Do Campión
A poderosa Fundación Smithsonian dedicou á Cultura Vasca o gran festival folclórico que se celebra en Washington, que este ano celebra o seu 25 aniversario. O debate foi si a representación vasca foi demasiado folklórica ou xusto o contrario, si foi axustada ao folclore. Eu digo o segundo, e quixen denunciar que os vascos demostramos en América que nos avergoñamos do noso folclore.
O festival Smithsonian Folklife ten como obxectivo dar a coñecer o patrimonio cultural vivo de todo o mundo.
A petición dos organizadores ás autoridades vascas era clara: querían coñecer o folclore vasco, o patrimonio tradicional. Os vascos estivemos obsesionados por parecer modernos: Baixo a lema Innovation by culture, os nosos complexos apareceron reiteradamente no programa: o bertsolarismo foi o bertsolarismo Modern, a cociña Innovative Gastronomy, Innovative Technologies in Sport no deporte rural e New Paths in Basque Dance para falar da danza vasca.
Avergoñámonos do noso folklore e, por tanto, non coñecemos o noso patrimonio cultural. Ou é ao revés? Avergoñámonos do noso patrimonio cultural porque non o coñecemos? Non sei cal é a galiña e cal o ovo, pero temos os dous connosco.
En Washington, os representantes vascos han ensinado o baile Txapeloaz nas sesións para dar a coñecer a danza vasca en eúscaro. No século XIX, nos Estados Unidos de América, unha danza un pouco parva, procedente de Inglaterra, sufriu un pequeno pero revolucionario cambio. Ao final de cada frase organizouse un cambio de parella. Isto deulle un éxito tremendo que perdura até hoxe. Foi coñecido en Escandinavia como All American Promenade no século XX e continuou estendéndose por Europa co nome de Aleman’s marsj. Na década de 1970 foi ensinado nun curso na localidade francesa de Chapelle deas Bois. Os que alí estudaron non puideron acordarse do nome da danza e empezaron a chamala Chapelloise. Foi traído ao País Vasco na década de 1990 por Patxi Pérez. Chapelloise en Gurea é o Txapeloaz, a mesma danza, o mesmo nome, a grafía traducida ao euskera.
Unha consecuencia? Que os vascos ensinamos aos estadounidenses unha danza de América do Norte, na que se trata dunha danza vasca e que mostra o noso legado cultural milenario. En Euskal Herria temos grandes artistas bailando tango, capoeira ou hip-hop, e si queriamos demostrar que somos modernos e cosmopolitas podiamos dar os seus cursos e demostracións en Washington. Pero sospeito que non nos convidaron a América a ensinarnos a cazar búfalos e a fumar a pipa da paz.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Hai quen, sendo un cerebro brillante, con definicións de "pouco detalle", son expertos en transformar e transformar o mesmo, dito doutro xeito. Era súa e foi un proxecto in eternum que se repetiu durante décadas. Esta era unha das principais razóns para deixar de ser... [+]
O 26 de decembro, durante un ataque aéreo, o Exército israelí matou a cinco xornalistas palestinos que tentaban chegar á cidade. Con eles mataron a 130 xornalistas palestinos. Esta noticia lembroume un par de cousas, a primeira, a persecución que sofren os verdadeiros... [+]
Nos últimos meses tocoume traballar en varios institutos e, nalgún momento, tiven que falar cos alumnos das posibilidades que ofrece o mercado laboral. A tipoloxía dos alumnos é variada e nunha mesma cidade varía moito dun barrio a outro, dun instituto a outro, e tamén... [+]
A nena que aparece no centro da fotografía, que dificilmente se pode considerar histórica, está a escribir unha lista de adxectivos: eu, ti, el, nós, vós, eles. Mirando cara abaixo, non puiden ver como era a súa mirada.
Insensible ao labor do fotógrafo, vostede, lenta e... [+]
Cando traballas con persoas maiores ou con persoas con diversidade física e neuronal, dásche conta de que a idea da competencia na nosa sociedade limítanos moito como especie. É dicir, o noso sistema ponche en valor por facer as cousas de maneira específica, e o que non o... [+]
Quería escribir polas luces de Nadal e reivindicar que se converta nunha tradición anual nesta época de iluminacións de rúas, un espazo público acolledor, alegre e gozoso desde o punto de vista da clase. Pero, por suposto, tamén espazos públicos cálidos onde algúns... [+]
Perdoa aos carballais, encinares, olmos, garzas, fresnos, alisedas, castañares, bidueiros, gorostidias, manzanales, piñeirais e a todas as sociedades das árbores, pero hoxe o hayedo ten unha cita con motivo das celebracións da fronteira invernal.
Resúltame máis fácil... [+]
Volve Euskaraldia. Ao parecer, será na primavera do ano que vén. Xa o presentaron e a verdade é que me sorprendeu; non o propio Euskaraldia, senón a lema del: Farémolo movéndonos.
A primeira vez que a lin ou escoitado, vénme á cabeza o título da obra que puxeron para... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Cando o sistema colonial capitalista heteropatriarcal cuéstionase e loita, ataca sen piedade. Utilizando todas as ferramentas ao seu alcance para fortalecer, fortalecer e consolidar o poder institucional, os medios, a xustiza, a lingua, a cultura, a violencia...
En Suíza,... [+]
Non sei si vostedes tamén teñen a mesma percepción –recoñézoo: aquí empecei a escribir de maneira acientífica–. Refírome á extensión natural da palabra preguiza. Cada vez escoito máis nos recunchos de Hego Euskal Herria: eúscaro, español e, por suposto,... [+]
Moitos en Nadal sentimos máis preguiza que ilusión ao pensar nas comidas e encontros familiares. Pero adiantámosvos que non é a comida a que nos fai sentirnos colectivamente incómodos, senón a normatividad que define á familia tradicional. É máis,... [+]
Sempre me pareceu máis significativo o modo que se di en castelán aos carruajes que se poden atopar aquí e alá: humilladero. Non é un nome bastante lixeiro, branco ou non ten ningunha connotación? Á fin e ao cabo, todo o que pasaba por alí debía ser humillado. É sabido... [+]
O final da República Árabe Siria causou unha gran sorpresa pola forma en que se produciu: rápida e case sen resistencia. Con todo, non é tan estraño si temos en conta que o país estaba destruído, empobrecido e trocado. Hai tempo que a maioría dos sirios non se preocupaba... [+]