Para dar comezo á quenda do ciclo Diálogos coa Literatura 2018, Bidebarrieta Kulturgunea de Bilbao lanzou unha forte aposta na sesión de xaneiro, convidando a dous grandes autores de letras vascas: Arantxa URRETABIZKAIA e Asier Serrano, ambos os gañadores do Premio Euskadi de Literatura na modalidade de literatura infantil e xuvenil. O programa, moderado por Goizalde Landabaso, prometía que falarían das xeracións literarias. Pero no faladoiro déronse saltos dun tema a outro, buscando arestas á literatura vasca.

A literatura e a liberdade, o poder vivir da escritura, até onde é posible no noso pequeno pobo? Esta é a dúbida que xera expectación. A este tema tan pesado os invitados non se le escabulleron: “Entre nós non vai haber máis de media ducia de escritores que vivan de escribir”, dixo Urretabizkaia, nada máis empezar. Pero ser escritor con outra obra para vivir ten vantaxes: a literatura é un espazo de liberdade para el, xa que non depende da necesidade de gañar diñeiro. Como o pan de cada día está garantido por outras vías, Urretabizkaia sente libre. De non ser por esa liberdade, non escribiría o libro premiado Bidean ikasia. Asier Serrano é profesor e gústalle tanto escribir como escribir: “Teño un oficio que amo, para manter unha afección que amo”.

Con todo, Urretabizkaia recoñeceu que si a literatura non dá o suficiente para vivir, ter “continuidade” é difícil. “Agora están a escribir moitas mulleres, pero cantas quedan dentro de 20 anos?”. Pero no futuro haberá necesidade de relatos: “A xente necesita historias e hoxe en día recíbeas principalmente dos medios audiovisuais”. Serrano coincidiu en que “os formatos cambiaron, pero os escritores sempre estarán aí, quizá como creadores, mirando o éxito dos que escriben guións de series en Estados Unidos”.

A medida que avanzaba a conferencia, Serrano relatou unha chea de anécdotas relacionadas coa súa traxectoria literaria. Tras recoñecer que “sofre moitísimo” escribindo, dixo que só retiraría un libro da súa bibliografía: O cabalo de Picasso. “Non era o momento de despedilo”. Despois centrouse na liberdade desde unha perspectiva diferente ás “cuadrillas” que se crean en cada xeración. Tamén como lector, desexa liberdade: “Non me gustan os libros que che din como debes sentirche en cada episodio, non necesito un director de orquestra”.

As peripecias cos editores, os críticos... Urretabizkaia e Serrano encheron o programa dunha hora e media de críticas. Os oíntes quixemos agradecer aos escritores a sabia e sincera actuación.