Durante estes días están a sacarse de todas partes películas, reportaxes, recompilacións de cancións da época, mesas redondas surrealistas como “si fose e fixésemos” sobre maio de 1968. Servirannos a mesma salsa até fin de mes. Logo acabouse.

De cando en vez, imponse a melancolía do pasado, o soño dunha revolución que non se logrou, algunhas boas esperanzas, acá e alá, como algo tan afastado e imposible. Outras veces, máis que sentimentalismo, faise crítica á esquerda e a unha xeración, desprézase todo desexo de cambio de orde. E ás veces, si, o desexo sente forte e segredo para que volva suceder.

Maio do 68, en casa, mencionouse pouco, a verdade, e a miúdo recoñecémolo con notas bastante negativas, comparado coa desorde dos ataques que non foron canalizados. Desgraciadamente, si aquela xeración preocupouse de recoller as ideas de esquerdas, o medo ao cambio revolucionario encadeáralles. A pesar de que algúns nos dixeron hoxe, á fin e ao cabo, todo era bullicioso, é a eses momentos aos que debemos algúns avances: Logros de Grenelle para os traballadores, ampliación do sindicalismo, reforma da educación, proxecto dos agricultores de Larzac e revisión das liñas de cultivo, contracepción, emerxencia do feminismo, valoración individual e creativa, empresas autogestionadas, ecoloxía. Si miramos cara ao País Vasco, aquí mesmo deixounos o sindicalista Pitrau e o seu entusiasmo, Enbata, as primeiras pinceladas do eúscaro unificado en Baiona, ikastolas, Iparretarrak (IK), máis tarde a revista Maiatz. O fío vermello de todas estas novidades era compartilas, compartir reivindicacións e mesmo logros. Brutal, pero necesario.

Despois, durante dúas décadas, os maxistrados esforzaríanse en enterralo todo, sobre todo o desexo de liberdade. Pasaron cincuenta anos e podemos dicir que en 2018 estamos nun clima similar, nos nosos recunchos e máis aló. Que trae o mes de maio deste ano? Leis de falsos rumores e segredos afectivos, reforma Vidal das universidades, folgas de persoal de transporte, de saúde, mobilizacións a favor dos inmigrantes, invención deplorable do delito de solidariedade, vaciamiento do ZAD, queixas dos retratados, sindicatos incapaces de confluír e managers riseiros de sempre nas esferas superiores. Hoxe tamén temos moitas razóns para enxalzar a folga, para atacar cultural, social e politicamente, para levantarnos contra o egoísmo, a opresión e o poder asfixiante e para dar unha boa sacudida ao bando dos grandes managers. De feito, poderíanse escoitar algunhas preguntas e achegar respostas. Temos mil motivos para levantarnos, para actuar colectivamente, para espertarnos e caer na rúa, para gañar a vida curta pero forte, para perdernos en soños, sobre todo o que non nos gusta botar atrás e arriscar algo mellor coa negación subversiva.

A cinco décadas de distancia, as circunstancias están tan lonxe e tan cerca en todo o mundo. Queremos que a xente de Notre Dáme deas Landes avance como en Millau, que os maiores cheguen a fin de mes, que CIMADE non sexa procesado por un delito de solidariedade, con todo, a máquina segue adiante, porque nós non somos “nada”, senón inútiles e cínicos: durante cinco décadas púxose en marcha o capitalismo para que non se poña bo.