O cine social foi galardoado polo público do Zinemaldia, que viu no banco de alimentos a unha muller, famenta, abrindo unha lata de fabas e comendo en directo a través da lata. Si, o público premiou a Daniel Blake, que leva o selo do director británico Ken Loach ao completo, aínda que a fórmula de Loach é coñecida, xa que é unha fórmula que funciona ben. Sen caer no dramatismo barato, o coñecido director denunciou nesta ocasión até que punto a burocracia referida á protección social é kafkiano, desapiadada e mesmo asasina. Alguén dirá que é demagóxico e panfletero, pero a nós pareceunos moi realista e crible pensar que o sistema burocrático que imaxinou, que trata ás persoas como números da Seguridade Social, que prefire crer que son as persoas que necesitan, que veñen defraudar, a vivir por conta do Estado. No outro lado, o director construíu personaxes fortes en lugar de vítimas débiles, dispostos a loitar por unha vida digna e por defender os seus dereitos, dispostos a levantarse tras a caída e a axudarse mutuamente, e a denunciar a hipocrisía da administración a través de grafitis ante edificios públicos nunha magnífica escena.

A mellor película de Europa tamén, para o público, é o cine social: A película de animación Ma vie de Courgette, de Claude Barras (Brasil). Un pouco de naif, un pouco estereotipado, pero con moito mimo, é a historia dos nenos que terminan nunha casa de acollida.

Na sección de películas que participaron no Premio do Público, foi o ano de varios directores que tivemos no Festival de Cine de San Sebastián, e non nos faltaron, xa que a maioría nos deixaron películas memorables. Mostra diso son tres exemplos:

Un dos directores máis destacados de Chile, Pablo Larrain, presenta Neruda, unha película sobre o poeta Pablo Neruda: Ambientada na época na que o poeta foi arrestado por pertencer ao Partido Comunista, a película mostra, con todas as súas contradicións, o máis terreal de Neruda. Larrain afastouse das regras habituais das películas biográficas e creou unha historia curiosa, orixinal: inventou o personaxe da policía e xogou coa realidade e a ficción, con espazos, coa narración, coa maridaxe de xéneros… O resultado é belo, en imaxes, no guion, na maneira de contar, até captar o universo do poeta.

O francés François Ozon tampouco é novo en Donostia-San Sebastián, e o seu último traballo é Frantz, que se deu cita na capital guipuscoana. É o final da Primeira Guerra Mundial e Anna visita a tumba do noivo alemán asasinado no campo de batalla de Francia. Pero non é o único, un misterioso francés leva flores á tumba do noivo de Anna. Tirando dese punto de partida, Frantz é a historia dunha muller que vive cunha ilusión por recuperar o seu pasado e mirar ao pasado para abrirse paso á frustración. É unha trama chea de curvas, pero sen artificios, elegante e delicadamente narrada en ton clásico. O director levaranos por onde queira, nós creremos o que queira crer e será unha viaxe que se merece.

Este ano tamén repetiu o Premio do Público do ano pasado: O director Hirokazu Coreeda. Unha vez máis, After the storm xira ao redor das relacións familiares e familiares, unha historia que volve contarnos nun ton e un ritmo compasados e que nos volve a atrapar no universo do director xaponés. Trátase da complexa telaraña dunha familia de clase media –como é habitual–, nuns intimistas e emotivos, noutros humorísticos, nalgúns máis crus. Mesmo cando as ilusións se converten en desilusión, cando os erros non teñen volta atrás, hai que seguir adiante na vida, porque non podemos cambiar o pasado, pero si o presente e o futuro.