Ao fío do meu libro no Critic de Catalunya (10 ingobernables, historias de transgresión e rebeldía / Libros do K. H.) publicaron unha entrevista a fondo que me fixeron. Debería sentirme moi orgulloso. E estouno. Pero debo recoñecer que ao ver as fotos sentín unha puñalada. Vin o meu rostro envellecido, máis que feo.

Ser feminista supón un punto de esquizofrenia. Cuestionar os poderes sexistas non garante que os expulsamos do noso cerebro. En lugar dun anxo e un demo, teño outras dúas voces na miña cabeza que loitan por manter a miña atención. Cando fun á cita da entrevista, o meu anxo feminista díxome: “O teu discurso é o máis importante, non perdas o tempo en machucalo. Aparezan como ti es”. Pero cando vin as fotos, o demo da policía de xénero gritou: “Si machucáchesche, si utilizáchesche crema antiarrugas, si tinguíchesche o pelo branco...”

A tiranía da mocidade e da estética, que os homes sofren cada vez máis, é hoxe unha carga histórica para as mulleres. Teño claro o discurso e expliqueino amplamente no meu libro, utilizando as palabras de autores como Pierre Bordieu e Naomi Wolf e de activistas e grupos contra a gordofobia (A Porca Punk, Stop-Gordofobia, Ramonak). As mulleres aprendemos desde a infancia que segundo a representación heterosexual debemos ser belas, delgadas e desexables para os homes. Os comentarios que aparecen con actrices, políticos, deportistas lémbrannos constantemente que os nosos corpos están suxeitos a sentenza pública.

Traía a análise da gorda María Félix, comunicadora nicaraguana: “A preocupación pola nosa figura supón un gran investimento en diñeiro, tempo e traballo mental, e é unha forma de desactivación social das mulleres”. Non necesitamos atacantes nin opresores directos para desactivarnos. Nós mesmos adoptamos medidas que prexudican a nosa saúde física e emocional, a nosa liberdade, a nosa felicidade e o empoderamiento: dietas, cirurxía, tacóns altos, axitación psicolóxica. Iso chámase violencia simbólica.

Andrea Momoitio recoñece nun artigo atrevido que a pesar de ter interiorizado o discurso feminista, aínda vive co medo a engordar: “A relación amor-odio de todas as mulleres co noso corpo é unha guerra social, aínda que cada unha loite contra si mesma”, subliñaba.

Segundo a escritora marroquí Fatema Mernissi, o patriarcado utiliza o espazo para controlar ás mulleres no mundo árabe (por exemplo, a través do mando do veo fóra de casa). Con todo, o patriarcado utiliza o tempo para controlar ás mulleres europeas: invisibilizando ás mulleres que non son novas.

A pesar do noso desexo de romper a vesilancia cos nosos corpos, por máis que tratemos de tolerar nosas engurras, pelos brancos e quilos, a implacable bigilancia coas mulleres que nos rodean non se interrompe en absoluto. Lin a entrevista de Critic e, un par de días despois, visitei á miña avoa, que me rozou o ollo. “Saíronche unha chea de engurras. Deberías comprar algunha crema en contra co paso dos anos”. Zas! Como non sentir esa puñalada?

Os argumentos racionais e ideolóxicos que nos dá o feminismo non son suficientes para cambiar as nosas emocións. Quizais a frase de María Félix que me parece máis útil é a seguinte: “O meu corpo é moi parecido ao da miña nai. Si renegase do meu corpo, renegaría dos corpos da miña nai, da miña avoa, dos meus antepasados. Eu tamén estaría a renegar de min mesmo”.