Defínenche como cantante, “Maider Legarreta, cantante”, aínda que aínda estás a estudar música.

Estou a cursar estudos, pero desde pequeno estiven estudando música. Por outra banda, comecei a estudar canto hai cinco anos. Entrei a estudar música con 4 anos. Primeiro, aos 6 anos, empecei a tocar a trikitixa –e sigo tocando–, pero logo tamén me puxen a aprender a guitarra, o piano e a canción... Para entrar en Musikene tiña que especializarme: elixín a modalidade de jazz e, dentro dela, estudei canto.

Entraches ao catro anos aprendendo música ou che introduciron os teus pais?

Un pouco das dúas. A nai pensaba que a educación musical é moi importante para os nenos pequenos, que axuda a desenvolver a mente, a tomar conciencia doutras perspectivas. Pensaba que a música tamén serve para moitos outros aspectos da vida. Ao meu pai sempre lle gustou a música, e estaba de acordo en que eu empezase a estudar música, e así empecei, con catro anos, nunha pequena escola de música. Logo, con cinco anos, empecei na escola de música de Galdakao.

Trikitixa, primeiro.

Empecei aos 6 anos. Toco o son, toco o pandero e, por suposto, cantei. Aos 11 anos empecei a compor pezas de trikitixa con letra e tamén gravei unha maqueta en casa dun amigo. A música e as palabras foron miñas naquela maqueta. Puxen nesas pezas aquilo que vía, pensaba e sentía: sobre a natureza, sobre o País Vasco… nesas cancións que falaba. Tamén había pezas instrumentais. Tamén fixen unha música de carreiras e estendeuse a varias escolas.

A quen mirabas cando inventabas esas cancións?

De pequeno ouvía a Pirritx e Porrotx, pero tamén a Benito Lertxundi. Quero dicir, as que se escoitan aquí, as típicas. Cando me fixen maior, con 13 anos, empecei a ver na televisión a Disney Channel, e alí vin a Hanna Montana. Tamén se fixo unha película sobre el, e os meus tíos regaláronme o seu disco. Alí aparecían varios cantantes de country, gustáronme moito, e iso levoume a escoitar máis country. De todos os xeitos, en casa sempre escoitei The Coors, a música irlandesa, e a canción tradicional, e con iso relacionei o country. Nese sentido, comecei a profundar máis no country.

Como se fai da trikitixa á guitarra ou ao piano antes da canción?

Os profesores de entón preguntáronme si quería entrar na Escola de Música de Grao Medio de Bilbao, e eu si, pero alí non ensinaban a trikitixa. Entón empecei a estudar frauta travesera e quedeime un ano. Logo deixei iso e púxenme a cantar e a tocar. Empecei a estudar canto clásico con intención de entrar no conservatorio, e entrei, pero despois só quedeime dous meses, porque non me gustou. Non se que diría agora. Como non sabía si entraría ou non no conservatorio de música, empecei a estudar piano e canto con piano. Entrei no conservatorio e empecei na canción lírica, pero tamén a canción clásica –a ópera e outro– non gustoume: durei dous meses. Entón, aínda en Bilbao, fun a unha academia. O profesor de alí estudara en Musikene e faloume da oportunidade de Musikene.

El orientouche…

Pero eu non cría que entrase: “Acabo de empezar na escola de medio grao de Bilbao e deixeino. Como vou entrar en Musikene?”. “Pódoche preparar nun ano, téntao!”, díxome o profesor. E ese ano terminou o bacharelato, fixo a proba de acceso e entrou: A Musikene! Agora estou a facer o segundo ano.

Vostede non dubidou: quería aprender música.

Sempre souben que quería aprender música, pero víao difícil. A irrupción de Musikene parecíame unha gran cousa. Tamén tiven moitas dúbidas á hora de elixir o Bacharelato, aínda que ao final fixen o bacharelato artístico, que traballa a música, a danza e as artes escénicas. Pensei: “Si non podo entrar en Musikene, podo aprender Antropoloxía, Sociología ou Filosofía”. Agora que entrei en Musikene, adiante!

Cantando, por tanto, non “cantantes estudantes”.

E cantos cantantes hai en Musikene que non están a aprender? Quen queira estudar Enxeñaría ten unha serie de materias que lle servirán para cursar estudos de Enxeñaría, desde Primaria até a Universidade. Pero, cantos temas hai que axudan a aprender música no ensino obrigatorio? A escola non ofrece nada para aprender música, hai que tentalo fóra da escola. A cuestión é canto queres aprender. Se chegaches á Universidade coa intención de estudar Música, significa que até entón traballaches a música. A música é unha arte, como a pintura é arte, empezas a aprender desde pequeno, fóra do ensino obrigatorio.

Que insignia Musikene a quen quere ser cantante? Que perde o cantante que actúa sen Musikene?

Boa pregunta. Musikene é unha institución que ofrece un grao superior, non hai máis alto si non son másteres. Eu, por exemplo, estou a estudar jazz, e os meus estudos aquí móstranme moitos aspectos do jazz, dos cales me tomarei o que quero, que me interesan. Son as que podo utilizar na miña música. Outras cousas saberei que están aí, pero de momento non as tomo para min. A min, por exemplo, gústanme Arranxo, Harmonía, Canto, e a través deles, estou a aprender a facer outro estilo musical e a improvisar. Pola contra, o cantante podería aprender a cantar nunha academia, non ten por que vir a Musikene para aprender a cantar.

Non necesita realizar estudos universitarios.

Non. Quero dicir que aquí estou a aprender moitas cousas, aprenderei moitas cousas, pero cando termine, cando consiga o título, seguirei aprendendo moitas cousas, na rúa, coñecendo xente, tocando con outros músicos, aprendendo con outros profesores… Aquí, é verdade, profundarei nos estudos e obterei o título.

Que che gustaría facer unha vez finalizados estes estudos?

Seguir facendo o meu proxecto, penetrarme no meu proxecto aprender aquí e crecer como músico, facendo mellores cancións, descubrindo máis cousas dentro da música.

Continuar o camiño iniciado en The Beginning e The Road?

Tamén escoito outras músicas, pero non sempre tiven que facer country. Bo, en The Road non todo é country, oxalá fose así, pero tamén teño influencias doutras músicas.

Estudar música, crear música, interpretar música… e dar clases.

É evidente que os músicos imos ter que dar clases na nosa vida. Se queremos comer teremos que dar clases, entrar nunha orquestra, tocar en vodas… e seguir facendo a nosa música!

Que se necesita para facer, interpretar e cantar a música propia?

Entusiasmo. E a inspiración e o desexo de dicir algo. Eu escribo as letras das miñas cancións, porque teño que expulsar o que sinto. Por outra banda, quero transmitir a través da miña música os sentimentos que me chegan a través da música. É unha cadea. Se queres facer cancións cada vez máis elaboradas. É necesario que non perdas o desexo de aprender, porque se non che metes na monotonía. De todos os xeitos, se queremos estudar non fai falta ir á escola de música, hai que escoitar música, hai que tentar novos camiños.

Por que feixes cancións en inglés?

Porque quero. Sempre me fan a mesma pregunta, pero non se dan conta de que tamén fago cancións en eúscaro. Cando fago unha canción en inglés fágoo porque o quero, e xa está, non hai máis. A maior parte da música que escoito é en inglés e si quero facer country, a tradición está en inglés, pois o fago en inglés. No País Vasco, o que máis se valora é falar en eúscaro na industria musical, ou falar en contra do goberno, aínda que se soe que a música non vale nada. Eu canto en inglés, pero as miñas palabras tamén son reivindicativas, canto goberno, machismo e outras cousas, pero hai que ler as palabras.

Le, queres dicir, as letras das túas cancións.

Si. Sempre estamos niso: “Se queres cantar aquí tes que facelo en eúscaro”, cando din, pregunto “Por que?”. Sempre andamos igual. Eu quero facer música, a música vén coas palabras, non van as palabras por unha banda e a música por outro, hai que valorar as dúas. E cada cal pode cantar o que queira, no idioma que queira.

Lémosche a canción Bullied no álbum The Road, sufriches acoso escolar. A aparición da experiencia levouche a participar en diferentes foros.

Cando fixen a canción non pensei no que viría despois. Fíxeno porque o necesitaba, como tantas outras cancións. Aínda teño algunhas cancións gardadas, porque non me parecen moi boas, por exemplo. Fixen unha canción de bullying, subina a youtube, e pronto viñeron preguntar, as peticións e as chamadas de participación.

Tes algo que dicir sobre o traballo que se fai, que non se fai, contra o bullying nos centros educativos.

Se mentres estamos no instituto e non podemos saír del en horas lectivas, estamos a cargo dos profesores, eles son os que teñen a responsabilidade. Os profesores non teñen que educar aos alumnos, é un traballo que hai que facer en casa, pero aos que non traen esa educación de casa, cando chegue o momento, alguén terá que dicirlles algo. E se o momento se produce na escola, o profesor ou profesora dirallo. Se non estudan na escola, aprenderán na rúa, e iso será peor.

Vostede di que non se fai nada sobre o bullying, nos institutos e nos colexios en xeral.

En xeral. Algúns mo negan, pero no meu instituto foi así, e non é o único caso que coñezo. Na maioría dos casos que coñezo non se fixo nada. “Non é verdade”, din algúns, e o meu non é verdade absoluta, pero creo que teño máis parte da verdade que eles. Chámanme para falar, e eu podo ir e dicir o que penso, pero iso non quere dicir, con todo, que teño esa verdade absoluta. Cada un viviu o bullying á súa maneira, cada un ten a súa experiencia: eu a miña. Cada caso é diferente, pero teñen grandes similitudes.

Que ten máis forza, o discurso, ou o discurso no que se converte en canción, Bullied?

Os dous teñen forza, onde dis, como e a quen. A comunicación é máis fácil para quen escoita a canción, por exemplo, se realmente a está escoitando. Pero se o oínte está na taberna e escoita a canción alí, lonxe e sen máis, non hai comunicación. De todos os xeitos, eu creo que a canción facilita a transmisión da mensaxe. Do mesmo xeito que nas películas, nos momentos máis especiais está sempre a música, porque facilita a transmisión do sentimento.