Idioma dos Vacunadores
- Aquí falamos de plantas, pero si, si son plantas, porque hai quen. Hoxe falarei de árbores froiteiras, e eses si que son. Atopámonos no punto culminante da nosa cultura, da nosa cultura que vén de traballar a terra. Traballamos e seleccionado durante centos e miles de anos e encadeamos a mellora. Tivemos excelentes profesores nos labores derivados desde o punto de vista asiático, así como na arte de produción de froitos máis elevado: a vacinación. Enxertos, nivelados, empelados, empastados, enxertos, educandos, embrados, idades...
Para facer a vacina necesitamos dúas plantas: a vacina e a vacina. A árbore froiteira que se adapte á terra será a árbore da vacina: forte, grande, anano... A vacina tamén ten que ver coas características da árbore, pero sobre todo con como vai ser o froito.
A vacinación realízase a través do golpe de suor, que é o que vai pegar as dúas partes das plantas. As membranas dos dous inferiores da pel que transportan a suor deben colocarse un fronte ao outro. Traballo como cirurxián. Agora mesmo, o comezo da primavera é a época da vacina para o escarvadentes. Posteriormente, a vacinación do ollo realizarase no segundo sudoración de finais de verán, despois de moita calor. O obxectivo principal da vacinación é producir plantas clónicas, é dicir, obter copias idénticas da nai, fillas que dean os mesmos froitos que ela. Da semente obtense o case imposible mediante a vacinación.
A importancia deste traballo radica no nome que temos dunha árbore vacunal ou capaz de injertar: mentatzaga, mentuoina, eztitzaga, eztitzaga, momor, iñauska, iñauskaru, garrazta, edadega, branga, basatar, basea, arizkeki, versátil, enpelatu, injaka, txertaka, sestraka, makatza, arbola de makatzu.... Algúns tamén se utilizan para nomear árbores silvestres.
O edulcorante, o empastador, o edulcorante ou o vacunador xa ten traballo. Un traballo que durante moitos anos vai pegar ou frustrar a posibilidade de recoller o froito. Afía os coitelos!
Mila milioika mintzo dira agintariak. CO2 isurketak konpentsatzeko neurri eraginkor gisa aurkeztuta, zuhaitz landaketei buruzko zifra alimaleak entzuten dira azken urteetan. Trantsiziorako bide interesgarria izan zitekeen, orain arteko oihanak zainduta eta bioaniztasuna... [+]
Kutsatzaile kimiko toxikoak hauteman dituzte Iratiko oihaneko liken eta goroldioetan. Ikerketan ondorioztatu dute kutsatzaile horietako batzuk inguruko hiriguneetatik iristen direla, beste batzuk nekazaritzan egiten diren erreketetatik, eta, azkenik, beste batzuk duela zenbait... [+]
Magnoliak eleganteak dira. Dotoreak. Anddereak. Pontxoak. Apainak. Pimentak. Gurbilak. Ponposak, ponpoxearrenak. Ortiroak. Ia-ia fazazkoak, kriket eta kraket. Ez naiz harritzen, beren loraldien azpian lurrarekin urtzerainoko handitasunaren menpeko sentitzen naiz urtero.
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Antxoa, bokarta edo albokartia, gure arrain komertzialen artean txikiena, euskal kostaldera hurbildu da.
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]
Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.