o ámbito da saúde, organizáronse para facer fronte a unha necesidade social máis ampla. Nas aldeas de Cisxordania, a poboación sufría graves dificultades para recibir atención nos centros de saúde e na década de 1980 organizaron unha escola “nacional” para capacitar a mulleres enfermeiras e médicos en materia de saúde comunitaria. Pero o pacto de Oslo supuxo a burocratización total do sector sanitario e a total marxinación destas mulleres, así como a perda de anos de experiencia. Así, en 2007 uníronse para esixir o recoñecemento da súa formación e o dereito a un emprego neste sector.

A serie The Handmaid’s Talle deu a coñecer a distopía creada pola canadense Margaret Atwood. Neste mundo ficticio descríbese o réxime político totalitario establecido nos Estados Unidos, que leva ao extremo os réximes e sistemas económicos reais no noso mundo. Na medida en que está máis preto da realidade do que se desexa, a crueldade é totalmente tanxible. June Osbourne, a gran protagonista, non podemos saír desa sociedade de terror por partes: non hai escape. Pero entre os sentimentos que esperta a serie hai un que esperta a esperanza: June non está soa. Hai alguén nese mundo de Ikaz que será o seu compañeiro de viaxe. É pronto para saber se se aliará con outra criada como ela ou si unirase a outra muller opresora –e oprimida– que está máis arriba na xerarquía.

O 26 de maio, numerosas manifestacións percorreron as rúas das nosas capitais: os pensionistas están en marcha. O movemento feminista desbordouse nas rúas con motivo das protestas que se iniciaron o 8 de marzo e tras a famosa causa de Sanfermin. Tamén me vén á cabeza o longo período de folga das mulleres nas residencias: desde un ámbito concreto, defenderon as reivindicacións que enchen os ámbitos máis amplos da nosa vida. Aínda que estas forzas xurdidas da sociedade civil son diferentes, comparten moitos obxectivos. Unha delas é a defensa dunha vida máis digna por recuperar as nosas propias posesións.

Na manifestación dos pensionistas, nas multitudinarias marchas do 8 de marzo, a xente mirábase aos ollos como dicindo: “Estamos aquí unidos, non nos van a parar”. Para xestionar o malestar hai que atopar compañeiros de viaxe: manter as miradas, coller a man e partir. Para que sexa un benestar máis que un malestar o que temos entre mans. Recibírono moi ben en Donostia nunha soa frase: “A vida é o máis grande”.

Nithya Nagarajan ten claro que para crear pedagoxía para o mundo laboral é necesario crear espazos compartidos entre diferentes activistas e movementos. Os acompañantes parten dos recunchos, pero se fan fortes no centro. n