Flor a flor
- De feito, cada día podemos ver unha nova flor nesta época. Entre elas, tamén as que se poden comer. Non somos vascos os apaixonados xardineiros; os cumpridos e as palabras fermosas si, pero flores de flores en tamaño!
Alcachofa (Cynara scolymus) e calabacín (Cucurbita pepo var). pepo) si, comémolos en flor, pero polo ben do noso padal: temos ao noso ao redor unha chea de catas novas que esperan a que llas probe. Comamos as flores: cheiro, textura, sabor... A cesta ao alcance da man: begonia (Begonia x tuberhybrida), valsamo ou ilena (Calendula officinalis), azuzas (Hemerocallis spp). ), Rosa de China (Hibiscus rosa-sinensis), capuchina (Tropaeolum majus), girasol (Helianthus annuus), albahaca (Ocinum basilicum), cilantro (Coriandrum sativum), mihilua (Foeniculum vulgare), orégano (Origanum vulgare). ), rábano (Raphanus sativus), viola odorata), violeta grande (Viola x wittrockiana), xudía e xudía (Phaseolus vulgaris), tomiño (Thymus vulgaris), esponjeta ou lavanicativa fina (Lavanomas x Trockiana), paxarela (Phasolmina). ), trevo vermello e branco (Trifolium pratense e T. repens), estaca (Lonicera spp. ), romeu (Rosmarinus officinalis), azitraya (Satureja hortensis), perraiza ou apo-perexil (Anthriscus cerefolium), tilo (Tilia spp). ), alegría caseira ou balsamina común (Impatiens walleriana), cebola de allo porro (Allium schoenoprasum), ciamilhilua ou aneta (Anetgraveolens), ferida ou salbia (Salvia officinalis), caravel (Dianthus caryoplluhyluisa), agulla ou agulla. ), xugo ou lapicero (Rumex acetosa), papantsea (Viola tricolor), amañilia (Syringa vulgaris), tagete (Tagetes spp). ), planta ou peonía (Paeonia spp. ), zuhain azenarioa (Daucus carota), rosas (Rosa spp. ), guisante (Pisum sativum), millo (Zea mays), mendas (Mentha spp. Tulipa spp. ), herba de herba (Galium odoratum), caballa pequena ou azafrán salvaxe (Carthamus tinctorius), borraja (Borrago officinalis), punta de dragón (Antirrhinum majus), herba de anxos (Angelica archangelica), geranios (Pelargonium spp). ), Plátano (Musa x paradisiaca) e Manzano (Malus x domestica). E sen esquecer o Sambucus nigra.
Na nosa latitude a suor da maior parte das plantas móvese na primavera, e nesta época gozaremos das grandes floraciones. As flores son o símbolo da beleza: para ver, para cheirar... E para probar? Comiches algunha flor? Seguro que si.
Quen non comeu alcachofas (Cynara... [+]
Lilipak edo nartzisoak loretan dira. Nabarmen adierazten dute mendean hartutako bere lurren berri. Neguan loratzen dira, kolore zuri-hori ikusgarritan, eta usaina bafadaka hedatzen dute. Multzoka bizi dira; lurpean erraboila emankorra dute, eta bat zen tokian, urtetik urtera... [+]
Udari begira jarri gaituen eguraldi honek landareak ederki mugitu ditu. Gu ere bai. Zaldibarren, Eitzaga auzoko zabortegiko madarikazioaren ardurak eskatzera, eta langileei, haien senideei eta auzotarrei babesa emateko manifestazioan Eibarko Amañatik abiatu ginen. Hasi... [+]
Recordo de neno como o chamabamos o “chito”. A flor lembrábanos a cabeza da galiña. José María Lakoizketa recibiu o nome de “kurkubia” en Bertizarana en 1888, xa que o seu froito se asemella a un kurkubi ou botello. Di que en Cinco Vilas chámanlle “cascabel”... [+]
O perigo de extinción das plantas pode ter moitas razóns. Antigamente dividíanse en tres grupos: enfermidades, pragas e herbas ou plantas “malas”. Hoxe en día téndese a chamar peste a todos os desastres das plantas. Antes chamábase praga a un accidente causado pola... [+]
Na pila de estiércol e desperdicios adoita haber un hóspede no verán, aínda que non sempre: estramonio ou estramonio, Datura stramonum. Algúns tamén recibiron os nomes de “carboeiro” ou “higuzoro” para esta planta. É unha planta rechamante, ergueita, cun follaje... [+]
O ano de Dalia, a pinnata Dahlia, foi elixido este ano polos organizadores da festa. Ben dito, é o ano de Dahlia. Os dicionarios e enciclopedias en eúscaro chaman “dalia” a esta planta; eu creo que deberiamos chamala “dahlia”.
Os invasores españois que coñeceron a... [+]
Púxenme un pouco máis tranquila o día en que a noite se fixo máis longa que o día claro e alégrome de que esteamos seis meses así. Non podo negar que o verán foi fermoso, pero cheira mellor ao outono. Ás plantas failles “xices” coa chegada do outono. As horas... [+]
Sábese que as plantas cheiran, cada vez máis. Hai tempo que sabiamos que o martingal das plantas era para protexerse dos animais herbívoros: a planta que foi mordida solta o cheiro para avisar ás plantas veciñas, que amasarán as follas e non serán de gusto para o... [+]
Ultimamente preguntaba a Joxe Anton Arze, un dos paisajistas vascos máis belos, sobre os nomes das plantas que tiñan flores brancas. Xa está baixo a súa luz esmorecente.
Lilipa dos poetas (Narcissus poeticus), Perico de estrela (Stelaria holostea), Espino branco... [+]
O seu parente é o O-Belar (Papaver somniferum), pero en comparación con el, é a Michoneta (Papaver Rhoeas). A mapoula é moi coñecida; tamén se lle coñece como “urdemutur” e “urdamutur”. Ao chegar a primavera, a terra ruborízase cada ano. Tamén revive o rubor da... [+]
Este primeiro día de abril un amigo italiano acaba de enviarme unha foto do ramo de flores que puxo para embelecer a mesa da comida. Que envexa a miña! Camelia negutar vermello (Camellia sp.) e Forsithia viridisima de ouro amarelo, unha peonía rosada (Paeonia arborea) e un... [+]