Os teus primeiros pasos nas artes plásticas, non é así?
Si, é certo. Comecei como pintor no mundo da arte. Mentres estaba na universidade empecei a facer críticas de arte nunha revista, a proposta dun profesor da universidade. Pero pronto me dei conta de que os coñecementos críticos e as teorías bloqueaban a miña creatividade. Cría que todo o que facía estaba feito de antemán, e metíame nun círculo vicioso, sen avanzar nin retroceder. Pensei que a maneira de escapar sería facer algo novo.
Empezar por cero?
Si, e sen pisar unha escola. Coñecín a artistas da época vivindo en Nova York: Richard Serra, Sol LeWitt, Joan Jonas... Todos eles estaban a experimentar co cine e outras manifestacións artísticas. Así decidín que podería ser axeitado para revivir a miña creatividade, empezar a traballar con algo que non coñecía, o cine. Digo moitas veces que si fose á academia de cine, non faría Born in flames (creado en Garreta).
Crea as túas películas dunha maneira moi libre.
Si, como xa lle dixen, a arte que proclamaba o crítico de arte Clement Greenberg tiña regras moi ríxidas para min. Eu buscaba traballar co corazón e a intuición, sobre temas que quedaban á marxe e en colaboración. Nesa época, no centro de Manhattan, todos os artistas atopábanse xuntos e todo se facía en común. Tiñamos moito tempo libre e a nosa creatividade desenvolvíase nesas condicións.
Neste contexto, a segunda onda do feminismo influíu na arte?
No meu caso si. Dúas cousas influíron: a arte das mulleres non era tan valorado como o dos homes. Os homes eran mestres, as mulleres artistas dedicábanse principalmente á performance e ao body, e considerábaselles de segunda categoría. Da mesma maneira, a segunda onda empuxoume a facerme preguntas sobre a miña sexualidade. Por iso apostei por un cine que mesturaba elementos visuais e verbais.
Por que che interesa a ficción dos que están fóra?
Aínda que me considero bisexual, sempre souben que as mulleres negras e lesbianas estaban máis expostas que eu. E eu quería traballar con eles. É a ficción dun grupo de mulleres armadas que se opón á película heteropatriarcal Born in flames (1983). Quería traballar coa idea de outsider e a exclusión, xa que o feminismo daquela época rexeitaba o lesbianismo, e máis aínda o das mulleres negras das clases baixas. Así mesmo, na película aparece o tema da transexualidad, pero aínda non tiñamos un termo para denominalo así.
Alguén che denunciou por apología da violencia en relación a esta película?
Bo, nesta película tentei retratar varias formas de resistencia, distribución de afixes, grupos de discusión, programas de radio... Así mesmo, hai personaxes que utilizan armas, pero nunca contra as persoas. Na miña opinión, a pregunta que activa a película é: en que momento impúlsase á xente a elixir a violencia? Estas mulleres só toman as armas, sen usalas, o que xa transforma a orde simbólica da violencia.
A perspectiva de clase tamén foi importante para ti.
Notaba un gran buxán no grupo de artistas que lle mencionei. Todos eramos descendentes de clases medias ou altas e, ao mesmo tempo, brancos. Eu quería coñecer e expor as inquietudes dos que non eran como eu. Quería estar coas mulleres máis desgustadas que puidesen atoparse na sociedade.
En Regrouping (1976) falaches sobre a unión de mulleres. É sorprendente a actualidade...
Por suposto, porque esta película se refire a un tema universal: como pertencer a un grupo? Trátase dun tema moi complexo, e esas dificultades aparecen unha e outra vez na película, porque é unha película que se pon en cuestión continuamente. Á fin e ao cabo, eu fago preguntas nas miñas películas, antes que sacar conclusións. E niso a principal preocupación era que, chegamos de verdade a formar parte dun grupo? De feito, facemos grandes esforzos para que as mulleres sintan a unidade entre nós, pero despois sempre temos a sensación de que estamos soas.
“Born in flames pelikularen azken eszenan New Yorkeko dorre bikien suntsiketa irudikatu nuen, 1983an. Askotan galdetu didate ea eszena hura gerora gertatu zenaren iragarle ote den; garai hartan dorre bikiak botere falikoaren adierazleak ziren guretzat, eta egokia iruditu zitzaidan filmaren azken sekuentzian haien leherketa irudikatzea. Hirian egunero ikusten genituen bi falo erraldoi horiek guri begira, eta nik haien kontrako desadostasuna irudikatu nahi nuen”.
Aberri Eguna elkarrekin ospatzeko xedez sortu zen Euskal Herria Batera plataforma. Aurten, ikusgarri bat eskainiko dute apirilaren 11n, Manex Fuchs antzerkilariaren, Lorea Agirre idazlearen eta Martxel Rodriguez dantzariaren eskutik.
Asian Hong Kong izan da galerarik handienak jasan dituena: %13,2 galdu du, 1997tik pairatu duen kolperik handiena. Europan, berriz, %6 eta %10 arteko galerekin abiatu dute astelehena burtsa nagusiek. Trumpek hartutako neurriak salatzeko mobilizazioak egin dituzte Europako eta... [+]
EHEk deituta, Baionan manifestazioa egin dute apirilaren 6an. Euskararentzat eta euskaldunentzat justizia eskatu dute, eta Euskararen Errepublika aldarrikatu. Hilaren 11n EHEko bi kide epaituko dituzte Baionako auzitegian desobedientzia ekintza bat egin izanagatik.
Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak deitua, milaka lagun batu dira gaur eguerdian Donostian, “etxebizitzaren negozioaren aurka” eta “etxebizitzarako eskubide unibertsalaren alde”.
Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak deitutako eta ELA, LAB, ESK, CGT, CNT, STEILAS, ETXALDE eta HIRU sindikatuek babestutako manifestazioak Bilbon, Gasteizen, Donostian eta Iruñean izan dira. Bertan, Euskadiko eta Nafarroako gobernuei eskatu diete zerga eta aurrekontu... [+]
Dozenaka auzokidek babesa agertu diote proiektuari igandean. Alde Zaharreko lokala udalaren jabetza da, eta hiru urte dira hainbat eragilek elkarlanean okupatu zutela.
Bilboko Etxarri II gaztetxearen hustuketan gertatutakoaz hitz egin du Ertzaintzaren jaurtigai baten ondorioz barrabila galdu duen 33 urteko bizilagun batek. Beste zenbait bizilagunekin zegoen han, gaztetxeko kideen elkartasunean, "modu baketsuan".