Partiremos da sidrería Larregain, que dá nome ao percorrido, no barrio de Ereñotzu de Hernani. Como non está balizado, recomendámosvos que botedes unha ollada á ficha técnica, guía e mapa que atoparedes no apartado “Hernani” da páxina web do grupo Mendiriz Mendi www.mendirizmendi.com, aínda que non é demasiado complicado seguir o camiño, si que pode xerar algunha dúbida. No mesmo atoparemos toda a información práctica necesaria, polo que nestas liñas non describiremos o percorrido. Pedimos aos membros da asociación de montaña que fagan un comentario sobre tres fotos do percorrido, e coas súas palabras completamos a explicación de cada imaxe. Só unha nota: Ao chegar ao collado de Saratseta (ou Sagastieta), antes de iniciar a pendente que se dirixe á esquerda (cara a Akolatxa), mirade cara adiante (cara ao sur), xa que o dolmen está detrás da pila de pedras e helechos que veredes. Os compañeiros de Mendiriz Mendi avisáronnos diso, non nos fixemos caso e, a piques de finalizar o percorrido, tivemos que tomar un carreiro para volver subir a Sarats. As pendentes non son grandes e fermosas, co mesmo mal que mal.

O percorrido de Larregain levarache en todo momento entre helechos, bosques de pequeno tamaño e estacións megalíticas. As plantacións e os helechos de hai unhas décadas darán unha cor vermella á paisaxe no outono. Estamos en pleno inverno e xa empezaron a encher os pozos dos camiños cos ovos da ra vermella do bosque (a guindola vermella en Ereñotzu). Ao redor do akola, no outono , os ingleses tamén son vermellos.

Estación megalítica

Sete dos dólmenes que se atopan na estación megalítica que cobre as terras de Hernani, Astigarraga e San Sebastián están no municipio de Hernani. O mellor conservado é o de Sarats (na imaxe superior), declarado Ben Cultural Cualificado como Conxunto Monumental. T. Atauri, J.E. Elosegi e M. Foi descuberto por Labord en 1950. Así o podemos ler na Carta Arqueolóxica de Gipuzkoa: “Dolmen curto aberto. No túmulo (11x13 metros de diámetro e 1,70 metros de altura) pódese ver unha gabia de 2 metros de ancho e 5 metros de longo. O camarote é un espazo triangular organizado por cinco laxas, desfigurado e que no seu día puido ser rectangular”.

No camiño cara ao collado de Saratseta, na zona de Epele-Akola (arriba), aínda se poden ver restos dos helechos ou dos antigos postos de iñistor até mediados do século XX. Crece o helecho cara aos lados dos camiños (tamén chamado garoa ou iñistorra na zona de Hernani). A principios de outono, ao redor de setembro, moitos baserritarras de Hernani viñan a estas paraxes en busca de helechos para as vacas.

O alto de Akolatxara (arriba) é o punto máis alto do percorrido cun desnivel acumulado de 192 metros (359 metros). As rocas e as árbores de forma variable danlle un aspecto singular. Entre as árbores a maioría son árbores, pero non todos. De feito, as persoas maiores ereñotzuarras diranche enseguida que “as árbores” son “rocas” (carballos) sen acoutar. Por tanto, non todas as árbores son árbores na punta de Akolatxara.