Izaskun González (Barakaldo, 1994) leva a marca da xeración. “Crecín en Youtube. Son capaz de pasar nuns poucos segundos de jazz de smooth a grime. Sendo así o meu día a día, é normal que a miña música sexa igual”. Desde que empezou nos escenarios baixo o nome de Rrucculla hai pouco máis dun ano e desde entón compuxo unha serie de cancións, todas creadas a partir da hibridación de ritmos e sons moi diferentes, con ecos do free-jazz, o hip hop abstracto ou o pop. Con todo, non son simples “pegaduras de corte” dos samplers. “Nas miñas cancións cada cousa está onde debe estar. Todo ten un sentido”. Nesta entrevista tratamos de trasladar este sentido ás letras.

Cando se afeccionou á música?

En casa sempre escoitamos música. Os meus pais púñanme de todo: o latín jazz, o rock, os discos de Phil Collins… Con nove anos compráronme o discman, e pasaba horas escoitándoo. O meu irmán empezou a aprender a guitarra, así que eu elixín a batería e estudei durante sete anos. En linguaxe musical, con todo, non era demasiado hábil. Non aprendín solfexo, aburríanme moito esas cousas. Nas clases de batería tampouco facía nunca traballo doméstico. Non son moi responsable nestas cousas. Sempre estiven estudando pola miña conta as cancións que me interesaban.

Moitos músicos quéixanse de que as clases de música deberían axudar a estimular a creación en lugar de limitarse a interpretar partituras.

Así é. Despois duns anos estudando batería, quixen entrar no conservatorio. Quería aprender marimbas e outras percusións. Pero pronto me dei conta de que era un ensino disciplinado e serio, que ía a embotar a miña propia creatividade. Quería coñecerme mellor a min mesmo, facer algo que se saíse de min, e non aprender a tocar o que se pon nun papel. Coñezo a varias persoas que estudaron batería no conservatorio e non saben que tocar si non lles pos un papel diante. Non saben improvisar. A min iso non me interesa.

Creas cancións a partir de cores e formas.

As primeiras partían dos ritmos de batería, pero como ao compor abúrrome de min mesmo, empecei a crear unha melodía ou un son. E si, como non sei linguaxe musical, axúdanme os cadros, as obras de arte, a xente, as imaxes e as formas. Axúdanme a facer a historia dunha canción.

Pode especificar isto? En que che axudan as cores, as formas, etc. a facer a historia dunha canción?

Non podo compor no dormitorio e só. Creo as cancións no salón da casa dos meus pais, e alí, á altura do sofá, hai unhas imaxes de Kandinski. Creei un disco de jazz a partir desas imaxes. Sigo con este costume ao compor: o círculo é un bombo, o cadrado é a caixa da batería. Coas cores, en cambio, ocórreme unha sinestesia. Non me atrevo a dicir que o vermello é unha liña do sintetizador. Depende de cada un.

Hai un ano empezaches a dar concertos, cando chegaches á final do concurso Vila de Bilbao. Por que decidiches dar ese salto?

Non o sei. Sempre pensei que non facía nada extraordinario. Pero non quixen ser ningún deses artistas que se limitan á mera obra de recheo. Apunteime, elixíronme e, para a miña sorpresa, todo o que pasou pasou.

Antes diso, tocabas a batería en varios grupos de rock. Cando e por que empezaches a experimentar co computador?

Empecei a saltar co computador ao dezaseis anos. Xa ouvía música bastante complexa, como o Mars Volta. Quería saber como se producían os sons electrónicos que utilizaban. Fixen algúns intentos con grupos de entón, probando co computador mentres tocaba a batería, pero non funcionaba, e seguín en casa pola miña conta. Todas as tardes tocaba o teclado e a batería, a dúas mans. Empecei facendo loops, logo profundizé na produción, en cuestións de electrónica contemporánea, e así até hoxe.

É vostede completamente autodidacta.

Si. Até hai ano e medio non sabía o que era producir música, masterizar, facer mesturas, e nada diso.

É incrible o que fixeches en ano e medio. Tocaches moito en directo, tamén en grandes festivais: BBK Live, Primavera Sound e Low Festival, por exemplo.

Imaxínache a evolución: antes nin sequera falaba da miña música cos meus amigos máis próximos. Antes do concurso Vila de Bilbao ninguén sabía que eu facía música. Custoume tomar medida aos meus primeiros concertos, xa que as miñas cancións teñen moitas capas, xa que gravei algunhas delas. Non podía xogar ao 100% en directo. Agora téñoo todo controlado e fágoo con ganas. Tocar á perfección foi bonito, á hora perfecta, cara ao tres da madrugada. En BBK, con todo, non estiven a gusto. Está ben convidar a músicos noveis e todo iso, pero non todos podemos tocar ao cinco da tarde. Había un sol impresionante e eu utilizo un Ableton Push. Non había maneira de ver as luces e tiven que adaptar todo o set. Foi caótico. Non me sentía nada cómodo.

Di que quere facer cancións incómodas e difíciles de predicir. Como se fai iso?

Non o sei. Sei, por exemplo, que o techno fáiseme predicible. Gústame mesturarme con outras cancións, como nas sesións de DJ. Pero para min, facer unha canción é unir todas as músicas do mundo. Pasar dun ritmo de Afrobeat a un ritmo de grime. Romper a canción cada catro compases. Non o preves e esa sorpresa sorpréndeche.

Por que considera o techno previsible?

Porque é un tambor constante ao ritmo dos negros. Podes sentilo doutra maneira, pero para min non é especial compor iso. Non o gozaría. Necesito máis elementos, máis emoción dentro da canción. Lin que o tempo do techno e as pulsaciones por minuto do corazón son similares, e por iso á xente gústalle ir ás sesións de sete horas. Eu podo gozar un pouco, pero non podería escoitalo durante sete horas seguidas.

As túas cancións son lentamente dixeribles. Piden audiencia activa.

Non sei por que se di que a miña música é complexa. É fácil a vida? As miñas cancións son como un día calquera. Hai moitas cousas que pasan un día, por un momento estás agresivo, e ao pouco rindo, e… non hai nada complicado aí.

Quería dicir que non son previsibles, polo menos non todos os días no supermercado, no coche, no bar, como o 90% das cancións que escoita a xente, de estrutura e ritmo fácil. Piden un pouco de esforzo a quen educou o oído na cultura pop.

Si, iso si. Quixen meter o mundo pop no disco que agora estou a traballar, e xúrocho, foi o máis difícil que fixen na miña vida. Non son capaz de facer pop. Sáeme algo, pero non me gusta. Creo que necesita algo máis. Entendo, con todo, que a algúns lles resulte difícil escoitar.

Fixeches un rework da canción Tola de Silvia Pérez Cruz. Ou, de súpeto , metes parte de Aserejé nunha canción. Que criterio utilizas para decidir estas cousas?

Non o sei. Aserejé simplemente faime graza. Á cantante dálle outro ambiente a unión de dous mundos totalmente diferentes. Por outra banda, sempre me gustou o que fai Silvia Pérez Cruz. Como vai ser difícil colaborar, unha noite descarguei Tola de Youtube, púxenme en Abletona e empecei a experimentar.

Fala do Ableton, tamén utilizou o Logic Prol… a música electrónica non ten moita dependencia do software privado?

Si, si existe. Eu, agora, só uso o Ableton. Para que vou pagar mil euros por un pedazo de dispositivo, si podo ter o mesmo son no computador?

Tamén hai quen constrúen os seus propios sintetizadores…

Bo, a medida que che salteas no computador aprendes a hackear programas e todo iso. Eu son máis afeccionado ao software que ao hardware. Sempre traballei coas ferramentas ao meu alcance. Si non fose por Ableton, seguramente faría música con outro programa. Existen, por exemplo, programas gratuítos de ruído.

Que feixes agora?

Estou a tentar terminar o próximo disco. Está a ser un traballo duro, porque estou a buscar un son. Está a facerme perder unha chea de tempo. Ás veces é desesperante, levantei a barreira e non podo saber si debo dar o nivel. O meu punto de vista sobre todas as músicas que me gustan é o que estou a facer. O que me gustaría, o que me gustaría ouvir. Estou aí. A electrónica é máis contemporánea e imprevisible.

Para terminar, podes citar algúns artistas contemporáneos que che interesan?

No País Vasco, mencionaría a Kvalvika, II (KRIS GM), Mark Luva e Delorean. Fóra de aquí, Iglooghost paréceme o mellor produtor actual. Lorenzo Senni é xenial, Sophie e Abra tamén.