Para empezar, un lobo (Sorbus aucuparia) e unha mizpira. Os froitos que ambos temos abandonados á cebola da nosa alimentación. Gozarían dunha chea de bocas durante miles de anos. Ser amarga e gozar da boca?, como é posible? Amarga é tamén a máis grata para min. Pero paréceme que a membrana na fala quere significar algo máis; a amarga: o que non é agradable, a dor, o groseiro... A mazá, obrigatoria para o día a día –Malus x domestica, era unha bebida case única para a elaboración da pitarra e a sidra– e, en comparación con outros froitos, cada vez máis grandes pola elección e a coidado –pera (Pyrus communis), melocotilla (Prunus persias), cereixa (Prunavium ou P. cerastiki seguinte)–, eran imprescindibles. Sarcástico. Os franceses tamén o usan así: Si chámanche “Mizpiras” indícanche o cu do can ou a pupa do can. Por outra banda, estas árbores teñen ramas de matogueira, non ramas tenras e brandas doutras árbores froiteiras domesticados. Sarcástico. Que é o aguante? Nesta frase vexo tres aguias: o carpinteiro, o coitelo e a palla. O carpinteiro pode puír a madeira dura e salvaxe destas dúas árbores. Curar. O machete pode simplificar e dominar ao seu astuto corvo. Curar. Pola contra, o padal crecerá sobre el un froito cru, duro e inmaturo. Curar. A favor deste último, os froitos amargos da lagosta e do espírito cúranse tendéndoos sobre a boca. O pato é unha palla moi fina da flor dos cultivos. Porllas nas fauces é como estendelas en heno.

Tamén tropecei co mísero na Feira de Durango. Dúas mulleres preguntáronme polo espírito: cando recollelo, como recollelo... E viño a ensinarme as palabras Jesús Beitia do caserío Osintxueta do barrio Arauneta de Elorrio. Estaba entre eles o “xemei”, que non vale nin un can pequeno, que non vale nada.