Desde a reunión fundacional da organización en Valonia en 1993, o Congreso Internacional dA Vía Campesiña non volvera a Europa. Para iso, elixiron Euskal Herria por varias razóns. Entre eles, o apoio da administración pública vasca a diversos proxectos da organización e a importancia que tivo o histórico militante Paul Nicholson na súa evolución. Tamén terá que ver, por suposto, coa presenza na Comisión Internacional de Coordinación de EHNE Bizkaia de Unai Aranguren. Unha vez pasada a páxina podedes ler a entrevista.

Aranguren explicounos que no congreso darase importancia á situación do cultivo en Europa. “En Europa, até agora, o capitalismo foi máis social, ou máis verde, e agora ese capitalismo volveuse máis básico; a xente dáse conta de que a socialdemocracia non ten definida claramente o que quere para o continente”. Non é só un tema para os de casa; a voz de Europa inflúe decisivamente nas políticas agrarias de todo o mundo, tanto a través das institucións públicas como das empresas transnacionales.

A posición da Unión Europea, por exemplo, converteuse nun obstáculo para que se materialice unha das aspiracións máis importantes dA Vía Campesiña na axenda: A ONU reivindica os dereitos dos agricultores e outras persoas que traballan no medio rural. Xunto a Estados Unidos, a UE argumenta que non é necesario crear un instrumento específico para protexer os dereitos dos agricultores, xa que a Declaración dos Dereitos Humanos é suficiente, mesmo no que se refire aos dereitos específicos no ámbito agrario.

A Vía Campesiña foi a que deu un impulso ao proceso de creación desta reivindicación para os agricultores desde fai máis dunha década e agora non está disposta a ceder, menos tendo en conta que aos poucos conseguiron suavizar a posición contraria dalgúns estados. Os pasos a dar nesta loita serán un dos temas centrais da asemblea de Derio, segundo coméntanos Unai Aranguren: “Somos optimistas, é posible que a ONU faga unha declaración o ano que vén, e iso é importante para nós, porque hoxe en día non temos instrumentos internacionais, como un tribunal, para denunciar as violacións dos nosos dereitos, e estamos a sufrir cada vez máis abusos por parte das multinacionais”.

Lembrando ataques contra campesiños militantes

Estes abusos son os que están relacionados no capítulo VII. Outro dos temas que se abordarán no Congreso Internacional será a criminalización, a represión e a violencia contra os campesiños. Berta Zuñiga, filla da activista Berta Cáceres asasinada en Honduras en 2016, será unha das invitadas do congreso, que aínda sufriu un ataque. Ademais de render homenaxe á súa nai e a outros falecidos, o VII. No congreso a xente campesiña vai pór en marcha un contraataque solidario”, anunciou A Vía Campesiña.

Para algúns, a militancia non tería tan graves consecuencias se o que está en xogo non fose moi importante. Pero o é. Aquí o tema é a alimentación de todos. E, sobre todo, falarase en Derio do choque entre os modelos de xeración de alimentos. A Vía Campesiña VII. Na documentación difundida con motivo da Conferencia Internacional, reivindícase a defensa da terra, as sementes, os bosques, a auga e os lugares de residencia. Os citados están a transformarse dos agricultores que cultivaron e/ou utilizaron tradicionalmente nas grandes industrias. E esta industria está en camiño de facerse aínda máis poderosa a través das fusións das grandes compañías (véxase o número 221 da revista LARRUN). “De aí a maior ameaza contra a vida dos campesiños durante miles de anos”, di A Vía Campesiña.

Defensa da agroecología

Os agricultores, e non as grandes compañías, teñen que traballar para extraer alimentos da terra, pero non de calquera xeito, segundo A Vía Campesiña. Por iso, o movemento aposta claramente pola agroecología: “A agroecología desafía ao poder e sitúa ás comunidades locais no centro da produción de alimentos, aliñadas coa natureza. Non é unha ferramenta de ‘adaptación’ da industria agraria, senón a súa alternativa”.

Ao finalizar o congreso de Derio saberemos que retos concretos vanse a enfrontar á Vía Campesiña para o próximos catro anos. Calquera que sexa, non será pequeno, como non o é o inimigo que está ante nós. En calquera caso, a evolución dun cuarto de século da organización deixa claro que as respostas globalizadas son necesarias para afrontar a globalización. A Vía Campesiña representa a preto de 200 millóns de persoas, o que, segundo advertiunos Unai Aranguren, supón ter máis poder que algúns gobernos.