Chamou a atención a multitudinaria concentración que tivo lugar o pasado día 7 na Praza do Concello de Pamplona contra as agresións sexuais. Considerouse un gran logro e tamén foi unha satisfacción que miles de persoas respondesen de forma contundente á violación da madrugada dese día. Dá a posibilidade de actuar máis sobre as agresións sexuais entre familias e amigos. Que é a agresión, a importancia do non, a necesidade das mulleres, a responsabilidade dos homes… xorden charlas moi interesantes ao redor destes feitos, polo menos no que se refire á educación e á reflexión, sen os cales non son máis que xigantes de barro.

Tamén se trata de instrumentos que deben ser moi atentos, xa que a sociedade e os cidadáns asistente poden pensar que con iso basta. Son os riscos das institucionalizaciones e o movemento feminista encargarase de que a súa dirección se converta en pemento e non analxésico. Á fin e ao cabo, e aínda que non se subliña demasiado, a presión do movemento feminista foi clave na configuración destas reunións.

O asasinato e a violación son as agresións sexuais que máis rexeitamento xeran na sociedade, as torres máis altas e espectaculares do castelo, pero debaixo están todo o que as soporta: unha sociedade machista que aínda xera desigualdade entre mulleres e homes. Desprezo, desconsideración, retoques, “todo é libre e máis con alcol” en festas, vestimenta e actitudes ‘inadecuadas’, miradas e comentarios sucios, indiferenza e falta de denuncia ante agresións menores, control… todas elas están na base da arquitectura das agresións sexuais.

Como até agora, a muller e, en especial, o movemento feminista serán os suxeitos principais da loita ata que todas estas estruturas derrúbanse. Aos homes non só correspóndenos apoiar esa loita, senón que tamén deberiamos ter o noso propio papel na reflexión e na conduta a desenvolver, xa que o home é o suxeito principal de todas esas opresiones e desigualdades.

Este tipo de actitudes no día a día son máis duras do que se pensa. José David Yllanes matou a Nagore Laffage nos Sanfermines de Pamplona/Iruña de 2008. Durante o xuízo a Yllanes, o xurado popular ha pasado tres preguntas ao xuíz para que preguntase á nai de Laffage, Asun Casasola. Os dous primeiros non foron formulados polo xuíz, porque non lle pareceron dignos de respecto. A terceira era a seguinte: “A túa filla era moi ligona?”.

Empapadas de viño, as imaxes das mozas que tocan os seus seos tamén se converteron en habituais nos sanfermines. Ese xurado seguramente preguntaría si é moi topless, pero nas rúas de Pamplona aínda se discute si a culpa é de quen é, ou no mellor dos casos, si é de quen é a parte culpable.

As fotos de toplessen e tocados tamén caeron ás redaccións dos medios de comunicación, o que xerou polémica. Non se discute, ou moito menos, cando a noticia se basea neses ataques de toques; con todo, nas redes sociais ha provocado un escándalo o uso dunha foto deste tipo para ilustrar a noticia da violación cometida por cinco homes na madrugada do 7 de xullo.

Que teñen que ver os dous acontecementos para saír xuntos? Ou se está insinuando que as violacións se producen nese ambiente sexual? Ou, o que é máis grave, que o que fai unha toplesa corre o risco de violación?

Ás grandes sesións de benvida son un logro, sobre todo si serven para empoderar o día a día: ambiente festivo, tarefas domésticas, diferenzas entre irmáns, televisión, mundo laboral, protagonismo masculino, composición de gobernos, poder... Neles aliméntase a sociedade machista, a base das agresións sexuais e o abono máis forte. “Viva a loita feminista”, foi un dos berros máis fortes da asemblea de Pamplona.