“En botepronto e sen pirotecnia”. Así o adiantou a xornalista Amagoia Gurrutxaga. “Pola solidariedade con Cataluña. E con amor”. Organizar a algúns cidadáns do mundo da cultura e coller a praza. Da noite para a mañá, pouco máis ou menos, chamei á porta. Moitas caras coñecidas reuníronse, pero ningunha delas anunciábase na afix que se abriu a véspera. Porque o importante non é quen, senón que. Bo, é o 12 de outubro.

Dous micrófonos e cinco carteis na parede, o atrezo, do tamaño do evento. Os doces soles de outubro levantáronse o traseiro e recolléronse na sombra paralela dos micrófonos. O manifesto lido por Lorea Agirre aclara a preocupación dos que tomaron a praza: “A pregunta é si somos persoas para nós mesmos. Si permitímonos ser persoas, ter corpos políticos, ser libres”.

Moitos cantaron a favor da #soberanía, a favor dos #ataques, aos clamores #gukataluniagara –para empezar Aloña Jauregi e Oneka Garmendia–, e outros tantos se dedicaron á poesía: Olatz Beobide trouxo ao poeta catalá Maria Mercè Marçal; Ainara Lasa a Oier Guillan; Maialen Berasategi a Adrienne Rich; Alberto Barandiaran a Vicent Andrés Estelles; Petra Elser, Idurre Eskisabel, Eider Rodriguez; Paul Bilbao a Bertezol Brecht.

Sen tempo para perder, aparece o seguinte a medida que un desaparece. Evidentemente cada un fala pola súa conta. Amaia Lasa lembrou que cando se celebra o Día do Imperio, as guitarras de América celebran o Día da Resistencia, e púxose ao lado dos indíxenas, e da Europa dos pobos, quen loitou unha vez na guerrilla nicaraguana. Lin un poema seu e digo que é sincero nesta praza improvisada.

Martxelo Otamendi sorprendeunos coa canción Agafant l’horitzó de Txarango, que se converteu nunha canción referente entre os mozos no proceso. E mambo, puxo a praza a bailar. Entón démonos conta de que moitos mozos non están cerca. Joxe Mari Agirretxe, Txapas e os seus compañeiros mantivéronse no ambiente tras o lanzamento de Epo ita ye “konjurua ” por parte de ambos. Paul Bilbao subliñou que se está "facendo unha revolución democrática en catalán", e que se está provocando a revelación dos anteriores cos clásicos Mundial Mursego, Haize eza de Dut e Terrorismo policial de RIP.

A xente sente a gusto, quizá porque buscou unha maneira de non celebrar o día. Houbo outros, e non se pode deixar pasar por alto: Inés Osinaga, testemuño da xornalista Ekhi Atorrasagasti, a fina ironía de Joseba Tapia, a obra de costas de Dani Fano, Morau Rompendo esquemas, segundo Dana Sarrionandia, atribuída a Amaia Zubiria Rossinyol. E para terminar L’Estaca e Els segadors.

Digo que xa non fai falta que colla a praza, para que caia pronto, si é que imos ser.