Mensaxeiros de Barcelona en Glovo e Delivero están a organizar a nova cooperativa rider. Tras a folga do pasado verán, decidiron crear unha empresa de economía social para repartir comida a domicilio e comida a domicilio. A noticia foi difundida polo medio catalán O Diari do Treball, apoiado por todos os sindicatos de aquí a USO desde CNT.

Crese que membros do movemento Ridersxderechos, que defende os dereitos dos distribuidores de bicicletas, están a traballar no cooperativismo. A asociación, que debería porse en marcha a principios de 2018, está formada por algúns dos participantes de ambas as compañías e por mensaxeiros desconectados por Delivero tras a folga de verán. Na nova linguaxe sapo dos neoliberais, un traballador non é despedido, senón desconectado. Os ciclistas que facían os encargos de Delivero eran traballadores autónomos conectados á compañía por internet, polo que a conexión se cortou e acabouse.

Á fin e ao cabo, a cooperativa vai facer o mesmo traballo que a anterior empresa, que agora son os propios traballadores, e que necesitan unha aplicación que vincule a clientes, restaurantes e distribuidores a través de Internet, e que xa teñen listo, basicamente seguindo o modelo de negocio que se fixo até agora coñecido: O acceso a esta app é suficiente para que un dos mensaxeiros que pase o encargo a calquera restaurante asociado ao sistema e decátese diso tráiao inmediatamente a casa.

Os corredores xogarán co rendemento que até agora recibía unha gran compañía para ser competitivos e mellorar as súas condicións de traballo. Gustaríalles empezar cobrando 400 euros por cada 20 horas á semana. Tamén colaborarán coa cooperativa Trevol, que nos últimos anos realiza en bicicleta o transporte de equipaxes e non de produtos alimenticios.

En París tamén están a tentar construír un proxecto similar. O 20 de setembro, a véspera das mobilizacións que levarían a cabo en todo Francia contra a reforma laboral de Emmanuel Macron, presentouse publicamente o proxecto Coopcycle, no que estiveron presentes os mensaxeiros de bicicleta, entre eles o fundador do Colectivo de Mensaxeiros Autónomos de París (CLAP), sindicalistas, políticos de esquerda e persoas que loitan contra a precariedade.

Debateron ante 150 persoas reunidas sobre os novos riscos que supuxo para os traballadores a coberización. “Si a uberización esténdese, acabará con todo o sistema de protección dos traballadores”, dixo no mesmo, segundo recolleu o xornalista Fanny Dollberg. Este modelo, que foi bautizado pola compañía Uber, utiliza a quen realizan taxis, mensaxería ou calquera outro servizo como traballadores autónomos, até o punto de vulnerar calquera lei ou norma creada para protexelos.

Todo serve para apertar o pescozo dos obreiros que deben sobrevivir dispersos. En agosto, Delivero comunicou aos distribuidores de París que non lles pagaría máis por horas, senón por cada encargo. Só con iso os mandatarios poden perder cada mes o 30% do seu soldo. Polo demais, tal e como explicou ARGIA na súa crónica de xaneiro, na que demandou á compañía CitySprint en Londres, nin descansos de enfermidade, nin dereitos de desemprego, nin retratos. É o século XIX XXI.ean.

No pleno, a concelleira de esquerda do Concello de París, Danielle Simmonet, dixo que “a uberización fainos cómplices dun suicidio colectivo, que é a era 2.0 do capitalismo”.

Necesitas unha actitude gañadora

A uberización non parece unha flor de marchitez, senón que no mundo multiplícanse como fungos os novos desexos empresariais empapados en liderados emprendedores neoliberais e as brillantes start-ups creadas por eles.

A vida de moitos é curta. O pasado verán caeu a compañía Jinn, asombrada en España por seguir no campo da distribución de alimentos rápidos en bicicleta, situada en Londres por mozos españois. Todas as delegacións abertas en Europa pecharon en xullo e só 20 dos 120 traballadores que tiña en Londres permanecían no outono, tras afundirse na competencia pola competencia co xigante Deliveroo.

O Confidencial fixo a crónica da traxectoria de Jinn. Ofrece varias pistas para entender como se inicia, crece e cáese unha start-up, pero tamén para completar a imaxe da ideoloxía que existe entre os líderes emprendedores destas compañías. “Se pagas a unha persoa por horas, non te motivas para que traballe duro. Unha hora nun encargo, porque o tempo non lle importa (...) Quen ten ganas de traballar gaña diñeiro. O ser humano está xeneticamente programado para cocerse no esforzo, pero se cobras por horas e chove, non te moves. (...) Si tes actitude de gañador non vas ás manifestacións”. É dicir, que Jinne fracasara por exceso de blandura, pois rebaixara o pago en Londres de 9,5 libras por hora a 7 por encargo, mentres Delivero baixábao aos mensaxeiros de 8 libras por hora a 3,5 por encargo.

Os primeiros pasos de Jinn déronse a coñecer en 2012 por tres novos españois na Universidade de Richmond (EE. Comezando cunha App para viaxes compartidas, dirixíronse a un acelerador de start-ups en busca do primeiro financiamento. Este especialista, axudando a cambiar a visión do negocio e a atopar novos investimentos, recadara 200.000 libras para 2014. En marzo de 2016 chegaron aos 20 millóns de investimentos. En agosto, todo fóiselles ao diaño.

Corporate Watch, unha asociación dedicada a analizar os efectos sociais e medioambientais das compañías capitalistas, tentou explicar que modelo de negocio escóndese baixo tantas ampliacións brillantes e derrotas rechamantes entre as compañías de distribución de alimentos rápidos. No dossier “Deliveroo, where is the money?”, Deliveroo mostrou que está a perder diñeiro, e moito: todo contabilizado, 129 millóns de libras. O que pasa é que quen investiron 600 millóns de euros en Delivero nesta fase do capitalismo non buscan un beneficio anual, senón gañar nalgunha outra aposta. Que estará en xogo?

Por unha banda, si Deliveroo vai ser cada vez máis grande na distribución dos novos alimentos cociñados nun mundo no que as familias van ter cada vez menos uso da cociña en casa; tamén os cociñeiros e restaurantes están a empezar a cociñar. Doutra banda, si a plataforma tecnolóxica na que se basea a distribución de alimentos pode ampliarse a outras distribucións. O conxunto de información que os distribuidores recompilan sobre os modos de vida e costumes dos seus clientes tamén terá gran valor no futuro. Neste Casino Capitalism, outro motivo para xogar sen investir diñeiro.