Aínda que en 2015 logrouse por unha estreita maioría duns 200 votos, no catro partidos que fixeron posible o cambio de goberno hai un número significativo de euskaltzales. Con todo, estes partidos non chegan a un acordo para cambiar a lei, segundo explicou Rajoy. En consecuencia, en Navarra o eúscaro segue sen ter un status xurídico axeitado. En canto aos recursos, aínda que se estean dando pasos, estamos lonxe das necesidades. Neste sentido, o discurso baseado na reivindicación dos dereitos segue sendo de plena actualidade.

Así mesmo, desde Topagune vemos a necesidade de abrir novas portas e abrir novas liñas que poidan axudar á construción de pontes. Por iso é polo que hoxe vaiamos a partir da reflexión: por unha banda, nos próximos anos, como agora, viviremos en Navarra vascófilos e non vascófilos, existiremos dúas comunidades de falantes máis débiles ou fortes, e por outro, os discursos que máis se difunden hoxe en día chegan facilmente aos polos a favor e ao contrario, non tanto aos demais.

Na nosa opinión, o problema do eúscaro é responsabilidade de toda a sociedade. Sendo unha cuestión social, para avanzar no bo camiño, hai que conseguir o poder e o apoio maioritario. En Navarra, hoxe non hai esa maioría a favor do eúscaro, nin moito menos. Sen baixar aos números pequenos, hai un terzo de diferenza, un terzo en contra e un terzo en dúbida. Neste último grupo a metade está máis preto dos euskaltzales, mentres que a outra metade está máis lonxe. Non parece que a situación vaia cambiar moito nos próximos anos. Por tanto, para consolidar a maioría social e política, os euskaltzales temos que gañar un terzo que está en dúbida.

Devandito isto, atreverémonos a facer propostas para alimentar discursos dirixidos a ese terzo dos que están en dúbida, dúas premisas que sempre están na cabeza: hai conflito e non podemos caer na estupidez.

Para empezar, convennos ser valentes e finos, porque hai dúas cuestións especialmente conflitivas na socialización de discursos e decisións: os postos de traballo na administración (a necesidade de priorizar os dereitos da cidadanía pode ser a liña axeitada) e a expansión xeográfica cara ao sur (o movemento democrático radical dos concellos como modelo). De todos os xeitos, sexa cal for o tema que se trate, velaquí algunhas ideas:

• Igualdade, respecto, recoñecemento, convivencia entre as persoas e as linguas: Estamos a falar do sentimento, os dereitos témolos vós e nós. Viviremos xuntos. Vémonos obrigados a aceptarnos mutuamente.
• Democracia, coñecemento: Queremos o apoio da maioría, respectando os dereitos das minorías. Propomos unha política lingüística curativa, desarrolladora e progresiva. Temos un saber acumulado.
• Riqueza: co eúscaro vivo como persoas e como comunidade somos máis variados, máis ricos, máis exóticos, máis atractivos. Temos máis opcións de mercado, mesmo á beira de casa.
• Ecoloxía, modernidade: É unha aposta ecolóxica do eúscaro. Os vascos estamos totalmente conectados co mundo, a cultura vasca é de hoxe. A ideoloxía, a persoa, a diversidade lingüística, é unha mostra dunha sociedade madura moderna, democrática e saudable.

É evidente que cada concepto necesita o seu desenvolvemento e adaptación aos grupos de obxectivos que se dirixen, para que se acariñen as orellas e cada vez póñanse máis navarros a favor do obxectivo dos euskaltzales.

Oskar Zapata Solano é membro de Euskaltzaleen Topagunea