Tras dous anos de litixio nos tribunais, a principios de outubro os tribunais deixaron aberta a porta a Apple para que constrúa o segundo maior centro de datos de Europa na rexión de Galway. En Athenry, onde declararon o seu amor á multinacional en setembro por unha manifestación na rúa, a xente está tola. Pola contra, o tres que acudiron á vista expresaron a súa intención de recorrer a sentenza.

Un é Brian McDonagh, que se gastou 22 millóns de euros en comprar outras terras supostamente apropiadas para Apple, e que agora non quere perder. A segunda é a avogada Sinead Fitzpatrick, que vive xunto á zona na que se desenvolve o proxecto. O terceiro e verdadeiramente polémico é Allan Daly, unha muller estadounidense casada cunha ateniense que traballa a través de internet coa asesoría medioambiental Sierra Search de California.

Allan Daly foi visitado o pasado verán polo xornalista David Gilbert para recoller os seus argumentos no medio Vice na crónica “Un home dun pequeno pobo irlandés pode mandar a paseo os plans de Apple para Europa”. "A preocupación de Daly é que o novo centro de datos de Apple suporá un gran lastre para a rede eléctrica irlandesa. Así mesmo, Apple non ten plans para reducir as grandes emisións de gases que se van a producir nas novas construcións da cidade. O lugar que elixiron para o proxecto tampouco é o axeitado, en Galway hai espazos máis axeitados entre os que están nomeados no planeta”.

En agosto de 2015 recibiu a visita dos representantes de Apple no Reino Unido. Nunha cita no único hotel de Athenry, faláronlle con gran dozura, “pero deixaron claro que non cambiarían nada, que se faría o mesmo na forma e nos prazos que eles dicíanlles”. A compañía máis valiosa do mundo está afeita actuar así.

Nestes tempos de crises, coa venda de iPhones máis deteriorada, o iTunes, a App Store, o iMessage, o iPhoto e o resto de servizos, que necesitan grandes almacéns de datos, cobran especial importancia para garantir os resultados. E como nos parlamentos europeos preocúpase pola difusión mundial dos datos dos seus cidadáns, a súa recompilación en Europa converteuse nunha necesidade. Apple quere os seus para non depender de ninguén desa parte fundamental do seu negocio. Xa ten un construído en Dinamarca e este de Irlanda será o segundo que ten fóra dos Estados Unidos.

Daly non será a primeira nin a única que diga que Irlanda ten un control ambiental moi baixo neste tipo de proxectos, pero como a maioría se botou atrás, el seguiu adiante. Devandito sexa de paso, tamén está en contra doutro centro de datos de 1.000 millóns de euros que Amazon quere levar a cabo no campus universitario de Dublín.

Segundo denuncia, as autoridades dublinesas ocultan á poboación, a través da Axencia de Desenvolvemento irlandesa ida ida, os efectos ambientais reais dos proxectos na súa obsesión por traer multinacionais. Non é de estrañar que a maioría dos habitantes de Athenry e arredores sentan indignados con Daly polo temor de que perdan a oportunidade de revivir a comarca. En Athenry for Apple poden escoitarse os seus argumentos, as esperanzas do progreso de Apple e a indignación contra Daly.

Dado que a xornalista de Vic estivo cos membros deste equipo, Daly, citado por un deles, díxolle que “si seguía obstaculizando grandes proxectos, acabaría como Michael McCoy”. McCoy, que noutro pobo da zona de Dublín dedicábase a obstaculizar proxectos, atopou o seu cadáver a finais do ano pasado, morto de malleiras. Si búscase na hemeroteca pódese ler que a policía non atopou a ningún asasino.

Novo colonialismo en Europa

Allan Daly calcula que si se constrúe un almacén de data en Athenry, Apple consumirá 240 Megawatts, o que supón un 6% do consumo eléctrico en Irlanda, equivalente a unha cuarta parte do total de vivendas do país. Apple anunciou que nun prazo máximo de cinco anos, a empresa vasca chegará aos 30 Megawatts. Daly respondeu que Apple exclúe da contabilidade os consumos dos seus numerosos servizos en Irlanda.

O certo é que Irlanda se converteu nun lugar estratéxico para moitas compañías. Por unha banda , co Brexit, el podería quedar como único país de fala inglesa da Unión Europea. E, doutra banda, os impostos sobre os beneficios das compañías son os máis baixos de Europa. Microsoft foi a primeira en aterrar, impóndose en 2009 un edificio de case cinco hectáreas en Dublín. Despois chegaron Alibaba, Google, Amazon, Facebook...

Os almacéns de data das multinacionais consumían o ano pasado máis de 300 Megawatios. Para iso, Irlanda tivo que facer grandes axustes na rede eléctrica, sacando miles de millóns de euros do peto dos irlandeses. A cambio, xeran moi poucos empregos, Apple cita a 150 para Athenry, mentres que Amazon creou 15 para Dublín.

Apple di que se vai a obter toda a enerxía a partir das renovables. Tamén Greenpeace aplaudiu esa actividade. Daly considera que non é aceptable absorber este enorme consumo das renovables existentes, senón que as autoridades de Apple deben obrigar a reducir o seu impacto medioambiental. Dinamarca, por exemplo, esixe que se constrúa un centro de datos para que os computadores aproveiten a calor xerada na calefacción das casas veciñas, tal e como lle pediron a Seatl Amazon; en California, Google recolle a choiva dos tellados para arrefriar as máquinas. Apple podería facer unha compensación similar si aceptase outro terreo en Athenry en lugar de 200 hectáreas de bosque, quentando os edificios públicos da cidade. Pero Apple xa está afeito facer todo o que queira en Irlanda.

Nos mesmos días nos que os xuíces de Dublín deron luz verde ao almacén de datas de Athenry, a Comisión Europea ha demandado a Irlanda por perdoar 13.000 millóns de euros en impostos a Apple. En setembro do ano pasado, as autoridades europeas xa ordenaron a Apple que reclamase aos dublingos estes impostos pendentes de cobro. Cantidades tremendas como dous terzos do gasto social anual de Irlanda. Pero ademais do Goberno, os cidadáns tamén están a favor de que non se reclame a débeda, segundo as enquisas.

O tigre celta que os neoliberais viñeron citando desde os anos 80 como modelo de desenvolvemento para todos os demais ofreceu ás multinacionais as condicións dun paraíso fiscal. Cando estalou a crise de 2008 ninguén tocou as súas obrigacións fiscais. Irlanda fará todo o posible para evitar esta medida europea e facer o deleite a estas grandes corporacións: Reúne moitas características dunha colonia do século XXI, entre elas a dependencia dos cidadáns. Nesas condicións, a ver quen lle ensina os dentes a Apple.