“Cando vivín en Cataluña hai uns anos xa coñeciamos alí o tomate de Aretxabaleta”. O coordinador do proxecto Haziera da Fundación Cristina Enea, Marc Badal, acaba de presentar en maio un libro sobre esta variedade de tomates. O tomate de Aretxabaleta recibiu un estudo realizado nos últimos dous anos xunto á investigadora Marta Barba Gassó. Biodiversidade, territorio e coñecemento compartido. Foi editada tanto en eúscaro como en castelán.
O tomate de Aretxabaleta, o tomate rosa, o tomate bébedo… En Debagoiena o froito é moi variado. Os autores profundaron na historia da variedade de tomates, dialogando cos produtores da comarca e compartindo experiencias e inquietudes. De feito, o tomate de Aretxabaleta ten unha historia bastante curiosa: Nos anos 80 un produtor plantou sementes e gustoulle o tomate recibido. Por medo a perdela, decidiu entrar nun lugar seguro e doou as sementes dese tomate a un membro doutro caserío que estaba a traballar na produción ecolóxica. Así comezou a expansión de Aretxabaleta, que nos anos seguintes foi ampliándose e mellorando tanto dentro como fóra da comarca.
Badal cre que na sociedade en xeral non é tan coñecida a historia deste tomate. Unha das intencións do autor é promover a concienciación entre a cidadanía a través da profundización no percorrido. “Estas famosas variedades de sementes axudan a abrir outras variedades e a que a xente reflexione sobre a biodiversidade”, sinalaba nunha entrevista no programa Landaberri de Euskadi Irratia.
Sen deixar ao carón as características especiais e a calidade do propio tomate, quizá a principal peculiaridade do tomate de Aretxabaleta sexa o seu carácter grazas ás sinerxías sociais. Estendeuse á experiencia da cidadanía de compartir territorio e coñecementos: “O tomate de Aretxabaleta estendeuse horizontalmente por abaixo, lonxe dos xogos de poder que rodean a produción e comercialización de sementes no marco da agricultura industrial actual”.
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
