Onde están as túas cebolas?
- A cebola (Allium cepa) debería estar xa plantada, si quérese que a cabeza chegue ben composta aos días máis longos do verán. Felix de Artamugarri de Oiartzun di que o mellor é na lúa menguante de febreiro. Con todo, dáse a si mesmo unha bonita tranquilidade, porque o refrán, segundo dise, di: “Para San José (19 de marzo) a cebola ten que ser plantada” porque pola contra non se compón como cómpre. Si aínda non o plantaches, esperta e anda rápido.
A elección do lugar para acertar coa cebola debe ser rigorosa. Non quere nin ver a auga nin no aire nin na terra. É un feroz afeccionado á bebida, polo que o pon a pleno sol para que nada do seu ao redor dúrelle a sombra. Tampouco lle gusta a terra alagada. Si tes solo arxiloso ou lento, non te preocupes por porche a cebola, é mellor que vaias á cooperativa e váiasche a casa coa cebola. Ama a terra orgullosa e á que a auga se escapa facilmente. Si tes o menor temor á auga ou calquera dúbida coa terra, levanta os surcos, as longas cimas, e exponos nos laterais e sobre a mesma cima. Si fas estas estrías mellor en dirección Norte-Sur, así o sol no seu paseo diario secaralle os dous lados.
Doutra banda, a cebola odia a terra aceda. Isto resólvese mediante o baile do cal: calcaria moída, dolomita, cinza, cal vivo ou cal morto. Gústame o cal vivo e a cinza. O cal aumenta a hinchazón do terreo. Pola contra, a cinza tamén achegará outros alimentos bos para a planta, como o potasio, etc. Ti decides.
Agora non empezo a aplicarlle o abono, colocalo nalgunha das parcelas previamente abonadas. O fertilizante non ben feito aféctalle. Para a próxima, a partida que vai ser para a cebola pódese abonar no outono co estiércol ou o lodo máis antigo, dáselle cal ao principio do inverno e déixase a terra en paz. Á cebola non lle gusta plantar en terra removida, quere terra asentada, do mesmo xeito que a xente de col (Brassica spp).
Se tes que comprar cebola, ensinoume un amigo paquistaní: para comela crúa elixen as cebolas máis chatas e brancas, non teñen dor nin no padal nin nos ollos. Son deliciosas.
Udaberrian orain dela egun gutxi sartu gara eta intxaurrondoa dut maisu. Lasai sentitzen dut, konfiantzaz, bere prozesuan, ziklo berria hasten. Plan eta ohitura berriak hartu ditut apirilean, sasoitu naiz, bizitzan proiektu berriei heltzeko konfiantzaz, indarrez, sormen eta... [+]
Ohe beroan edo hotzean egiten da hobeto lo? Nik zalantzarik ez daukat: hotzean. Landare jaioberriek bero punttu bat nahiago dute, ordea. Udaberriko ekinozio garai hau aproposa da udako eta udazkeneko mokadu goxoak emango dizkiguten landareen haziak ereiteko.
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Itsasoan badira landareen itxura izan arren animalia harrapari diren izaki eder batzuk: anemonak. Kantauri itsasoan hainbat anemona espezie ditugun arren, bada bat, guztien artean bereziki erraz atzemateko aukera eskaintzen diguna: itsas-tomatea.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Sare sozialen kontra hitz egitea ondo dago, beno, nire inguruan ondo ikusia bezala dago sare sozialek dakartzaten kalteez eta txarkeriez aritzea; progre gelditzen da bat horrela jardunda, baina gaur alde hitz egin nahi dut. Ez ni optimista digitala nauzuelako, baizik eta sare... [+]
Bada Borda bat ilargian. Bai, bai, Borda izeneko krater bat badu ilargiak; talka krater edo astroblema bat da, ilargiaren ageriko aldean dago eta bere koordenadak 25º12’S 46º31’E dira; inguruan 11 krater satelite ditu. Akizen jaiotako Jean Charles Borda de... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ugaztunei eskainitako azken artikuluaren amaierako hitzak hurrengo animalia aurkezteko aitzakia paregabea dira. Bertan esaten genuen muturluzeak erreka “garbi eta txukunak” behar dituela, kutsadurarik gabeak baina elementu natural anitzekin. Animalia txiki horren... [+]
Mila milioika mintzo dira agintariak. CO2 isurketak konpentsatzeko neurri eraginkor gisa aurkeztuta, zuhaitz landaketei buruzko zifra alimaleak entzuten dira azken urteetan. Trantsiziorako bide interesgarria izan zitekeen, orain arteko oihanak zainduta eta bioaniztasuna... [+]
Kutsatzaile kimiko toxikoak hauteman dituzte Iratiko oihaneko liken eta goroldioetan. Ikerketan ondorioztatu dute kutsatzaile horietako batzuk inguruko hiriguneetatik iristen direla, beste batzuk nekazaritzan egiten diren erreketetatik, eta, azkenik, beste batzuk duela zenbait... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Antxoa, bokarta edo albokartia, gure arrain komertzialen artean txikiena, euskal kostaldera hurbildu da.
Magnoliak eleganteak dira. Dotoreak. Anddereak. Pontxoak. Apainak. Pimentak. Gurbilak. Ponposak, ponpoxearrenak. Ortiroak. Ia-ia fazazkoak, kriket eta kraket. Ez naiz harritzen, beren loraldien azpian lurrarekin urtzerainoko handitasunaren menpeko sentitzen naiz urtero.
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]