Nostradamus de Mendata
Mendata (Biscaia), 1819. Nace Eulalio Intxausti Gomeztegi –algunhas fontes, como Joxemiel Barandiaran e José Luís Ortigosa din que se chamaba Hilario–. De mozo traballou no caserío e nunca aprendeu castelán; sempre se adaptou exclusivamente ao eúscaro. Na Última Guerra Carlista, comezou a dicir as predicións con gran certeza, e enseguida empezóuselle a chamar profetas ou adivinos.
Non sabemos exactamente de onde lle procedía este don. Unha vez no caserío Salbide de Kortezubi visitou á súa irmá e, de volta, no camiño de Mendata, atopouse cunha muller que se atopaba con ela. Cando chegaron á igrexa de Santo Tomás de Arratzu, a muller comezou a facer predicións sobre o seu estado de saúde. Outra versión di que unha vez se atopou cun misterioso home e a partir de entón empezaron a chegar as súas visións futuras.
O caso é que Intxausti conseguiu un gran éxito e cada mañá recibía a numerosos visitantes no caserío en busca de respostas sobre o futuro.
Ademais de recibir clientes particulares, realizou numerosas predicións xerais para o século XX. Os carros rodarían como un lóstrego, a aglomeración de Bilbao devoraría ás xentes, a relixión católica derrubaríase por culpa dos mesmos sacerdotes, os farois iluminarían todos os recunchos coma se fosen unha luciérnaga, aparecerían no ceo como grandes paxaros conducidos por homes, e eses paxaros, guiados por prusianos, ían a Gernika.....
Moitos ven aquí o anuncio do bombardeo de Gernika de 1937, pero como nunca escribiu o que Intxausti vía, non sabemos si deu explicacións con esa precisión ou si as súas palabras foron posteriormente adaptadas para coincidir co sucedido.
Vía preto o fin do mundo, e dicíase que en todas partes había encrucilladas e bares en case todas as portas. O Pai Barandiaran di que a referencia aos bares non era infrecuente e que, por exemplo, en Ataun e Zeanuri tamén se uniron o chorro e a Apocalipse.
O adiviño de Mendata nunca fixo proselitismo, non saíu do caserío en busca de seguidores. Tampouco cobraba oficialmente polos seus servizos. Iso si, os visitantes chegaban coa galiña ou as verduras debaixo do brazo. Quizá adiviñaría que, sen habelo solicitado, ía recibir unha paga extraordinaria.
Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.
Iazko uztailean, ARGIAren 2.880. zenbakiko orrialdeotan genuen Bego Ariznabarreta Orbea. Bere aitaren gudaritzaz ari zen, eta 1936ko Gerra Zibilean lagun egindako Aking Chan, Xangai brigadista txinatarraz ere mintzatu zitzaigun. Oraindik orain, berriz, Gasteizen hartu ditu... [+]
Aranzadi Zientzia Elkarteko Etnografia Sailaren zuzendari berria da Maite Errarte Zurutuza (Beasain, 1995), urrian Fermin Leizaolaren lekukoa hartu ondoren. Kultura materiala aztertzen jarraitzeko beharra azpimarratu du, gizartearen memoria eta bizimodu aldaketak erregistratzeko... [+]
Eskultura grekoerromatarrek bere garaian zuten itxurak ez du zerikusirik gaurkoarekin. Erabilitako materiala ez zuten bistan uzten. Orain badakigu kolore biziz margotzen zituztela eta jantziak eta apaingarriak ere eransten zizkietela. Bada, Cecilie Brøns Harvard... [+]
Japonia, XV. mendea. Espioitzan eta hilketa ezkutuetan espezializatutako eliteko talde militarra sortu zen. Edo horixe uste du behintzat Stephen Turnbull historialari britainiarrak. Beste aditu batzuen ustez, askoz lehenago sortu ziren ninjak, duela 2.300-2.500 urte inguru. Eta... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.
Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.
Chão de Lamas-eko zilarrezko objektu sorta 1913an topatu zuten Coimbran (Portugal). Objektu horien artean zeltiar jatorriko zilarrezko bi ilargi zeuden. Bi ilargiak apaingarri hutsak zirela uste izan dute orain arte. Baina, berriki, adituek ilargietan egin zituzten motibo... [+]
Hertfordshire (Ingalaterra), 1543. Henrike VIII.a erregearen eta Ana Bolenaren alaba Elisabet hil omen zen Hatfield jauregian, 10 urte besterik ez zituela, sukarrak jota hainbat aste eman ondoren. Kat Ashley eta Thomas Parry zaintzaileek, izututa, irtenbide bitxia topatu omen... [+]
Urte bat beteko da laster Pazifikoko Kanaky herriko matxinada eta estatu-errepresiotik. Maiatzaren 14an gogortu zen giroa, kanaken bizian –baita deskolonizazio prozesuan ere– eraginen lukeen lege proiektu bat bozkatu zutelako Paristik. Hamar hilabete pasa direla,... [+]
Kanakyko Gobernuko kide gisa edo Parisekilako elkarrizketa-mahaiko kide gisa hitz egin zezakeen, baina argi utzi digu FLNKS Askatasun Nazionalerako Fronte Sozialista Kanakaren kanpo harremanen idazkari gisa mintzatuko zitzaigula. Hitz bakoitzak duelako bere pisua eta ondorena,... [+]
Hiru bideo dira (albiste barruan ikusgai). Batak jasotzen du, grebak antolatzea leporatuta, Carabanchelen espetxeratu zituzten Jesús Fernandez Naves, Imanol Olabarria eta Juanjo San Sebastián langileak espetxetik atera ziren unea, 1976ko abuztuan. Beste biak Martxoak... [+]