O premio era gordo, de 5.000 euros, e tiñamos dúbidas entre dous concursantes… Ao escoitar a maqueta de Bat, a min fíxolleme moi clónico, demasiado clónico, de Belako. Ademais, cantan en inglés e son do mesmo pobo. Pero logo, en directo, demostraron un nivel e unha personalidade incribles, chegando moito máis alá do que estaba na maqueta.

Naturalmente, as deliberacións dos xurados son secretas. Bo, xa vos rexistrei unha das primeiras cuestións irregulares: Que se considerou un mérito cantar en eúscaro no concurso de maquetas Gaztea.

Non espero grandes reproches por parte do director, porque sabe que gozo especialmente defendendo a Gaztea en xeral, e faríao en calquera congreso pola cultura non transxénica, tan habitual en nós.

E o outro –non perdamos o fío– foi un rapera xenial de Bilbao. En eúscaro moi ben, en español mellor, e tamén en inglés, en aparencia, o que se cantou sen problemas, agora cara ao ragga, agora diva soul, agora divertida, en todos os casos facendo a danza tan natural como inesquecible.

Uau, os xurados estabamos en transo…

Velaquí o tres finalistas que desprezamos:

Un trío procedente de San Sebastián, que sentimos o preciosista na maqueta –Allah Lahs?– pero que actuou de forma moito máis simple, simplemente facendo unha especie de post-grunge intemporal, en inglés.

Un solista con banda procedente de San Sebastián, incluídos os chelos e o piano, que canta principalmente en inglés, dentro dun eclecticismo seventies, do folk-rock ao soul branco de entón e viceversa, digamos as dunas do campo dos Rufus Wainwright.

(De paso, ocorréuseme que a década do sesenta foi a primeira década ecléctica na música rock, digamos Roxy Music ou Talking Heads).

Tres: das respiracións máis non transxénicas chegou un grupo e un só grupo, que recibiu o premio do público, e cantaba de principio a fin en eúscaro, pero a nós pareceunos, estilísticamente, o máis desfasado pola diferenza entre o metal dun só carril e o hardcore.

O que está a suceder nas zonas respiratorias e o que está a suceder nas zonas transngénicas son case antagónicos esteticamente.

En Amurrio, Lorea Agirre dixo que prefire que o seu fillo escoite á Basu antes que saber quen foi e quen é Xabier Lete. Bo, máis ou menos, dixo o anterior nas xornadas Jalgi organizadas en Aiaraldea. Estou completamente de acordo. Ao final, a nosa sentenza foi favorable ao primeiro grupo, pero o director suxeriume que o rapera de moza vaise a ter en conta a partir de agora. Por tanto, o complot entre pais e nais, se o hip-hop vasco vaise a estender entre os nosos fillos e fillas.