Mahamud e a ría de Bilbao
- Nacemento 22 de xuño de 1511. Juana de Castela, coñecida como Juana Eroa, concedeu á cidade o agasallo de pór en marcha o Consulado. Até entón, o Consulado de Burgos, que controlaba o comercio de la, promoveu unha estreita competencia entre os portos do golfo de Bizkaia. Pero a partir de aí, na ría de Bilbao, os locais tomarían as decisións. O novo consulado ocuparíase de temas relacionados coa ría, plataformas, dragados... Os comerciantes, navieiros ou ferrones da zona vixiarían, renovarían e mellorarían a ría, fomentando así a actividade comercial do porto natural.
A mediados do século XVI iniciáronse as obras de encanamento da ría de Bilbao. E nesa primeira orientación destacou Gonzalo Sáez de Mahamud. Por unha banda, pola achega económica ás obras. E por outro, pola orixe musulmá do nome. Hai que lembrar que, segundo as normas forais da época, os moriscos, os xudeus e os convertidos ao cristianismo tiñan prohibido residir no señorío de Bizkaia. Máis aínda o acceso a cargos públicos.
Pero Gonzalo Sáez de Mahamud tivo cargos públicos. Rexedor de Bilbao de 1543 a 1551, foi nomeado, entre outros, Fidel de Mercadores. Os documentos demostran que tamén tiña poder económico, e en moitos dos servizos e doazóns o seu nome aparece xunto ás cantidades máis elevadas. Sabemos que estaba relacionado coas principais familias de Bizkaia, a través dos matrimonios, como Zurbaran ou Markina.
En 1881, Camilo Villabaso Echevarría, fuerista e deputado, recibiu a firma de Mahamud na revista Euskal-Erria, xunto á doutros biscaíños de prestixio. E debaixo, tras unha breve explicación do personaxe, escribiu: “De que orixe procedía esta familia? Tal e como indica o seu apelido, sendo a súa liñaxe morisco, como veu vivir cos recentemente convertidos ao país onde imperaba a hostilidade extrema?”.
A día de hoxe, estas preguntas aínda non teñen resposta.
Lantegia espazioa, Esperantza liburutegia, Arte Ederren Museoko eta Euskal Museoko lanak, Urdaibaiko Guggenheim proiektua... Ugari dira Bilbon eta Bizkaian kulturaren ikuspegi utilitarista eta pribatizazioa agerian uzten dituzten adibideak. Alde Zaharreko haur eta gazteentzako... [+]
Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]
Amenabar enpresak Bilboko Udalaren eskutik apirilaren 4rako agindu duten desalojoaren kontra azaldu dira bilkuran. Poliziak indarrez kanporatu ditu. Ostiral honetan18.30ean, Errekaldeko Plazatik hasiko den manifestaziora batzeko deia luzatu dute gazteek, baita desalojoaren... [+]
Bilbo, 1954. Hiriko Alfer eta Gaizkileen Auzitegia homosexualen aurka jazartzen hasi zen, erregimen frankistak izen bereko legea (Ley de Vagos y Maleantes, 1933) espresuki horretarako egokitu ondoren. Frankismoak homosexualen aurka egiten zuen lehenago ere, eta 1970ean legea... [+]
Kirola eta aldarrikapena uztartuz, maiatzaren 24an Bilbo gazteria independentistaz beteko da. Lasterketa honen bitartez, Euskal Herriaren askatasunaren aldeko balioei lekua egin nahi diote gazteek, independentziarako bidean daudela erakutsiz.
Ertzaintzak martxoaren 13an Bilbon zauritutako bi pertsonaren testigantza jaso ditugu. Athleticen partidaren ostean larriki zauritu zituzten aita-semeak, borra-kolpeka, eta atxilo eraman zuten haietako bat. Furgonetatik ikusi zuen ertzainek nola egin zuten tiro jendearen kontra,... [+]
Hurrengo ariketa egin ezazu zure lantokian, euskaltegian edo gimnasioan:
Altxa eskua Minneapoliseko George Floyd nor den dakizuenok.
Altxa eskua Madrilgo Mame Mbaye nor den dakizuenok.
Altxa eskua Barakaldoko X nor den dakizuenok.
Mame Mbaye manteroa duela zazpi urte... [+]
Bilboko Arrazakeriaren Aurkako Asanblada Arrazakeria ez da eztabaidatzen, borrokatzen da. Ordena kolonialari sua! lelopean antolatu du mobilizazioa, Arraza Diskriminazioa Ezabatzeko Nazioarteko Egunean. Gizarte eta erakundeei "iragan esklabista eta koloniala"... [+]
FITXA
Zer: OLBEk antolatutako Gaetano Donizettiren ‘La favorite’ opera.
Nork: Euskadiko Orkestra Sinfonikoak (zuzendaria: Riccardo Frizza) eta Bilboko Operaren Abesbatzak (zuzendaria: Boris Dujin).
Noiz: otsailaren 18an.
Non: Bilboko Euskalduna Jauregian.