En que estamos actualmente?
Nos últimos cen anos, un gran número de vascoparlantes e vascos esforzáronse pola independencia de Euskadi ou de Navarra ou de Euskal Herria; moitos deron a vida, perderon a vida e quitáronlla a outros. Toda esta historia é moi importante –sen precedentes non hai descendentes–, pero, en dúas palabras, en que estamos hoxe?
Os últimos Aberri Eguna non foron terribles. E o que fixeron os artesáns da paz? Iso foi terrible, ensináronnos a pauta aos occidentais: que riscos adquiriron e que ben conseguiron o obxectivo establecido! Si, pero a de liberar aos presos é máis difícil, porque teñen as chaves os estados e queren usalas para a vinganza, especialmente as de España.
O éxito da Korrika tampouco foi satisfactorio de face a conseguir unha Euskal Herria euskaldun? O final en Pamplona! Onte parecíanos imposible! Si. Pero tamén o fai desde o folklorismo, e estamos lonxe de conseguir a oficialidade no sete territorios e de normalizar o eúscaro.
A principios do século XXI, só dez anos máis tarde, os cataláns mirábannos para aprender de nós. Carod Rovira de ERC dicía que desde Cataluña a mirada cara a Euskadi era constante. Agora imos ao revés. Converteuse nun axioma dicir que o pobo converteu aos políticos estatutistas de alí en independentistas, e que aquí tamén vai pasar. De aí Está nas nosas mans. A onda é importante e para levala a cabo necesitamos uns valentes abertzales de diferentes ámbitos. O que alí ocorra a partir do outono terá moita influencia na nosa contorna; polo ben!
Da política á identidade cultural, o histórico militante de ERC Heribert Barreira dicía que Euskal Herria tiña máis fácil de manter a identidade, pero iso dicíao porque consideraba imprescindible o catalán na identidade catalá e non na identidade vasca, vendo o que aquí ocorre. Aí é onde eu vexo o maior perigo: o da asimilación total culturalmente. Alimentados na súa maioría por medios de comunicación castelán e expresións culturais en castelán, como conseguir a soberanía cultural?
Telesforo Monzón dicía a Patxi Zabaleta que para que os pobos permanezan como pobo, ademais do necesario para satisfacer as necesidades económicas e sociais do día a día, é necesaria unha loita polas ideas e a cultura, porque o pobo ten unha identidade que perdura no tempo antes e despois da existencia dos individuos.
A independencia política e cultural son imprescindibles e neste último a lingua é imprescindible. Primeiro, necesitamos político? Así o dixeron en Cataluña. E aínda que o consigan –difícil pero factible–, o que máis lles custará é a generalización da lingua e da cultura catalá! E a nós tamén.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Non quero que a miña filla se disfrace de xitana nos caldereros. Non quero que os nenos xitanos da escola da miña filla gocen de xitanos nos caldereros. Porque ser xitano non é un disfrace. Porque ser xitano non é unha festa que se celebra unha vez ao ano, manchada de roupa... [+]
O camiño faise paso a paso, e hai un tempo aprendín que parece feito polo principio. Pero a xente tamén quere aprender a encher esa frase de contido. Só non podemos conseguir nada, quizá axiña que como comecemos. Incluso a gran afluencia de xente pode complicar a... [+]
Non actuou correctamente, había que tomar medidas, si non, non aprendemos. Ao parecer, non se daba conta do impacto do que fixera, seguía normal, ás veces cun aspecto máis feliz que os que lle rodeaban. Ademais, fala demasiado alto, iso non lle gusta a ninguén. Como as... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Profesor de Historia en homenaxe a un ex compañeiro que acaba de xubilarse. Bravo e máis bravo!
As leis educativas subliñan a importancia de fomentar o pensamento crítico no alumnado. Pero o claustro de profesores, nun tempo un espazo de debate de ideas e contraste de... [+]
A democracia liberal nos países occidentais parécese cada vez máis a unha democracia minimalista. O núcleo da definición sería que se respectan os cambios de goberno nas eleccións. A esta variante autoritaria, os politólogos Levitsky e Way chamárono autoritarismo... [+]
Mentres escribía esta columna, tiven que cambiar o tema, porque a miña atención se viu afectada polos aranceis de Trump. Necesitaredes poucas explicacións, é novo en todos os sitios, impuxo aos produtos chineses un 10% e aos produtos canadenses e mexicanos un 25%. O que... [+]
Esta cuña que o anuncio de substitución da bañeira por unha ducha en Euskadi Irratia anima xa ás obras no baño de casa. Anúnciase unha obra sinxela, un pequeno investimento e un gran cambio. Modificáronse as tendencias dos sanitarios nos aseos e estendeuse de forma oral a... [+]
Recollín o seu e-mail no portal da folga, no correo persoal. Ao principio pensei que era para dar a coñecer, como moitos outros, as posibilidades que temos ante a folga. Pero non, o e-mail recibido era o movemento político e comunicativo contra a folga.
Confesareivos que me... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
O día anterior, en Bilbao, reuninme cun amigo no bar Bira. Púxenme a pasear e dixen: “Claro, como es Giputxia, ja, ja”. E el subliñou que non era guipuscoano. Sen entendelo, continuei dicindo, “Ah! Non? Pero naciches en San Sebastián?”. “Si, nacín alí, pero eu... [+]