Vímolo estas semanas: Debido ao mal tempo, no último momento –e seguramente despois de longas discusións–, os organizadores do festival EHZ tiveron que suspender o festival que durante todo o ano estívose preparando con mimo; a resposta, a tempestade de solidariedade en pobos, cidades e outros lugares.

Algo así nos pasou en Vitoria-Gasteiz a partir de mediados de maio: o alcalde, despois dunha mala noite, enviou unha mañá chuviosa aos traballadores de Iberdrola protexidos polos ertzainas a quitar electricidade aos veciños de Errekaleor. A partir de aí badakizkizue.Eta tamén creou unha nova onda de solidariedade.

Desde que se lles foi quitando a luz, os habitantes de Errekaleor recibiron numerosos visitantes solidarios, entre os que se atopan moitos dos grupos máis significativos da nosa contorna: Joseba B. Lenoir, Anari, Berri Txarrak, Willis Drummond, Izaki Gardenak, Harresian Zulo… O Concello collería un cartel dese tipo para as festas de Vitoria. Pero, afortunadamente, aínda hai quen pode gañar aos talonarios. Non se pode organizar en diñeiro unha serie de concertos en tan pouco tempo e ademais en xuño. E sen luz, por suposto!

Pero, por que nestes momentos de reivindicación recórrese á organización de actuacións en directo? Que lle afecta ao oínte dedicarse á oferta de canto por encima da táboa? E por que os grupos de música tamén queren tocar con tanto entusiasmo? Unha vez ouvín a un amigo que o rubir polo taboleiro era algo político. Como, onde, por que, por que, ante quen, cantas veces, canto tempo… Hai que responder preguntas, tomar decisións. E cando unha desas decisións sae do xugo, algo se move.

Nas actuacións que vimos en Errekaleor déronse respostas inusuais a estas preguntas: Ver a Willis Drummond cun xefe dun luns, entrada gratuíta; escoitar a Ana con alegría antes de comezar a cantar, pola oportunidade que lle deu a música de coñecer barrios como este, ou Berri Txarrak tocando no acto de clausura dunha manifestación; ou ser Gardena, que debería descansar, máis forte que nunca.

Sen público, con todo, non hai nada. Nós tamén temos que facer as mesmas preguntas que os músicos, moitas veces de maneira inconsciente. Por tanto, tamén a escoita é política. Para marcharnos, todos sabiamos a que iamos; aquilo non se deu nin tomado nada.

As preguntas que respondiamos foron por que e por que. E o feito de que todos respondesen o mesmo provocou unha forza estática que case chegou a devolver a electricidade que se quitou con indiferenza.

Témese, nestes casos, que a asistencia se difumine, que a euforia xerada polo propio espectáculo cubra á outra. Neste caso, esperemos –gustaríame– que o río faga o seu camiño, un longo camiño.