Unha vez que as sementes que leva estean maduras, será o froito o que tome o camiño de madurar. No proceso de maduración do froito inflúen múltiples variables. A época é unha das razóns da crianza; unha vez que chega á tempada, comeza. O tempo é outro. Co paso do tempo, o froito non pode manterse verde e firme, abrandarase, se macerará e tenderá a podrecer. O enunciado di así: “O mísero curte o tempo e a palla”. A contorna tamén ten moito que dicir. As enfermidades e as pragas gustan dos froitos, como os animais. O froito é un anaco de comida que se acumula, e a fame non perdoa. No lugar onde se produciu a dentada ou a picadura pártese da ferida e desperdíciase da ferida, podrece...
O tempo tamén vai propiciar cambios no froito. Algúns para mal: os movementos do vento contra a rama, a saraiba feridas, queimaduras do sol, avivado da seca, etc. Así mesmo, o tempo contribúe ao futuro do froito: a auga, o sol e a calor, no seu tamaño, alegarán os seus froitos, complementaranse, crecerán e abrandaranse. Polo xeral, este camiño supón un cambio de cor. Indicador de madurez. O froito faise atractivo para os animais, o deleite é un medio de goce. Comerán de doce e esparcirán as sementes.
O frío tamén axuda. As árbores froiteiras que dan froitos tardíos coñecen o frío outonal. Saben que o frío se vai a apoderar máis facilmente das ras que da terra. Si o frío é duro, o froito conxelarase. A conxelación supón a perda de auga que contén e os ingredientes que lle achegan dozura quedarán máis concentrados, é dicir, moito máis doces. Non durará moito, pero para comer...
Os froitos que o frío tingue utilízanse para producir “bebidas de xeo”. O razoamento é o seguinte: máis doce, máis alcol, interromper a fermentación e obter unha forte bebida doce-alcohólica. Sidra de xeo, viños...
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]
Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Ibon galdezka etorri zait Bizibaratzea.eus webguneko kontsultategira. Uda aurre horretan artoa (Zea mays) eta baba gorria (Phaseolus vulgaris) erein nahi ditu. “Arto” hitza grekotik dator eta oinarrizko jakia esan nahi du, artoa = ogia; arto edo panizo edo mileka... [+]
Nekazal eremu lehor baten erdian ageri da putzua. Txikia da tamainaz, eta ez oso sakona. Egunak dira euririk egiten ez duela, baina oasi txiki honek oraindik ere aurretik bildutako urari eusten dio. Gauak eremua irentsi du eta isiltasunaren erdian kantu bakarti bat entzun da... [+]
Zuhaitza esnatzear dago, kimuak ageri dira adarretan. Gutxi falta da loraldirako, laster aro berria hasiko du, indarberrituta.