Trátase da noite do venres en Donostia-San Sebastián. O XVI Congreso de Dereitos Humanos de Donostia-San Sebastián Dirixíchesche ao Festival de Cine, cruzaches a ponte do Kursaal, atáchesche a unha barreira de bicis e metíchesche na Vitoria Eugenia. O home vestido de chaleco amarelo de Amnistía Internacional repartiuche unha folla de man en favor da liberdade dos activistas Taner Kiliç e Idil Eser, e esperaches á actuación lendo iso.

Begoña do Teso irrompeu no escenario sen demora. Sabe que esperan cos seus 144 minutos o documental de Ai Weiwei Human Flow (A marea humana), coas impresionantes imaxes prometidas. Segundo Do Teso, non sabedes, con todo, que os verdadeiros protagonistas da noite están na curtametraxe, na obra de Ados teatroa O baile dos anos (Urteko dantza). Terminaron a véspera, e Do Teso di que si fose un celuloide aínda podería estar húmida. O proxecto aborda a exclusión das persoas maiores a través da danza e, finalmente, emocionouche.

Aplaudindo e, agora si, comeza Human Flow. O que sabes de antemán é: O artista e cineasta chinés Weiwei leva dous anos traballando no tema dos refuxiados e as migracións en 23 países: Siria, Afganistán, Bangladesh, Turquía, Iraq, México, Kenia, Grecia, Kurdistán, Italia, Palestina... e, o último, un dos fotógrafos do grupo, Yasser Murta, asasinado hai poucas semanas. Apenas hai marxe para a ficción. As espectaculares imaxes captadas cos drones alagaron inmediatamente a sala, con todo, sen novidades; o director buscou os corpos e as voces da traxedia, pero parece que cada vez lles encheu de puntadas superficiais. Weiwei tamén apareceu ante a cámara desde os primeiros minutos da súa carreira, o cal é moi discutible. Paráchesche con dúas figuras e vivirán en ti desde hoxe: unha muller que dá as costas á cámara, que fala e vomita co afogo da dor, e unha vaca ennegrecida, huesudo, que se balancea nas rúas desertas baixo un ceo en chamas.

A xente saía pinga a pinga da sala, cada vez máis buxán para darse conta. A vostede tamén lle fai longa a historia. Dis que pode ser algo buscado para que durante un tempo o teu tempo achéguese ao peso do tempo dos condenados a un lugar criminal. E pareceuche que, aínda que todos fósense, a proxección podería continuar aí, como unha masa de xente que está a ser continuamente desprazada pola forza, sen cesar, sen cesar.

Pero esgotáronse os 144 minutos. Vostede saíu de aquí á unha e media da mañá, e o que se lle presenta ante os ollos queimados é San Sebastián, o ceo non arde, non hai campamentos á vista. Mentres a bicicleta se solta do valo, as risas dos que están entre as copas chegan desde a terraza contigua. E quererías crer que non es o mesmo que antes de que introducísenche o cento por cento.