Debo confesarvos un segredo: o meu segundo apelido é Casete. Si, Casete, como as cintas, pero cunha “s” e unha “t”. Moitos amigos e familiares animáronme a sacar este curioso apelido do armario, pero é inútil. Podo ouvir os rogos dun adolescente que aínda teme a burla en min. Por iso custaravos atopar un rastro público do meu segundo apelido.

En 2012 fixen unha excepción, cando me decatei de que se celebraba o 50 aniversario da creación das cintas “cassete”. Escribín un artigo no meu blog desa época e un xornalista de Radio Euskadi leumo e fíxome unha entrevista. O meu avó, Isidro Casete, sentiu orgulloso.

A importancia das cintas na miña vida debería ser suficiente para reivindicar o meu apelido. A primeira proba de que tiña vocación de xornalista –cassettari– é un programa de radio gravado con radiocassette aos 6 anos en casa da miña avoa. Con 8 anos gañei un concurso en Bizkaia Irratia e no radiocassette que regalaban gravaba as miñas cancións favoritas de Euskadi Gaztea. Con todo, só cando estaba de veraneo en Boiro sentíame orgulloso do meu apelido de casete. Gustábame moito a familia Casete: ruidosas, juerguistas, esveltas, moi coñecidas no pobo.

Aitit sempre conta que o seu pai, o zapateiro galego Ventura Casete, respondeu con ironía ao nacemento das cintas: "Vaia! Agora véndennos barato!”. Até entón, non fora máis que un estraño apelido de corte francés, un pouco aquitano, segundo a investigación dun abeto. Actualmente converteuse nun “vintage” de apelidos. O meu primo máis novo non tivo demasiadas burlas na escola, e como moito, terá que migrar ao formato mp3. Segundo datos do Instituto Nacional de Estatística, só 28 persoas levan este apelido. Como as cintas, nós tamén temos data de caducidade.

Bo, heime “enroilado” como os cassettes, pero necesitaba dar esta explicación para poder contar a seguinte historia. Cando de pequeno estudaba a lista dos meus apelidos –sen rastro dos apelidos euskaldunes; “Casete, iso si que é un bo apelido para unha maqueta!”, díxome unha vez un amigo– decateime de que o nome do meu bisavó era Ventura Casete Casete. Dobre pletina! A súa nai fora solteiro. Sempre imaxinara que un home impertinente deixouse embarazar e non se preocupou. Pero hai pouco o meu avó contoume a versión verdadeira: a súa avoa, é dicir, a miña tatarabuela, non tiña vocación de esposa; en lugar de casar tivo catro fillos con catro feirantes. Cando o meu avó cometía algunha travesura e a súa avoa reprendíalle dicindo: "Que fixeches, Isidro?", Isidro respondía maliciosamente: “E ti, avoa, que fixeches?”.

Cando lembrei en Nadal, papá explicoume que a protagonista desta historia non era a nai de Ventura Casete Casete, senón a súa avoa materna. A ver si non vos perdedes con este nó: As dúas avoas de Isidro foron solteiras! E ambos por decisión propia! Ou, polo menos, así o lembra o meu avó.

Dalgunha maneira, cría que a historia das violacións das normas morais da familia comezaba coa miña nai, xa que na década de 1980 celebrouse o matrimonio civil e logo divorciouse. Cando imaxinaba as vidas da miña avoa, da miña bisavoa e da miña tatarabuela, non sospeitaba nadiña de nada de rebeldía. A ruptura deste prexuízo pode ser tamén unha boa razón para reivindicar todos os meus apelidos, todos os meus antepasados.