Cen anos antes da fundación de Jesús de Nazareth, chamado Cristo, o pobo romano só desexaba “panem et circenses” perdendo todo interese pola política, como escribiu o poeta Juvenal nunha famosa sátira. XXI.ean si espértase, debería dicir que nunha sociedade como a británica, a plebe satisfaise con WhatsApp e pitos de lixo.

#KFCCrisis foi trending TOPIC en Twitter. The Guardian dixo que “a xente estivo tan tola como os pitos ” e engadiu que“. O 20 de febreiro a policía londiniense pediulle oficialmente: “Por favor, non te achegues a nós polo #KFCCrisis, non é un problema da policía non servir os teus restaurantes favoritos nin o menú que máis che gusta”. Un auténtico humor inglés, pero ligado a un problema que miles de cidadáns viviron con angustia.

Seis días antes, o 14 de febreiro, día de San Valentín, comezaron os problemas de subministración coa multinacional británica KFC nos máis de 900 restaurantes franquiciados: os pitos non chegaban, as salsas cada vez menos... Ao cabo de dous días, algúns se viron obrigados a pechar as súas portas, a falta de xénero. Para o 18 de febreiro só 266 dos 900 restaurantes estaban abertos en toda a illa. Non hai que crelo, o KFC é o líder mundial nos pitos fritos.

Un problema loxístico ha provocado o caos. O KFC rescindiu o contrato á compañía Bidvest –agora Bidfood–, que durante anos forneceu o seu almacén e transporte, e adxudicoullo ao xigante da loxística DHL.

Daily Mail publicou o 21: “Miles de traballadores e traballadoras de KFC que traballan por horas están preocupados polo seu salario, sen poder traballar polo fracaso da falta de pitos. Queixáronse de que os camións cheos de aves están abandonados no almacén de DHL por falta de xente. Nas fotos ven aos camións en fila e as pilas de pito desperdiciadas no almacén do DHL Rugby”.

Os donos e traballadores das franquías tiveron que facer un esforzo para manter abertas as pousadas. Nos vídeos enviados polos lectores aos xornais pódense ver os pitos que o persoal dos diferentes aloxamentos KFC comprou a outro provedor dos seus propios coches privados. Un desastre. Quen ía dicir que un DHL íase a atrapar nun cepo dese tipo, sen poder reaccionar?

O caso é que a industria está construída sobre unha complexa loxística que se esconde tras o inxente consumo de pitos fritos. Trasladaranse ao matadoiro 35 días despois de nacer o ovo, onde se sacrificarán, desplumarán, trocearán e transportarán sen interrupción a cadea de frío a través de camións e almacéns. O KFC vende polo menos 676 millóns de pezas de pito ao ano en Gran Bretaña aos baserritarras, máis os importados de Europa, Asia e América.

A acumulación, transporte e distribución deste tremendo tráfico de pitos, patacas e outros produtos alimenticios estaba organizada até agora en seis grandes almacéns pola compañía Bidfood. Pola contra, o DHL quixo centralizar todo no único almacén xigante do pobo de Rugby. E foi suficiente con que na primeira madrugada do contrato producísese un accidente de autoestrada na área de Rugby e posteriormente fallásense os sistemas informáticos da DHL para que toda a subministración fracase.

Pitos adolescentes gordos baratos

Con todo, o problema é máis profundo que unha organización máis centralizada ou máis dispersa da loxística. Toda a nova economía baseouse na estratexia low cost. Os sindicatos de traballadores tamén advertiron á dirección do KFC de que ante a competencia como o Burger King, a redución de prezos dunha ou outra maneira, só provocaría danos, tanto na calidade como no servizo e nas condicións dos traballadores.

Desde Cataluña, Ramón Aymerich, na columna “Os pitos perdidos” dA Vangarda, resume o asunto da seguinte maneira: “Din que o KFC foi destruído pola cultura race to the bottom, que dominou o outsourcing [nas subcontrataciones], a cultura da carreira cara ao abismo. Esta política pretende reducir custos custe o que custe, aumenta os beneficios ás corporacións, pero non beneficia aos consumidores nin aos traballadores”.

KFC [Kentucky Fried Chicken], que significa Pito Frito de Kentucky, é a segunda rede de restaurantes máis grande do mundo despois de McDonalds e campioa en galiñas especializadas. Está presente en máis de 20.000 restaurantes de todo o mundo, en 123 países. Contando toda a cadea, move a miles de traballadores cada día –segundo a compañía– para servir comidas baratas a 12 millóns de clientes. Foi fundada en 1932 por Colonel Harland Sanders, que puña rostro á marca, en plena Gran Recesión Económica. KFC gaur Yum! É parte da corporación Brands, que conta con 42.000 aloxamentos franquiciados en todo o planeta.

Miles de granxeiros e campesiños crecen pitos para todos en todo o mundo. En canto a Gran Bretaña, 1.000 grandes viveiros garanten a subministración. As aves son cebadas pola precisión dunha fábrica: 35 días despois de romper a casca do ovo, deben estar listas para morrer e sentar á mesa.

Os animalistas suscitaron polémica polas condicións de vida que sofren estas aves nas granxas. Hai dous anos a televisión pública BBC elaborou un documental sobre o tema no que se vía un deses grandes galiñeiros para KFC, que cría 34.000 aves nun pavillón pecho sen xanelas. Os animalistas dicían que maltratan aos pitos, que o gandeiro alegaba que ten todo limpo e san, que cumpre con todos os estándar.

Con todo, o problema vai moito máis alá do benestar evidente de cada animal: pode ser san o pito que está preparado para o matadoiro de 35 días de vida? O pasado mes de setembro, os baserritarras Jacob Sykes e Nick Ball, que crían pitos de forma natural no medio Farmdrop, explicaron que na súa granxa os pitos non chegan aos 35 días pero si ao 81. “Os nosos pitos están a 800 gramos en 35 días. A esa idade envían ao matadoiro os pitos do supermercado e pesan xa 1,5 kg ou 2 kg”. Pero, por que explicar por milésima vez as técnicas de engorde artificial de aves, as súas artimañas e os seus perigos?

Canto máis rápido engordes, máis barato. Para o cliente, rápido e barato. É certo que a carne inchada ten máis auga, menos sabor, pouca capacidade de alimentación, demasiada medicación... Pero todo iso disfrázao o KFC coa súa portada exclusiva, unha fórmula secreta composta por 11 especies, unha tapa que converterá a carne máis fráxil nun bocado crujiente inesquecible.