Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Premios do moho

  • Londres, finais de xullo de 1928. O biólogo, farmacolóxico e botánico escocés Alexander Fleming marchouse de vacacións, esquecéndose de recoller as placas de petri con bacterias cultivas, e en setembro, cando volveu ao laboratorio de Paddington, as placas estaban enmohecidas polo fungo notatum Penicillium. E os estafilococos ao seu ao redor morreran. Naquela coñecida anécdota, Fleming descubriu a penicilina. Pero para que o antibiótico pioneiro fose efectivo, había que producilo en grandes cantidades. Era moi difícil arrincar a penicilina do fungo e purificarla.
Ezkerrean, Alexander Fleming (1881-1955), penizilina aurkitu zuen zientzialaria. Eskuinean, Mary Hunt, penizilina masan ekoiztea eta merkaturatzea ahalbidetu zuen laborategiko laguntzailea. Flemingek
Nobel saria jaso zuen, besteak beste; Huntek goitizen
Ezkerrean, Alexander Fleming (1881-1955), penizilina aurkitu zuen zientzialaria. Eskuinean, Mary Hunt, penizilina masan ekoiztea eta merkaturatzea ahalbidetu zuen laborategiko laguntzailea. Flemingek Nobel saria jaso zuen, besteak beste; Huntek goitizen ezatsegin bat besterik ez.

En 1938, os bioquímicos Ernst Boris Chain e Norman Heatley do Instituto de Patoloxía de Oxford e o médico Howard Florey comezaron a traballar para aumentar a produción da penicilina. Sen grandes resultados, víronse obrigados a interromper a actividade. En 1941, a Segunda Guerra Mundial e a falta de recursos levaron a Chain e Florey a Estados Unidos, concretamente ao laboratorio do Departamento de Investigación Agrícola de Peoria (Illinois).

Mary Hunt traballaba naquel laboratorio. Pouco sabemos del, que en 1980 vivía e vivía en Chicago ou Arizona. En 1943, encargábase de facer compras especiais para o laboratorio; de tenda en tenda, en busca de froita, verdura, lácteos e carnes mofentas. Un día de xuño comprou un melón cun moho amarelado. No laboratorio, preparou o moho para que se cortase e examinásese, engadindo o 72 na etiqueta á mostra. Logo, aparentemente, repartiu entre os seus compañeiros anacos de melón sen moho e estaba demasiado brando.

O melón escollido por Mary Hunt tiña un fungo que era o Penicillium chrysogeum. Fleming permitía producir 200 veces máis penicilina que os fungos atopados (e 1.000 veces máis tras mellorar a cepa con radiacións ionizantes). En 1945 foi galardoado co Premio Nobel de Medicamento a Alexander Fleming, Ernst Boris Chain e Howard Florey. Mary Hunt, en cambio, só conseguiu unha mala reputación: En diante chamouse Moldy Mary ou Mary Lizundua.


Interésache pola canle: Zientzia
Microsoft despide a dous traballadores por denunciar as relacións da multinacional con Israel
Os dous traballadores, que o venres cortaron o acto do 50 aniversario de Microsoft, acusaron os xefes da empresa do seu papel no xenocidio de Gaza. A multinacional está a vender ao Exército israelí armamento fabricado con intelixencia artificial.

Teknologia
Teknologia kakatsua eskuratzeko kurba

Ekonomialariei asko gustatzen zaizkie merkatuen jokabideak adierazten dituzten grafikoak, kurbak alegia. Deigarria egin zait zentzu horretan Pluralistic webguneko “The future of Amazon coders is the present of Amazon warehouse workers” artikuluan (Amazonen... [+]


Xacemento de Resa en Andosilla
Nas pegadas da antiga fronteira do Ebro
Na localidade de Andosilla, na Ribeira de Navarra, arqueólogos e grupos de voluntarios de Aranzadi están a realizar unha escavación arqueolóxica que está a ser obxecto de moitas sorpresas. No xacemento de Resa atopáronse, entre outras cousas, indicios para unha mellor... [+]

Tecnoloxía
Da burocracia

Busquei a palabra en Wikipedia e entendino así: a burocracia é unha metodoloxía para racionalizar a realidade, para reducila a conceptos que fagan máis comprensible a realidade. O seu obxectivo é, por tanto, comprender e controlar a propia realidade.

Unha das... [+]


2025-03-26 | ARGIA
Komunikazio modu onak aztergai izango dituzte Donostian

Nortasuna Sarean jardunaldien 10. edizioa egingo dute asteazken honetan Donostiako San Telmon, KomunikaziONA bideguruatzean izenburupean. Egungo komunikazio joerak aztertu eta "alternatiba osasuntsuagoak" topatzen saiatuko dira. Hainbat hizlari gonbidatu dituzte, euren... [+]


Teknologia
%2ko zapalkuntza

Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.

Berrikuntzaz ari... [+]


2025-03-24 | Garazi Muguruza
Desioa

Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]


2025-03-20 | Sustatu
‘Eta erasotzailea ni banaiz?’ ziberjazarpena ikuspegi berri batetik

Puntueusek eta Cyberzaintzak elkarlanean ikusentzunezko baliabide pedagogiko bat sortu dute gazteentzat eta haiekin lan egiten duten profesionalentzat: irakasle, guraso eta hezitzaileentzat. Ikusentzunezko honen bidez, ziberjazarpena ezohiko ikuspegi batetik... [+]


Maite Errarte:
“Etorkizuneko etnografoek sakelekoen bilakaera aztertuko dute akaso”

Aranzadi Zientzia Elkarteko Etnografia Sailaren zuzendari berria da Maite Errarte Zurutuza (Beasain, 1995), urrian Fermin Leizaolaren lekukoa hartu ondoren. Kultura materiala aztertzen jarraitzeko beharra azpimarratu du, gizartearen memoria eta bizimodu aldaketak erregistratzeko... [+]


Teknologia
Techbro go home

Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]


Sistema psikiatrikoak sexualitatean daukan eraginaz zenbait gako

La bajona kolektibo kide Heiko Elbirak salatu du psikiatriak zisheteroarautik aldentzen diren erotikak kontrolatu nahi dituela.


Jon Urzelai Urbieta, fisikaria eta soziologoa
“Zaila da ezagutzen arteko banaketa zurruna gainditzea”

Jon Urzelai Urbieta ohituta dago itzalean lana egiten, baina Su festak musika-jaialdiei buruzko saiakerak dezenteko ikusgarritasuna eman dio, iaz Euskadi Saria eman baitzioten lan horregatik. Ez da, hala ere, irabazi duen sari bakarra, hori baino lehen, 2021ean, CAF-Elhuyar... [+]


Hau Pink da, Europako gure lehengusu txikia, eta 1,4 milioi urte ditu

Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.


Egutegia zilarrezkoa ilargian

Chão de Lamas-eko zilarrezko objektu sorta 1913an topatu zuten Coimbran (Portugal). Objektu horien artean zeltiar jatorriko zilarrezko bi ilargi zeuden. Bi ilargiak apaingarri hutsak zirela uste izan dute orain arte. Baina, berriki, adituek ilargietan egin zituzten motibo... [+]


Eguneraketa berriak daude