O día do meu nacemento, o 12 de maio de 1978, comezou a conta atrás, que non sei en que momento do futuro terminará. A miña nai, en realidade, só me había provisto deste pequeno cronómetro defectuoso de carne e óso. Mentres complete a miña observación autobiográfica, por exemplo, non teño máis remedio que mirar un extremo da mesma para escribir algo intelixible (é tan imperfecto!). ), lembrando que a promesa de morte iniciada no meu día de orixe pode cumprirse en calquera momento e, hoxe polo menos, no papel.
* * * *
Empecei a documentar para a miña autobiografía o 12 de maio de 1978.
* * * *
Coñecín aos meus pais o 12 de maio de 1978. Eles, ou unha parte das súas 23 cromosomas, coñecéronse en min un nove meses antes, un día ou unha noite de agosto, probablemente nas festas de Burlada, nun auténtico apoxeo etílico que, tendo en conta que xa estaban casados, dá á miña creación un punto de adolescente e irresponsable. Sacáranme (ou arrincado) do ventre da miña nai cunha cesárea. Vivín moito tempo crendo que iso dábame algunha clase de virginidad. Recordo moi ben o primeiro día no que 23 cromosomas doutra persoa comezaron unha procura insensata en min –foi o 6 de xaneiro–, pero non vou dicir o ano. Debería calculalo.
* * * *
Nacín Rafael Gurrea, Amadeo Marco, Ramón Rubial, Adolfo Suárez, Valéry Giscard d’Estaing, Jimmy Carter, Leonid Ilich Brezhnev, Papa Montini, Aita Villasante, Janelle Commissiong e Mary Stävin baixo o mando. Tres deste once cargos –até a súa redacción, quizá catro despois da súa publicación– están agora en mans de mulleres, 14.055 días máis tarde –até a súa redacción–.
* * * *
Nacín o 12 de maio de 1978, que eu sei, por primeira vez. Desde entón fixen cada vez menos cousas, que eu saiba, por primeira vez. Por exemplo, comecei a aprender euskara por segunda vez aos 17 anos. Os meus pais leváronme (pero sacáronme a un ano) na páxina de cualificación da gardaría vasca de Huarte está recolleito que eu sabía unhas palabras en eúscaro na correcta caligrafía da andereño, aínda que –precisa o informe– non moi clara, pero iso si me pasaba en eúscaro e en castelán. Xa non me acordo destas poucas palabras. Si, recordo que unha vez me castigaron por ouriñar na árbore do patio, porque non sabía si quería ir ao retrete ou porque me daba vergoña pedilo. Máis tarde, a unha idade que non sei especificar, pero que volvía ser un erdaldun perpetuo, a miña nai levoume a un psicólogo preocupado por non dicir nada en público. Non lembro que me ían a facer nin que ía dicir eu nesta consulta, porque non tiven que volver. Con todo, sempre teño a impresión de que falo a contragusto, sexa cal for o idioma no que fale.
* * * Nacín cara ao
final dun século fatigado de si mesmo, nun territorio cun problema de identidade territorial dun continente canso da súa historia, dentro das características morfolóxicas dun xénero biolóxico que empeza a debilitarse. A partir de aí, nin o novo século, nin o feito de que me fixese sentir vasco, nin o desalento de ser medio infeliz, libroume esencialmente de ser cómplice de finais de século, dunha nacionalidade problemática e de medio século de humanidade. Ás veces escribir si.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Non puiden pechar o caixón despois do último par de medias que me quedaban, as cales se devoraban mutuamente. Así estaba, mal pecho, xa durante dúas semanas, o pixama (na tirada dos pixamas, salvo tres regaladas, non hai pixama; a camiseta “para casa” está chea de... [+]
Un prestixioso arquitecto chega desde Londres a un pequeno pobo galego. Trátase de David Chipperfield, un edificio con oficinas en Berlín, Milán e Xangai, e que conta cun amplo equipo de edificios. Unha arquitectura elegante, requintada, feita por un Sir. A historia comeza na... [+]
Estás no bar, na barra, pedindo. No mostrador outras persoas tamén. En breve tocarache a quenda, pero o criado non che preguntou que é o que queres, saltouche e atendeu ao home que veu detrás de ti. Quedóuseche a cara estúpida e queres atraer a atención do camareiro, que... [+]
Gustaríame escribir a esta cousa que levo dentro. Cúmprense case cinco anos da pandemia, e os que eramos mozos naquela época, aínda que seguimos sendo mozas, comezamos a orbitar noutros espazos. A vivenda, o proxecto de vida, a maternidade, o traballo, a saúde... as ordes... [+]
Lembran? O 90% do Parlamento aprobou o Acordo Educativo hai dous séculos –perdoa, dous anos–. A reacción dos congresistas da esquerda moveuse entre euforia e satisfacción moderada. Segundo o documento aprobado, os centros privados seguirían recibindo diñeiro público,... [+]
Estar é facer. Así o di este ano a Feira de Durango, e é certo, polo menos no caso da propia feira e tendo en conta a Euskal Herria. A presente edición é xa a 59 edición da Azoka, e o feito de que cada ano se celebre demóstrao que a Feira de Durango é unha forma de facer... [+]
En Bilbao traballei durante cinco anos con colectivos en risco de exclusión, ao redor da fenda dixital, sobre todo coas mulleres. No camiño, atopeime con violencias machistas e outros moitos problemas. De forma moi orgánica, comecei a relacionarme e a entender o traballo dos... [+]
O Consello de Euskalgintza está a alertar da emerxencia lingüística que estamos a vivir nas últimas semanas. Pasaron bastantes anos desde que se empezou a describir a situación do proceso de revitalización do eúscaro no cruzamento, na rotonda, no inpasse e con palabras... [+]
A evolución que tomou Internet nos últimos 15 anos, unido ao seu modelo tecnolóxico e de negocio, fainos pensar que é unha ferramenta para incrementar os peores aspectos da humanidade. En todo o mundo creáronse axentes que non están satisfeitos con esta idea. Traballan... [+]
Os últimos anos saio pouco. Díxeno moitas veces, seino, pero polo si ou polo non. Hoxe asistín a unha sesión de bertsos. “Deséxolle moito”. Si, por iso avisei que saio pouco, supoño que vostedes asisten a moitos actos culturais, e que teñen máis que comparar. Pero... [+]
En 2006, Baltasar Garzón, entón xuíz estrela, sufriu unha especie de revelación e redactou unha práctica que garantía os dereitos dos detidos por terrorismo. O mesmo xuíz viu pasar pola súa sala a centenares de detidos incomunicados, moitos deles con evidentes signos de... [+]
Son un dos máis bonitos recordos que teño no corazón. Naquela época estaba a facer Filoloxía Vasca e fomos a unha sociedade de Arbizu a un concerto de Ruper Ordorika. Alí estaban Rikardo Arregi Diaz de Heredia e Juanjo Olasagarre. Non me atrevín a dicirlle a Arregi que... [+]
Recentemente, ante a pregunta sobre en que consistía a emerxencia climática, un científico deu a excelente resposta: “Mire, a emerxencia climática é esta, cada vez ves no teu móbil máis vídeos relacionados con fenómenos meteorolóxicos extremos, e cando te dás conta,... [+]
Dise que Simone de Beauvoir escribiu que o opresor non sería tan forte si non tivese cómplice nas liñas do oprimido. A min paréceme moi normal... Que queredes? Cando estás pisado, tamén é comprensible que queiras mellorar a túa condición, e para iso é moi útil ofrecer... [+]