Mentres gritas “Goonies never say die”, busca o tesouro de Willy, o vesgo. E.T. Imaxínache que cunha mascota como esa ao teu lado, atravesas o ceo sobre a túa bicicleta. Ou, coma se foses o protagonista de Caseta by me, tratar de desentrañar o misterio dun morto. Si tes entre 25 e 40 anos, seguro que soñaches moitas veces que estabas dentro deses marabillosos mundos. Na década de 1980 directores como Reiner, Spielberg, Zemeckis ou Donner regaláronnos un cine cheo de maxia. Fusionando humor e medo, brindáronnos a oportunidade de ver historias familiares, amigables e sobre todo películas que reflectían o salto á maioría de idade, e todas esas aventuras quedaron pegadas para sempre no corazón e no cerebro de toda unha xeración. Os irmáns Matt e Ross Duffer, fillos daquela época, decidiron que era necesario traer á pequena pantalla a esencia que había que recuperar e este 2016 regaláronnos a serie Stranger things da man da plataforma dixital Netflix.

Sen dúbida, converteuse nunha serie de verán. Estaba anunciado desde hai moito tempo, pero leváronse unha sorpresa por todo o mundo. Conseguiu incendiar as redes sociais e converteuse nun dos fenómenos máis importantes do ano. Para ver esta ensalada de referencia dos anos 80, chegaron a organizar maratóns de oito horas de duración e diversos eventos.

E cal foi a tecla máxica que os irmáns Duffer conseguiron pisar? Con só ver o póster da serie –unha gran homenaxe ao debuxante Drew Struzan–, ofrecéronnos a oportunidade de viaxar a esta marabillosa década no noso particular Delorean. Resurrección continua de sensacións, posta en escena perfecta, excelentes caracterizaciones e interpretacións –salvo Wynona Rider, creo que está esaxerada e esaxerada– e pequenas doses de medo perfectamente intercaladas. Combinar o humor, a ciencia ficción, o suspense, o amor e a acción dunha maneira tan equilibrada non é nada fácil.

Os nenos e nenas xogan co mítico xogo Dungeons & Dragons. Teñen os posters de Evil dead, Jaws e The Thing. Bonecos Hei-man, reloxos e calculadoras Casio, Star Wars, Marvel… e que dicir de todo o que ocorre coa canción Should I stay or should I go de The Clash. Pódense atopar moitas referencias ao longo de oito episodios, pero non creas que só quedaron en ferramentas e trastes, xa que en aspectos como o guion, a fotografía, a banda sonora ou a montaxe tamén tiveron en conta películas e directores. No primeiro capítulo, por exemplo, á hora de presentar os personaxes, non se pode evitar ver conexións con The Goonies. Poltergeist, Alien e The Frighteners tamén están por todas partes. A influencia notable de directores como Cronenberg, Guillermo del Toro, Carpenter ou Peter Jackson en todas as esquinas. Pero a influencia doutro director florece máis forte cando aparecen barrios moi próximos á natureza –coñéceos, viunos en moitas películas–: as familias de clase media, que de súpeto se enfrontan a un feito fantástico e utilizan a inocencia como ferramenta de supervivencia, chámase Steven Spielberg que voa por encima das nosas cabezas. E.T. vínculos continuos co marabilloso: neste caso, o goberno, en lugar de perseguir a un alieníxena, perseguirá a unha moza con poderes especiais; a destacar as lanternas e as bicicletas que se poden ver nas escenas de persecución; e o momento no que utiliza o mesmo plano da película Jaws, no que aparece a máquina de escribir, é de destacar.

Outra das columnas imprescindibles da serie, Stephen King, chámase así á procura de referencias literarias. Si ao ver o póster ao estilo de Drew Struzan viaxamos directamente á produtora Amblin, a tipografía retrógrada utilizada orientaranos aos libros do autor. O espazo onde o grupo de nenos e nenas deixa de ser nenos cando se enfrontan a elementos fóra da natureza é o “campo King”. A serie deixa claro que os amigos da infancia son importantes desde o principio, para iso só hai que ver a sección The body: é o mesmo título dun relato do escritor e anos máis tarde converteuse en Caseta by me –un xesto claro cando os nenos da serie circulan polo ferrocarril–. Pero si dicimos que nun pobo pequeno os nenos loitan contra os monstros, It pode ser o enlace máis directo. Ou como en Salem’s Lot, os nenos que ven perdidos na noite, rodeados dunha espantosa atmosfera. E por suposto, Eleven ten “poderes” similares ao personaxe da película Carrie.

Moitos xestos e lazos culturais, si, pero non pensedes que son o único apoio desta produción. En comparación con todos os exercicios de nostalxia que se estrearon até agora, a maior habilidade de Stranger Things é que non o ha calcado todo e, sobre todo, que non encheu toda esa atmosfera de azucre. É dicir, que a inocencia rodeada de nostalxia nace da escuridade e non dunha orixe naif. Pero sobre todo, que é unha serie feita con moito agarimo. Non diría que é unha obra mestra, nin moito menos, pero si a serie que máis gozamos este verán.

Iso si, se non sabes de memoria todas as conversacións de Indiana Jones, si na túa casa non hai ningún póster de Ghostbusters, se non lembras melancólicamente os vellos VHS que tiñas no teu andel, si ao escoitar a banda sonora de E.T. non ponche a pel de galiña, se non che parece aburrido vivir aventuras na bicicleta ou si non construíches as casetas no medio do bosque; Vivir esta nova obra dos irmáns Duffer con paixón ou indiferenza, xa que é directamente proporcional ao ano en que naciches ou che educaches. No meu caso, como é de 1984, dígolle claramente: Viva Stranger things e viva os anos 80!