O músico Josu Zabala e os bertsolaris Unai Iturriaga e Igor Elortza xa os vimos xuntos no escenario, na época dos grupos 7 Eskale e Gu ta Gutarrak. No proxecto que puxeron en marcha este verán realizaron dúas fichaxes: Rafa Rueda e unha caixa misteriosa de cartón. Co pretexto de levar esta caixa de pobos polos pobos, o público de Baiona, Vitoria-Gasteiz, Ondarroa, Estella e Bilbao puido gozar do espectáculo Cargas & Descargas. A última parada foi a Aste Nagusia da capital biscaíña. No percorrido pola rúa Kalez, os asistentes foron de todas as idades.

Entre os dous bertsolaris non faltou a improvisación. A posta en escena a miúdo adoptou unha forma improvisada, pero non é máis que unha mera aparencia, está ben pensada e traballada Cargas & Descargas. Pola contra, non sería posible que durante case tres horas a xente seguíselle con atención. O catro protagonistas souberon espremer á perfección todo o apreso na súa longa traxectoria e souberon conectar co público.

A primeira parada realizouna o cuarteto na praza da Catedral de Santiago. Alí colocaron no centro o quinto protagonista, a caixa de cartón, chea de misteriosos agasallos recolleitos no programa de Estella. Para quentar o ambiente, Elortza e Iturriaga empezaron a cantar a ritmo de Sweet home Alabama, e demostraron que a música tan americana é axeitada para o copel. Versaron a miúdo sobre temas moi variados: Celebración da Aste Nagusia, Marijaia, a entrada dos ertzainas na comparsa Hontzak, as bromas... As Cargas & Descargas tamén tomaron un espazo para explicar o que fora para eles, sabendo que a de Bilbao era a última sesión. “Cargas e Descargas, en caso de morrer nalgún sitio; morrer en Aste Nagusia, queriamos en Bilbao”, redondeou Elorza.

Josu Zabala e Rafa Rueda non estaban, con todo, sós para pór música aos bertsos. O mungiarra tocou unha canción creada para este espectáculo e Josu Zabala deixounos un dos momentos máis memorables da noite: Saltou e bailou na angustia baixo a ponte do Arenal, coma se volvésemos aos concertos de Hertzainak. Aos poucos, o espectáculo comezou a adquirir un ton nostálxico, pero sen perder de vista a actualidade. Naquel escenario improvisado en forma de bunker, Iturriaga viu “o refuxio dos vascos de Bilbao”.

Na txosna da comparsa Algara tivo a súa remate as citas daquela noite, entre vellas melodías e novos versos. Pouco despois, os fogos artificiais iluminaron o ceo de Bilbao. Elorza solicitou a autorización para pór “autonostálgico” e o público aceptou a proposta de bo grado. Coséronse novas coplas coas frases das cancións máis coñecidas do cancionero vasco, foi unha composición preciosa e sorprendente.

O exercicio autonostálgico culminou coa versión actualizada da canción Gora Gu ta Gutarrak, coa participación da batería Xanpe. Tamén abriron dunha vez a caixa que traían de Estella: O viño, o libro e o pano das festas de Estella tamén deron a oportunidade de tocar o corno. As Cargas & Descargas terminaron, pero polo menos Elortza considerou cumprida a súa intención: “Non tiñamos máis obxectivo que pasalo ben, e conseguímolo”.